Страница 1 из 5 12345 ПоследняяПоследняя
Показано с 1 по 15 из 63

Тема: татарские народные праздники и развлечения

  1. #1
    Пользователь
    Регистрация
    06.11.2009
    Адрес
    Татарстан, г. Нижнекамск
    Сообщений
    93
    Поблагодарил Поблагодарил 
    22
    Поблагодарили Поблагодарили 
    67
    Поблагодарил в

    8 сообщениях

    По умолчанию татарские народные праздники и развлечения

    Зравствуйте, уважаемые музыкальные руководители! Вношу свою скромную лепту. Сценарий на 8 марта для подготовительной группы на татарском языке. Может, кому-то пригодится в работе. Я первый раз выкладываю материал, заранее извините, если что не так.
    Әниемә бер җыр бүләк булсын...

    (Мәктәпкә әзерлек төркемендә 8 Мартка багышланган ШТК)
    Балалар музыка астында залга керәләр, ярымтүгәрәк булып урындыклар янына тезеләләр.
    Алып баручы. Кырлар әле кардан ачылмаган,
    Тик яз инде якын, бик якын.
    Бу ак пәрдә кинәт ачылыр да,
    Язлар җитәр җәеп канатын.
    1 бала. Язның беренче бәйрәме
    Сезгә бүләк, әниләр.
    Чөнки тормышның яме
    Сез ул,
    Балалар.(бергә) Сез ул , әниләр!
    Алып баручы. Хөрмәтле, әниләр, әбиләр, дәү әниләр, кадерле балалар! Сезне барыгызны да 8 Март халыкара хатын-кызлар бәйрәме белән котлыйбыз. Сәламәтлек, ак бәхетләр юлдаш булсын сезгә! Балаларыгызның матур җырлары, күңелле биюләре, шаян шигырьләре сезгә бәйрәм бүләге булсын.
    2 бала. Килеп җитте 8нче Март!
    Әниләр, бу сезнең көнегез.
    Сез үстергән балалардан бүген
    Кайнар котлау кабул итегез.
    3 бала. Чәчәк бәйләме сузсак,
    Үрелеп ала алмассыз.
    Җыр бәйләме бүләк итсәк,
    Кабул итми калмассыз.

    “Яраткан әниебез” җыры
    (Ф. Рәхимголова сүзләре, Л.Батыр-Болгари көе) башкарыла

    4 бала. Ак яулыклы, көләч йөзле,
    Шат күңелле, әйбәт тә.
    Кем ул, диеп сорыйсызмы?-
    Дәү әнием, әлбәттә.
    Алып баручы. Алмаз ярата әбисен,
    “Әби”,- дип яна-көя.
    Бәйрәмгә килгәч, аңа дип
    Бер шигырь сөйләп бирә.

    Алмаз “Әбием килгән” Ф.Зыятдинова
    Алып баручы. Әбиләр, дәү әниләр, сез бит әле дә әниләр. Сезгә багышлап
    “Кояш гомере” җыры
    (Г.Зәйнәшева сүзләре, Ф.Әхмәдиев көе) башкарыла.
    5 бала. Күрәсезме, бүген әти
    Ничек назлы елмая,
    Чәчәк бәйләмнәре белән
    Әнине көтеп ала.
    6 бала. Сезгә бүләк ясадык,
    Иренмәдек, тырыштык.
    Үзең хезмәт куйган әйбер –
    Зур бүләк дип уйлаштык.

    (Балалар әниләренә, әбиләренә, кунакларга бүләкләр тапшыралар).

    Алып баручы. Бүген без әниләр бәйрәме көнендә
    “ШАЯННАР һәм ТАПКЫРЛАР КЛУБЫ” ачабыз.
    Балалар һәм әниләр бу ярышларда үзләренең җитезлекләрен, зирәклекләрен, иң мөһиме күңелле итеп шаяра белүләрен күрсәтсеннәр.
    Балалар командасы “Умырзаялар”.
    Команданың капитаны __________________________________
    Команданың сәләмләвен тыңлыйбыз.
    “Умырзаялар” капитаны:
    Әниләр бәйрәмендә без
    Шаярырбыз, көләрбез,
    Җырларбыз да, биербез,
    Һәм хөрмәтле әниләр:
    Балалар (хор белән) Сезгә без тиз генә бирешмәбез.
    Алып баручы. Хәзер әниләр командасы белән таныштырам. Аларның исеме “Нәркисләр”.
    Команданың капитаны________________________________
    Команданың сәләмләвен тыңлыйбыз.
    “Нәркисләрнең” капитаны:
    “Умырзаялар” сезгә
    Ялкынлы кайнар сәлам.
    Дөрес җавап һәм уңышлар
    Теләп калабыз сездән.
    Алып баручы. Уенчыларны дәрәҗәле жюри бәяләр.(Алар белән таныштыру). Сүз сезгә жюри әгъзалары.

    Уенчыларның күңелләрен күтәрергә үзенең җыры белән Гәлләмова Энҗе ярдәм итәр.

    1 муз.номер: “Гармун уйныйм”

    1 конкурс: “Уеңны уйдырып сал”.
    Алып баручы. Башларны эшләтеп, әзрәк уйлап алыйк. Халыкның бик күп мәкаль, әйтемнәре бар. Бу уен “башы бар, ахырын тап” диеп атала.
    1. Әткәй шикәр, ....(әнкәй бал.)
    2. Анаң кебек кешегә...(тел озайтма.)
    3. Дөньяда иң йомшак нәрсә...(әниемнең куллары.)
    4. Әни суккан... (авыртмый.)
    5. Кунак сые: якты йөз, тәмле сүз
    Аннан кала...(ипи,тоз.)
    Ә хәзер сорауларга җавап эзлибез.
    6. Атнада ничә көн? (7 көн)
    7. Бер кулда ничә бармак? (5)
    8. Иң кыска ай? (февраль)
    9. Кечкенә сыер – ул бозау,
    ә кечкенә эт - (көчек)
    10. Ни өчен машиналарның тормозлары бар?
    11. Мәскәү, Казан, Түбән Кама – нәрсәләр?

    2 муз. номер. Татар халык биюе “Әнисә”
    Аяклар тими идәнгә
    Дәртләнеп биегәндә.
    Йөрәкләр җырлый берләшеп,
    Парлашып биик әйдә.
    2 конкурс. “Уңган хуҗабикәләр”.


    3 музыкаль номер. Җыр “Раз - ладошка”
    Алып баручы. Сүз жюрига бирелә.
    Алып баручы. Алда капитаннар ярышы.

    3 конкурс. “Җитез куллар - олы йөрәкләр”
    Әнисенә яки баласына бүләк итәр өчен кем тизрәк йөрәк кисәр.
    Алып баручы. Ә Фәнис безгә үзенең шигырен сөйләр.

    “Кирәк” шигыре.

    4 музыкаль номер. “Чәчәкләр белән бию”

    4 конкурс. “Назлы сүзләр - җанга дәва”
    Алып баручы. Безнең капитаннар кискән йөрәкләрне бүләк итешер өчен һәр командадан берәр кеше чакырыла. Алар бер-берләренә назлы сүзләр әйтә-әйтә каршы атлыйлар. Кем беренче әнисенә яки баласына килеп җитә, шул җиңүче була.

    5 музыкаль номер: җыр “Курчакка күлмәк тектем”
    (Р.Вәлиева сүзләре)
    Алып баручы. Ә хәзер сүз жюрига бирелә.

    5 конкурс: “Кабарткыч – шарларны кем тизрәк уч төпләрендә күчерер” (һәр командадан 4-5 кеше катнаша)

    Алып баручы. Котлау өчен сүзне малайларга бирәбез.
    Азат “Әниемнең кызы юк бит”
    Ислам шигырен рус телендә сөйләр.
    6 музыкаль номер: җыр “Мы шагаем как солдаты”.

    6 конкурс. Татар халык уены “Капкалы”
    Динар шигырь сөйли “Почмакта торам”

    7 конкурс: “Мин матур, мин чибәр, миңа карап туймаслык”
    (һәр командадан 2-3 кеше кәрҗиннән киемнәр алып киенәләр, көзгегә карап үз-үзләрен мактыйлар.)

    Алып баручы .Cүз жюрига бирелә.( Бүген бездә ана һәм бала мәхәббәте җиңде).
    Танец с мамами. Приглашение на чаепитие.

  2. Следующий пользователь сказал cпасибо Милана Сологубова за это полезное сообщение:

    Ал-су (08.03.2016)

  3. #2
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию татарские народные праздники и развлече&

    Нәүрүз бәйрәме.
    Бакча буенча күңел ачу чарасы

    Зал бәйрәмчә бизәлгән.
    Залга Айгөл керә.
    Айгөл. Тиздән Нәүрүз бәйрәме җитә, ләкин үзе һаман килми. Урманга барып, эзләп кайтыйм әле. Бәлки ул урманда йөридер.
    Көшлар тавышы ишетелә.
    Айгөл җырлый. Ай- һай, бигрәк күңелле урманда, кошлар сайрый. Умырзаялар да чәчәк аткан икән. нинди матурлар! Чәчәкләр җыйыйм әле. Нәүрүзгә бүләк итәрмен, бәйрәм белән котлармын. Эх-эх!(колачларын жәеп әйләнә, җырлый)
    Урман хуҗасы килеп чыга.

    Урман хуҗасы. Кем бар анда, минем язгы урманымда кем тавыш чыгарып йөри?
    Айгөл. Бу мин- Айгөл.
    Урман хуҗасы. Ни эшләп йөрисең син, кызыкай?
    Айгөл. Тиздән Нәүрүз бәйрәме җитә, ә Нәүрүз үзе юк та юк. Анны
    эзләргә дип килгән идем, адаштым. (Елый)
    Урман хуҗасы. Иә, елама, менә мин сиңа тылсымлы чәчәк бүләк итәм (чәчәк бирә), ул сиңа Нәүрүзне табарга ярдәм итәр.
    Айгөл. Ай, минем елыйсым килми башлады, күңелем күтәрелег ките, җырлыйсы, биисе килә. әйдә бер биеп алыйк!
    «Татар халык биюе»н башкара. Урман хуҗасы кушыла

    Урман хуҗасы. Ярый, Айгөл, хәерле юл сиңа, мин дә китим, чөнки
    урманда эшем бик күп, яз бит.
    Айгөл. Рәхмәт сиңа, Урман хуҗасы, сау бул.
    Айгөл, кулын болгап, Урман хуҗасын озатып кала, упман буйлап
    китә, чәчәк җыя, сөйләшә, кинәт аның каршына бүре килеп чыга.
    Бүре. У-у-у, ашарга ит тә булды.... Ашыйбыз.
    Айгөл. Тукта, Бүре дус! Исәнмесез!
    Бүре. Карале, нинди ягымлы кыз! Кем син, исемең ничек?
    Айгөл. Минем исемем - Айгөл, карагыз әле, нинди матур чәчәк, исе тәмле, иснәгез.
    Бүре. Нинди хуш ис бу! Явызлыгым тәмам бете. Җырлыйсы килә башлады. Яз бит, шул турыда бер җырлап алыйк булмаса.
    «Яз җыры» башкарыла.
    Айгөл. Рәхмәт сезгә, Бүре дуслар!
    Шулвакыт куаклар арасында куян күренә, алар калтырап утыралар.

    Айгөл. Куяннар, килегез бирегә.
    Куяннар, (калтырап). Ю-ук, без бүредән куркабыз.
    Айгөл. Курыкмагыз, ьилегез бирегә.(чәчәк иснәтә)
    Куяннар. Нинди хуш исле гүзәл чәчәк, берәүләрдән дә курыкмый
    башладык. Безнең уйныйсы килә.
    ( Куяннар уен уйныйлар)
    Айгөл. Рәхмәт сезгә, бик матур итеп уйнадыгыз. Куянкайлар, тыңлагыз! Мин Яз кызы- Нәүрүзне эзләп йөри идем. сез белмисезме, ул кайда икән? Куяннар. Беләбез, беләбез, әйдә безнең арттан.
    Нәүрүз яшәгән өй янына киләләр, звонок бирәләр.
    Нәүрүз. Кем бар анда?
    Айгөл. Бу мин- Айгөл.
    Нәүрүз. Исәнме, Айгөл, син бу вакытта урманда нишләп йөрисен? Айгөл. Тиздән Нәүрүз бәйрәме бит, сине бәйрәмгә алырга килгән идем.
    Нәүрүз. Ай рәхмәт, Айгөл, бәйрәм җиткәнен онытып торам икән бит. Хәзер барабыз.
    Айгөл. Мин килгәндә урманда бик күп төрле җәнлекләр очраттым, барысы да шундый әйбәтләр, аларны да бәйрәмгә алып барасым килә.
    Нәүрүз. Ярый Айгөл, барсыннар. Иптәш кызларыңны, дусларыңны да чакырырга онытма.
    Айгөл. Дусларым, малайлар, кызлар! Әйдәгез, Нәүрүз бәйрәменә барабыз. Соңга калмагыз! Ашыгыгыз! Ашыгыгыз!
    Балалар залга керәләр.
    «Нәүрүз җыры»н җырлап, авылга юнәләләр.
    Нәүрүз. Дуслар, әйдәгез, бәйрәмгә сый җыйыйк, барлык кешеләрне бәйрәмгә чакырыйк.
    Шигырьләр.
    1 нче бала. Нәүрүз килде, яз булды,
    Яңгыр яуды, аз булды.
    Яз булса да саз булды, Нәүрүз мөбарәкбад!
    2 нче бала.Әгәр булмаса акчагыз,
    Йөзегез кызартмагыз,
    Ни булса да бирегез, Нәүрүз мөбарәкбад!
    3 нче бала. Әгәр булса көнегез,
    Бардыр сезнең оныгыз.
    Савап булып, бирегез,
    Нәүрүз мөбарәкбад!


    4 нче бала. Бардыр сезнең маегыз,
    Яки бардыр балыгыз. Барын бергә куегыз, Нәүрүз мөбарәкбад!
    5 нче бала. Ач ишегең, керәбез,
    Нәүрүз әйтә киләбез.
    Нәүрүз котлы булсын!
    Нәүрүз мөбарәкбад!
    Түтәй. Кем бар анда? Әй, исәнмесез, балалар.
    Гөрләп тора ишегалдым.
    Җырлап тора матур көйгә.
    Нәүрүз килә. Нәүрүз килә,
    Теләк теләп матур көйгә.
    Балалар. Хуш киләсең, Нәүрүз, түрдән уз!
    Түтәй. Хуш киләсең, Нәүрүз!
    Бирим әле сезгә күкәй,
    Май бирим, күмәч, калач.
    Бәйрәм көнендә шатланып.
    Рәхәтләнеп күңел ач.
    Балалар. Рәхмәт, түтәй, әйдә безнең белән бәйрәмгә.
    Балалар, шулай итеп, берничә «йорттан» күкәй җыялар.
    Нәүрүз. Балалар, күрегез, никадәрле сый җыелды! Бергәләп ашап алабызмы, әллә бераз күңел ачабызмы?
    Балалар. Күңел ачабыз, күңел ачабыз!
    Түтәй. Әйдәгез, бер матур итеп җырлап күрсәтегез әле.
    «Сыерчык» җыры.
    Ишектә телеграмма тоткан Сыерчык күренә.
    Сыерчык. Телеграмма, телеграмма!
    Түтәй, күрегез, сыерчык килгән, безгә телеграмма китергән. Кемнән булыр ул телеграмма? Укып карыйк әле.( Укый) Кадерле балалар. Тиздән сезгә килеп җитәчәкмен.
    Кыш бабай.
    Кызык, Кыш бабай яңадан киләм дигән, аның вакыты үтте бит инде.
    Музыка уйный. Ишектә Кыш бабай күренә.
    Кыш бабай. Миннән башка гына нинди бәйрәм уздырасыз, балалар?
    Түтәй. Яз кызы - Нәүрүз килде, Кыш бабай, анны каршылап. Нәүрүз бәйрәме үткәрәбез.
    Кыш бабай. Ничек алай? Мин бит әле китмәгән, китәргә дә җыенмыйм. Нәүрүз белән ярышып карыйк. Әгәр ул җиңсә, яз киллер, мин җиңсәм, яңадан кыш булыр.
    Кыш бабай ( беренче ярыш). Менә минем чанам. Икебез ике якка йөгерәбез. Кем алдан чанага килеп утыра, шул җиңүче булла.
    Кыш бабай җиңелә.
    Кыш бабай. Бу ярышта мин җиңелдем. Безнең бит әле икенче ярыш та бар.
    Капчык киеп йөгерү.
    Кыш бабай җиңелә.
    Кыш бабай. Булмады бу. Инде, Нәүрүз, синең белән Бию ярышы игълан итәм.
    Нәүрүз. Мин риза, Кыш бабай.
    Бииләр.
    Кыш бабай егыла.
    Кыш бабай. Уф, арыдым, эрим, агам, ярдәм итегез! Балалар бабайга булышалар, җилләндерәләр. Кызым, Нәүрүз, бик булдыклы, зирәк, уңган икәнсең. Инде мин тыныч күңел белән сиңа үземнең тәхетемне калдырып китәм, имин яшәгез, бәхетле булыгыз, балалар! Сау булыгыз. Чыгып китә.
    Нәүрүз. Бәйрәмне дәвам итәбез. Инде бер биеп алыйк.
    «Парлаштык» биюе Шүрәле килеп чыга.
    Шүрәле. Туктагыз әле, туктагыз, нишләп мине Нәүрүз бәйрәменә чакырмадыгыз?
    Түтәй. Нәрсә бар, Шүрәле, нишләп болай ямьсез тавыш белән кычкырасың?
    Шүрәле. Мин берүзем урманда калганмын, барлык урман җәнлекләре Нәүрүз бәйрәменә киткәннәр. Нәүрүз минем турында бөтенләй оныткан. (шүрәле үпкәләп, әйләнеп баса)
    Нәүрүз. Ярый, Шүрәле, гафу ит мине. Әйдә әле, үпкәләп торма, син бит бик матур итеп бии беләсең, бер бие әле.
    «Шүрәле биюе»
    Түтәй. Әй, булдырдың да инде, Шүрәле.
    Шүрәле. Карале, онытып торам икән, минем әбием- өлкән Шүрале - бүген сезнең балалар бакчасында Нәүрүз бәйрәме икәнен әйтте Шушы серле гөмбәне балаларга илтеп бирергә кушты. Яз бәйрәме белән котлыйм сезне, балалар. Менә сезгә күчтәнәч (гөмбәне бирә)
    Түтәй. Ай, рәхмәт сиңа, Шүрәле. Өлкән Шүрәлегә дә бик зур рәхмәтебезне тапшырырсың.
    Нәүрүз. Ә хәзер безгә китәргә вакыт. Безне башка балалар бакчаларында да көтә торганнардыр Киттек, Шүрәле. Сау булыгыз.(чыгып китәләр)
    Түтәй, балалар әйдәгез әле, бу серле гөмбәне ачып карыйк. Нәрсә бар икән аның эчендә? (карыйлар) Менә нинди тәмле конфетлар икән.
    (конфет тараталар)
    Айгөл. Язлар, җәйләр имин килсен,
    Күк йөзе аяз булсын.
    Барчабызга сәламәтлек,
    Бәхетләр алып килсен!

  4. 2 пользователей поблагодарили Лилия Разаковна за это полезное сообщение:

    Treya (03.04.2016), Ал-су (08.03.2016)

  5. #3
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию развлечение

    Каз өмәсе.
    Милли йолаларга бәйле мәктәпкә хәзерлек төркеме өчен күңел ачу чарасы

    Залда авыл күренеше : түрдә мич, ипи көрәге, сәке, сәке өстендә чигелгән мендәрләр, өстәл, чынаяклар, самовар. Стенада шулай ук чигелгән сөлгеләр, "Аятел көрси" эленгән, почмакта сандык тора.

    Әби тыштан утын ҺӘМ комган күтәреп керә. Комганын мич алдына куя,утынын мичкә туга да җеп эрләргә утыра. Ерактан "Уйна тальян гармуныңны" җыры ишетелә (әкрен генә яңгырый).
    Әби: Их,бар иде бит ул безнең яш чаклар! Егетләр урам тутырып җырлап әйләнәләр иде, ә кызлар өмәләрдә, аулак өйләрдә сер бирмичә генә егетләрне көтеп утыралар иде. Эй, егетләр килгәч , китәр иде уен-көлке,җыр-бию, такмак әйтәшү. Хәзер искә төшереп утырасы гына калды инде!
    | Бер кыз йөгереп килеп чыга).
    Кыз: Исәнме,әбекәй, ни хәлләрдә яшәп ятасың, авырмыйсыңмы? Аяк-кулларың сызламыймы?
    Әби: И-и-и, балакаем, аллага шөкер, исән-сау гына торам әле. Рәхмәт яхшы сүзеңә. Әйдә, кер балакаем, чәем дә әзер, чәй эчеп алабыз.
    Кыз: Юк-юк, әби, чәйләр эчеп тормыйм, бер йомыш белән кергән идем. Әбекәем, утыр әле, утырып тыңла. Әбекәем, матуркаем, сандугачым-былбылым,бүген сездә җыелып,кызлар белән кич утырып гына алыйк әле.
    Әби: И-и, балалкаем,әле бая гына теге егетләр җырлап урам әйләнгәч, яш чакларымны искә төшереп утыра идем. Ярар-ярар, кич утырсагыз утырыгыз, гик батакаем,бик тәртипле генә була күрегез.
    Кыз: Әбекәем, без бик тыныч, бик тәртипле генә,җырлап кына утырырбыз.
    Әби: Ярый,ярый,кызым.
    Кыз: И-и, әбекәй.бигрәкләр дә әйбәтсең инде үзең! Рәхмәт.әбекәй, сүз тыңлаганың өчен. Мин хәзер кызларны гына чакырып киләм.
    ( кул эшләре тотып, кызлар керә).
    Әби: Мин Хупҗамал әбиеңнәргә генә кереп чыгыйм әле, йомышым бар иде , карагыз аны, тәртилле генә утырыгыз.
    (Әби чыгып китә).
    Кызлар: Сөлге чигәм асыл җепләр белән,
    Гөл җепләрен кушып алына,
    Насыйп булса иде бу бүләгем,
    Мәйданнарда җиңгән батырга!
    Алмагачлары" көе ишетелә. Егетләр килеп ишек шакыйлар. Кызлар - "егетләр килде" диеп хщ луша башлыйлар.)
    Егетләр: Кызлар, аулак өйгә кертегез әле!
    Кызлар:Кертәбезме? Кертәбез!
    Кыз: Бусага ялын түләп керсеннәр.
    Егетләр 4 кулъяулык күрсәтәләр, ишектән кызлар тартып алмакчы була, кулъяулыклар юйләнгән булып чыга, шарга ияреҗегетләр дә керә.)
    Җырлы-биюле уен "Челтәр элдем читәнгә." '(парлашып биеп китәләр).
    Кызлар: Егетләр, әйдәгез, " Кулъяуклы" уенын уйнап алабыз!
    "Кулъяулык " уены.
    (Кемдә кулъяулык кала, шуңа җәза бирелә.)
    Шул вакытта әби керә ҺӘМ әкрен генә карап тора.
    Егет: Әби кайткан!
    (Бөтенесе оялып китәләр).
    Әби: И-и, баланкайларым, курыкмагыз миннән., мин сезгә карап сокланып алам. Үзезмнең яшь чакларымны искә алам.
    Кыз: Әбекәй,сөйлә әле безгә үзеңнең яшь чакларыңны, нинди өмәләргә җыелыша идегез.
    Әби: Әгэгр дә сезгә кызык булса, мин сезгә өмәләрнең ин зурысы турында-"Каз өмәсе" турында сөйләр идем.
    Бергә: Сөйлә, әби, сөйлә.
    (Балалар утырышалар.)
    Әби: Безнең авылда ел саен каз өмәсе үткәрелә иде. Каз өмәсе чоры- яшьләр өчен иң күңелле чак иде. Минем өчен бигрәк тә күңелле иде- чөнки мин ул өмәләрдән кайтып та керми идем,хәттә күрше авылларга да чакыралар иде. Уен- көлке белән башлыйсың да бик тә яратып эшлисең: башта казның йонын, аннан мамыгын йолкыйсың. Ә кич җиткәч, әниләр күрше-тирәгә чыгып китәләр һәм өйгә башта кызлар, аннары егетләр киләләр иде. Шаярын, уйнап, көлеп- вакыт узганын сизми дә идек.
    Каурый сибәм су юлына
    Ишле булсын казыгыз,
    Өмәләрдә эш күрсәтеп,
    Ярлар табып калыгыз.
    Бии-уйный сылу кызлар,
    Чыңлый чулпы төймәсе,
    Борыңгыдан килгән гадәт-
    Татарның каз өмәсе!
    Кыз: Әбекәй, ә сез анда нинди уеннар уйный идегез соң?
    Әби: Уеннары бик күп иде инде аның, балалкайларым.
    Кыз: Әбекәй, зинһар өчен, андагы уйнаган уеннардан безгә дә берничәсен өйрәтеп китәле!
    Әби: Өйрәтәм, бәбкәләрем, бик теләп өйрәтәм. Әйдәгез әле, "Йөзек салыш" уенын уйнап алабыз.
    "Йөзек салыш "уены уйнала. (Җщелечүгә җәза бирелә).
    Әби: Ә хәзер мин сезнең тапкырлыгыгызны тикшереп алам. Әйдәгез әле,кызлар һәм
    егетләр, табышмак әйтүдә ярышып алыгыз.
    Кызлар:Ач дисәң- ачыла,
    Яп дисәң- ябыла. Ул нәрсә?
    Егетләр:Авыз.
    Егетләр:Бертуктаусыз йөри,
    Урыныннан кузгалмый.
    Кызлар: Беләбез, беләбез, ул- сәгать.
    Кызлар:Ишектән керер,
    Түргә менеп утырыр. Беләсезме җавабын?
    Егетләр: Моныда белмәскә- суык ич бу!
    Егетләр:Кышын ята таштай,
    Язын чаба атгай. Нәрсә ул?
    Кызлар:Ул- боз.
    Әби: Булдырдыгыз,молодцы. Бигерәк үткен һәм тапкырлар икән үзегез.
    Тагын бик күңелле уен беләм әле мин- "Ачык авыз" дигәнен. Кая әле, түгәрәккә басыгыз
    әле!
    "Ачык авыз " уены.
    Әби: Уф, арыдым, әзрәк утырып торыйм әле!
    Кыз: Әбекәй,син ял итеп ал, ә без сиңа җыр җырларбыз.
    Җыр "Кояшлы ил".
    Әби: Бигерәк матур җырлыйсйз икән, ә татарча матур иттереп бии беләсезме соң?
    Егетләр: Ничек кенә! Әйдәгез әле, кызлар, бергәләшеп биеп алыйк!
    "Татарча бию ".
    Кыз: Ярар, әбекәй, ардырдык бугай без сине, китик инде без.
    Әби: Күңелемне ачтыгыз.,балакайларым: үзегезнең дә осталыкларыгызны күрсәттегез, мине дә яшь чакларыма кайтардыгыз- бик зур рәхмхт инде сезгә!
    Ә без- татарларда, кунакларны сыйламыйча , чәй эчертмичә җибәрми торган гадәт бар. Рәхим итегез ,дуслар,өстәлгә, самовар чәен эчәргә!

  6. #4
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию праздник культуры речи, народных традици

    Матурлыкка бай ул безнең халык
    Уртанчылар төркемендә йолаларга бәйле бәйрәм кичәсе
    ТЕМА: «Матурлыкка бай ул безнең халык» МАКСАТ:
    1. Балаларны татар халык иҗаты белән таныштыру, сәнгать үрнәкләреннән эстетик ләззәт алу белү, матурлыкны күрү сәләтен үстерү.
    2. Халык әсәрләре аша балаларда кешелеклелек, ягымлылык кебек әхлакый сыйфатлар тәрбияләү, сөйләмдә ягымлы сүзләр, изге теләкләр куллануны активлаштыру.
    3. Балаларга татар халкы йолалары аша әхлакый тәрбия бирүдә музыка җитәкчесе һәм тәрбияченең уртак эшчәнлеген дәвам итү.

    Хәзерлек эше
    1. Җырлар, шигырьләр, уеннар, изге теләкләр, әйтемнәр, үртәвечләр өйрәнү.
    2. Залны бизәү. Ябыштыру шйгылендә кулъяулыклар әзерләү.
    3. Әти-әниләр, әбиләр белән элемтәгә керү һәм гаиләләрдә булган халык иҗаты үрнәкләре (чиккән сөлгеләр, кулъяулыклар һ.б.) ярдәмендә.

    Сүзлек өстендә эш
    1. Балаларны сузык һәм җиңел сүзләрне ачык әйтеп жырларга өйрәтү.
    2. Сүзләрдәге аерым авазларга басым ясатып, аларны ачык һәм дөрес әйтү.
    Кичәдә катнашучы балалар милли киемнәр киеп керәләр.
    Зал бәйрәмчә бизәлгән. Стенада биеп торучы кыз - малай рәсемнәре.
    Почмакта авыл өе сурәтләнгән.
    Сандык, өстәл, скамейка, тәрәзәдә пәрдәләр, бишек тора.

    “Тәфтиләү” көе астында алып баручы кичәне ачып җибәрә.
    Ал.б.: - Карагыз балалар безгә кунаклар килгән, алар белән исәнләшик
    әле.
    Балалар: - Исәнмесез!
    Кунаклар: - Исәнмесез!
    Ал.б.: - Ә хәзер бер беребезгә карап елмаейк әле, менә нинди матур булдыгыз. Ә хәзер кунакларыбызга да шулай матур итеп елмаейк. Менә хәзер * тагын да матуррак былдыгыз.
    Тәрбияче: Без күңелле уен, ял кичәсенә җыелдык. Туган җирең - Идел буе,
    Һәр телнең бар туган иле
    Туган җирең кебек назлы,
    Җырдай моңлы татар теле!


    1 нче бала:
    Туган телемдә сөйләшеп
    Яшим мин туган илдә
    «Туган ил» дигән сүзне дә
    Әйтәм мин туган телдә.
    2нче бала:
    Без бәхетле шат балалар
    Без кайгыны белмибез
    Эх, ямьле соң, күңелле соң
    Безнең туган илебез. Җыр: «Туган телдә җырлыйбыз» (Ишек шакыган тавыш ишетелә)
    Тәрбияче: Балалар, әллә инде безгә тагын кунаклар килгән, ишекне ачабызмы?
    Балалар: Ачабыз.
    (Залга милли киемнәр кигән әби керә, тәрбияче белән исәнләшә).
    Тәрбияче: - Балалар, әйдәгез әле - әбекәй белән исәнләшик.
    Балалар: Исәнмесез, әбекәй! , Әбекәй: И-и-и, балалар исәнмесез! Менә урамнан узып барганда " матур татарча җыр ишеттем. Тукта әле, мин әйтәм кереп карыйм әле бу йортка.
    (Гаҗәпләнеп, залны карап йөри).
    - Балалар бакчасы икән бу. Ә сез, сабыйларым, бакчагызның исемен беләсезме соң?
    Балалар: - Беләбез - «Алтынчәч»
    Әбекәй: - И-и-и, рәхмәт төшкере, үзегез шикелле исеме дә матур икән бакчагызның. Балалар, сез матур итеп татарча сөйләшәсез икән, әллә сон : . телен белмисезме?
    Балалар: - Беләбез.
    Тәрбияче: Әбекәй, безнең бакчада балалар татарча да, рус сөйләшә. Алар ике телне дә өйрәнәләр. Безнең бакчада башка милләт балалары да бик теләп йөриләр. Без барыбыз бергә дус-тату, бер-беребезне хөрмәт итеп яшибез. Милли ашларны, уеннарны өйрәнәбез

    Знче бала:
    Уеннар бит, бездә,
    Витамин кебек алар
    Күңелләрне үстерә
    Йөрәкләргә көч бирә.
    Тәрбияче: Ә хәзер балалар, әйдәгез әле «Утыр әле Мәликә- уенын уйнап күрсәтик әбекәйгә.
    (Уен «Утыр әле Мәликә»)

    Әбекәй: Балалар, телисезме, мин сезгә бер уен өйрәтәм? Без яшь вакытта аны бик яратып уйный идек. Ягез әле уйнап алыйк.

    («Күрсәт әле үскәнем»)
    Әбекәй: И-и-и, рәхмәт төшкерләре, бигрәк тәртипле, акыллы булып чыктыгыз әле.
    Тәрбияче: - Әйе, безнең балалар барысын да булдыра. Матур итеп шигырьләр сөйли алар, җырлыйлар, бииләр дә. Хәзер аларны тыңлыйк.

    4нчс бала:

    Татарча да яхшы бел Русчада яхшы бел
    Икесе дә безнең өчен
    Иң кирәкле затлы тел.
    5нче бала:
    -
    Татарчасы туган тел
    Безгә газиз булган тел
    Әти-әни, әби-бабай
    Безне сөя торган тел
    Әби: - Сез шигырь сөйләп, җыр җырлап кына калмыйсыз икән, төрле уеннар да уйныйсыз. Әйдәгез әле минем белән тагынбер уен уйнап алыйк әле, балалар.
    (уен «Талым, талым талчыбык»)
    Талым, талым талчыбык
    Уртасында бал чыбык
    Ал яулыкъ гөл яулык,
    Давай миңа бер яулык,
    (шигырь, үртәвеч, җыр).
    Тәрбияче: - Әйе, безнең балалар барсын да булдыра. Ә хәзер әбекәй сиңа бер җыр бүләк итәбез.
    (Җыр. «Бергәләшеп биик»).

    бнчы бала:
    Бик матур көй уйнар өчен
    Бер гармунчы табыгыз
    Бер гармунчы тап мае агыз
    Бергәләп кул чабыгыз.
    (Татарча бию)
    Тәрбияче: - Халкыбызның күркәм гадәтләреннән берсе - чиккән кулъяулык бүләк итү булган. Без дә балаларыбыз белән әбекәйгә һәм килгән кунакларга кулъяулыклар әзерләдек.
    Әйдәгез әле балалар үзебезнең изге теләкләребезне теләп килгән кунакларыбызга кулъяулыклар бүләк итик.
    (Теләкләр телиләр).
    Тәрбияче: Исәнлек саулык, тазалык, байлык телим.
    Балалар әйтә:
    Ай рәхмәт төшкере,
    Кулларыңа гөлләр үскере
    Аяк-кулың сызлаусыз булсын, күңелең сырхаусыз булсын,
    Бай, бәхетле бул
    Бер урынына ун булсын, эшләрең гел уң булсын.
    Йөз яшә, йөзем аша.
    (Кулъяулыклар бирелә).
    Әби: И-и-и нинди матур ял кичәсе булды. Әйе , татар халкы гомег-гомергә бәйрәмнәргә тәмледән тәмле ризыклар әзерләгән. Балалар, ә сез нинди татар халык ризыклары беләсез.
    (Балаларның җаваплары)
    Очпочмак, бәлеш, кыстыбый, коймак.
    Әби: Белмәгәнегез юк икән. Менә рәхмәт төшкерләре. Мин дә сезгә бүгенге бәйрәмгә күчтәнәчкә коймак пешереп алып килдем. Әйдәгез бергәләп чәй эчәргә.
    (Әби белән чыгып китәләр)
    Бәйрәм тәмам.

  7. 2 пользователей поблагодарили Лилия Разаковна за это полезное сообщение:

    Treya (03.04.2016), Ал-су (08.03.2016)

  8. #5
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию развлечение

    «Май аеның ни икәнен белми торгансыздыр әле..».
    Уртанчылар һәм зурлар төркеме өчен күңел ачу иртәсе


    Бина эче милли рухта бизәлгән, һәр төркемдә чиккән сөлгеләр, кулъяулыклар, тәрәзә пәрдәләре һ.б. бар. Сабыйларга халкыбызның гореф-гадәтләре, милли бәйрәмнәре һәм йолалары өйрәтүгә зур әһәмият бирәбез.

    Май аеның ни икәнен
    Белми торгансыз эле.
    Безнең якта май ае
    -Күкәй җыю бәйрәме.
    һәрбер йортта иртә таңнан
    Төсле күкәйләр пешә.
    Иң матуры, иң өлгере
    -Кем беренче җитешә?

    Өйдән-өйгә йореп шулай
    Күкәй җыя һәр бала.
    Менә шушы күркәм йола
    Күкәй бәйрәме була.

    Алып баручы. Безнең бабаларыбызның онытыла барган бәйрәмнәре, аларның гореф-гадәтләре, ниһаять, яңадан әйләнеп кайта башлады. Татар авылларында яз айлары истә кала торган мизгелләрнең берсе булган. Язның бер көнендә балалар, өйдән-өйгә кереп, йомырка җыйганнар. Бу көн турында халыкка алдан ук белгерткәннәр, шуңа күрә хуҗабикәләр кичтән йомырка кызартып, күчтәнәчләр әзерләп куя торган булганнар. Иртән сабыйлар, «Аягым җиңел булсын» дип тели-тели, авыл буйлап өй саен кереп йөргәннәр. Бер ук вакытта алар күршеләре, туганнары, авылдашлары белән дә танышканнар. Өлкәннәр да сабыйларны сынаганнар: кем баласы исәнләшә һәм рәхмәт әйтә белә, кыюмы, зирәкме, аның үз-үзен тотышы ничек һ.б. турында белгәннәр.
    Җыелган йомырканы кырга алып чыгып, балалар төрле уеннар уйнаганнар. Сыйланганнан калган йомыркаларны җир өстенә сибеп киткәннәр. Шулай иткәндә игеннәр мул булла, ел җиңел килә, дип ышанганнар. Татар халкының гореф-гадәтләре, милли йолалары күңелебездән чыкмаган әле. Алар белән кызыксыну арта гына бара. Без, тәрбиячеләр, ата-бабаларыбыздан калган мирас белән нәниләрне дә дәими таныштырабыз.
    Әби. Кызларым, бүген яшьләрне, балаларны йомырка җыярга чыгалар дип әйткәннәр иде. Күчтәнәчләремне әзерлим әле. (Балаларның җыр тавышы ишетелә).
    Кызлар. Килеп җиттеләр, ахрысы.
    Балалар ишек шакыйлар.
    2 иче бала. Кыт-кытыйк, кыт-кытыйк, Әби-бабай өйдәме?
    Әби. өйдә, өйдә, әйдәгез, түрдән узыгыз. Сезне килерләр дип көттек.
    3 иче бала. Әссәламегаләйкем, йорт хуҗалары!
    Балалар (барысы бергә). Исәнмессез!
    4 нче бала.Әби-эби, әбекәй,
    Җәтрәк бир безгә күкәй,
    Безгә би эсәң өч күкәй,
    Тавыгыг салыр йөз күкәй.
    Әби. Мәгез, мәгез, сезгә дип әзерләп куйдым.
    5нче бала. Табакка каймак кирәк,
    Май, күкәй, коймак кирәк
    Күмәчен дә кызганма,
    Озак яшә, сызланма.
    (Әби күчтәнәчләр бирә).
    Алып баручы. Балалр, сый-хөрмәт күп җыелдымы? Күрсәтегез әле.
    Балалар (күрсәтәләр). Менә, менә, күпме җыйдык.
    Бала. Безне бик зурладылар, сый-хөрмәт күп җыелды. Еллар тыныч, уңышлар мул булсын. Тазалык, саулык белән яшәргә язсын.
    Бала. Әбекәй, безгә сезнең өйдә күңел ачарга, җырлап-биергә рөхсәт итмәссезме икән?
    Әби. Рөхсәт, балалар, рөхсәт. Бергә-бергә куңелле булыр.
    Бала: Рәхмәт, әбекәй. Әйдәгез, күңел ачабыз.
    «Эх, күңел ачабыз» дигән татар халык җыры башкарыла.
    Әби кызлар белән бии.
    Бала: Йорт хуҗалары бик матур биеделәр.
    Менә сезгә күчтәнәчләр (йомырка бирә).
    10 нчы бала.
    Кашык кабып йөгерәм дип,
    Мактанырга ашыкма.
    Син менә йөгереп кара,
    Күкәй салып кашыкка.
    Кашыкка йөмырка салып (йөмырка урынына теннис шары алына) узышу уздырыла, ярышта ике пар катнаша.
    Алып баручы. Әйдә, дуслар, килегез,
    Күңел ачу көнебез,
    Татарча матур итеп,
    Биибез дә җырлыйбыз.
    Түгәрәктә яшьләр уены оештырыла.
    1.Җырлыйк әле, җырлыйк әле,
    Җырлап ачыла күңел.
    Җырлап ачылмаса күңел,
    Мәңге ачылачак түгел.
    2.Җырлыйк әле, җырлыйк әле,
    Җырлыйк әле берәрне
    Җырлап искә төшерербез
    Бергә булган көннәрне.
    Әби. Балалар, сез бик матур итеп җырлыйсыз да, биисез дә икән. Минем яшь чакларым исемә төшеп китте.
    бала. Әйдәгез, хәзер «Назалы» уенын уйныйк.
    Балалар. Уйныйк, уйныйк.
    Ишек шакыйлар.
    Балалар. Кемдер бап, ахрысы.
    Булмәгә Гөлчәчәк керә.
    Гөлчәчәк. Исәнмесез, балалар!
    Балалар. Исәнмесез!
    Гөлчәчәк. Бәйрәмгә соңга калам дип торам. Матур җырларыгыз, шат тавышыгыз урманга ишетелеп тора.
    Алып баручы. Гөлчәчәк, бәйрәмегезгә килүегез өчен рәхмәт. Безнең кунагыбыз булырсың. Әйдә, түрдән уз. Бергә-бергә күңел ачарбыз.
    Балалар. Әйдәгез, «Капкалы» уйныйбыз.
    Гөлчәчәк. Әйдәгез.
    (Уртада калган парга җәза бирелә. Мәсәлән, 1 нче пар җырлый, 2 нчесе -Бии, 3 нчесе, әйтик, шигырҗ сөйли һ.б.)
    бала. Гөлчәчәк, син бик матур кәрзин алып килгән идең. Аның
    эчендә нәрсәләр бар соң?
    Гөлчәчәк. И-и-и, балалар, онытып та торам икән. Мин бит сезгә бик матур уеннар алып килдем. Менә кулъяулыкла та чиктем. Хәзер «Кулъяулык тапшыру» дигән уенны уйныйк әле. Ул болай оештырыла.
    Нәниләр түгәрәк ясап басалар. Бер бала кулъяулыкны ике почмагыннан тотып тора. Көй ишетелгәч, ул анны тиз генә янындагы иптәшенә бирә, шулай итеп кулъяулык кулдан-кулга күчә. Музыка тукталганда кулъяулык кемдә калса, шул уеннан чыга. Уен бары берәү - җиңүче калганчы дәвам итә.
    бала. Ә хәзер «Яшьләр уены» уйныйбыз.
    (Кызлар һәм малайлар кара-каршы тезелеп басалар. Бер-берсенә «Челтәр элдем читәнгә» дигән татар халык җырының куплетларын җырлыйлар.)
    Алып баручы. Җырларыбыз юлдаш булсын,
    Юлдаш булсын, яңгырап торсын.
    Эшләрегез уңган булсын,
    Илебезне бизәп торсын.
    «Матур булсын» дигән татар халык җыры башкарыла.
    Әби. Кадерле балалар! Минем сезгә зур үтенечем бар: табигатьне саклагыз, елгаларның суы саекмасын, болыннарыбыздан киек казлар китмәсен.
    Гөлчәчәк. Әби-бабайларга, яклаучысы булмаганнарга ярдәм итегез. Дөньялар тыныч булсын, зәңгәр күкне кара болыт капламасын. Үләннәр һәрчак яшел торсын. Игеиңәр һәрчак мул уңыш бирсен.
    Алып баручы. Дусларым, бик дөрес әйттегез. Сезгә кушылып шуны өстим: барлык изге теләкләрегез кабул булсын.
    Балалар. Амин, шулай булсын.
    бала. Без уйнадык, җырладык,биедек, күңел ачтык.
    Алып баручы. Ә хәзер барыбыз да бергәләп су буена төшәбез, шунда җыелган күчтәнәчләр белән сыйланырбыз. (Чыгып китәләр).



    -

  9. #6
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию выпускной на русском и татарском языках

    Выпускной на русско-татарском языке (для татарский д\с)
    А.Б.:Исәнмесез, кадерле әти-әниләр, килгән кунаклар! Шатлыклы пәм моңсу булган бәйрәм көнебез килеп җитте: балаларыбыз мәктәп яшенә кадәр үстеләр. Бакча ишегеннән беренче тапкыр килеп кергән вакытта сөйләшә дә белмәгән, әле генә тәпи йөреп киткән нәниләребез зур булып үсеп җиттеләр. Безгә күпме күңелле мизгелләр бүләк иткән, бәйрәмдә дә, эштә дә безнең ярдәмчеләребез булган балалар бүген бакчабызда соңгы тапкыр бәйрәмгә җыелдылар. Алар һәрберсе үсә-үсә үзенчә якты йолдызга әверелде, рәхим итеп аларны каршы алыгыз!
    - Җитез һәм спорт сөючән егетебез - Дамир
    - Иң талантлы, музыкаль кызыбыз - Эльвина
    - Иң акыллы, тырыш егетебез - Фаил
    - Иң тыйнак, сабыр кызыбыз - Алина
    - Иң сөйкемле, ярдәмчел егетебез - Айдар
    - Иң мөлаем, саф күңелле кызыбыз - Азалия
    - Иң оста биюче, җырга-моңга гашыйк егетебез - Руслан
    - Хезмәт сөючән, уңган кызыбыз - Аида
    - Әз сүзле, әмма елмаючан, булдыклы егетебез - Нияз
    - Иң зирәк һәм яхшы күңелле егетебез - Данил
    - Иң нечкә күңелле, гүзәл кызыбыз - Наташа
    - Иң актив, күп белүчән егетебез - Алмаз
    - Иң көчле, физик яктан нык егетебез - К.Максим
    - Иң игътибарлы, җаваплы кызыбыз - Настя
    - Иң шаян һәм үзсүзле егетебез - М.Максим
    - Иң әдәпле һәм мәрхәмәтле егетебез - Андрей
    - Иң сылу һәм таләпчән кызыбыз - Эмилия
    - Иң тыңлаучан һәм яңалыклар яратучы егетебез - Эмиль
    - Иң шук һәм җитди кызыбыз - Айсылу
    - Иң кызыксынучан һәм чибәр егетебез - Салават Руслан Юлы бәйрәм бүген бездә,
    Зурлар инде хәзер без.
    Бакча белән хушлашабыз
    Бүген соңгы көнебез. Эмиль:"Алтынчәч" диеп атала
    Безнең гүзәл бакчабыз.
    Истәлекле көн бүген
    Сезнең белән хушлашабыз. Алина:Из года в год 5 лет подряд
    Мы приходили
    Весёлые, довольные
    Но миновали те деньки Сегодня мы вынускники!
    Фаил:Ничә көннәр, ничә айлар, Кышын һәм җәен дә
    Сагынып сиңа килә идек,
    Бакчабыз, һәммәбез дә. Дамир:Туган йорттай син кадерле, Син якын күңелләргә
    Ничек кенә хушлашасы,
    Китәсе килми бер дә.
    Андрей:Наш сад сегодня приуныл
    И мы грустим, совсем немного
    Вот день прощанья наступил,
    И ждёт нас дальняя дорога.
    Настя:Да, мы грустим совсем немного
    И время не вернуть назад.
    И нам пора, пора в дорогу
    Вместе: Прощай, любимый д /сад!

    Песня "Д / сад любили "
    (балалар утыралар)
    А.Б.: Кадерле балалар, әти-әниләр! Без сезнең белән 5 ел бергә булдык. Шатлыкларыбыз да, борчуларыбыз да уртак булды. Бергә көлдек, бергә еладык, уйнадык, шаярдык. Инде менә аерылышу көннәре килеп җитте. Балалар, сезне чын күңелдән мәктәпкә китүегез белән котлыйбыз. Мәктәптә тырышып укыгыз, тәртипле булыгыз. Без сезне бик сагынырбыз.
    А.Б.: Ә шулай да бүген безнең күңелләребез шат, чөнки балалар барысы да матурлар, таза-саулар! Эш дигәндә мин диеп, ял иткәндә җырлыйм, биим дип тыпырдап торган, күзләре күп беләсе килү теләгеннән янып торган балаларны без ныклы белем алырга, укырга, язарга өйрәнергә бик сөенеп укытучы апаларына тапшырабыз. (Белмәмеш керә.)
    А.Б.Балалар, карагыз әле, Кем бу? Сез бу кешене таныйсызмы?
    Балалар:Әйе, таныдык, бу бит Белмәмеш.
    Бел-ш: Мен ә- менә! Сез дә мине "белмәмеш" дип үртисез! Барысы да мине үрти - белмәмеш, белмәмеш имеш. Мәктәптә дә гел "2" леләр генә куялар. Бармыйм мин бүтән мәктәпкә - укыйсым килми, өйләнәсем килә минем!
    А.Б.Ничек инде укыйсың килми? Сиңа соң нигә "2"леләр куялар - әллә тырышып укымыйсыңмы, дәресләреңне өйрәнмисеңме?
    Бел-ш:Ничек инде тырышмыйм ди! Менә сез бүген төнлә
    йокладыгызмы? Ә мин йокламадым, дәрес әзерләп утырдым.
    А.Б.Ә нигә соң син альрны төнлә өйрәнәсең?
    Бел-ш:Әй, көндез урар, да уйныйм бит мин, дәрес әзерләп утырырга вакытым юк!
    А.Б.Төнлә ничек дәрес өйрәнәсең инде, йоклыйсы килә бит.
    Бел-ш:Мин дә шулай уйладым да, яттым да йокладым.
    А.Б.Дәресең әзер булмагач, укытучы нәрсә эшләтте соң үзеңне?
    Бел-ш.Нишләтсен инде, "2"ле куйды.
    А.Б.Әйе, хәлләрең шәптән түгел икән шул синең! Кайгырма, Белмәмеш, мин сиңа ярдәм итәргә тырышырмын. "2"леләреңне төзәтер өчен, сиңа "Белем иле"н табарга кирәк. Аны табу бик җиңел эш түгел - күп сынаулар аша үтәргә туры килер. Түзәрсең микән?
    Бел-ш:Мин әзер!(пышылдап) Шулай да куркыта бит үзем генә барырга. А.Б.Кайгырма, Белмәмеш, кирәк чакта без сиңа ярдәм итәргә тырышырбыз.
    Бел-ш:Хәерле юл теләгез миңа, дуслар! (Белмәмеш "Вместе весело шагать" көенә зал буенча атлый. "Уенчыклар иле" күрсәткече янында туктый. )
    Бел-ш:Кая эләктем икән мин? (як-ягына карана) Бу "Белем иле" түгелме? (курчакларны күреп шакката) Монда күпме уенчык! Ләкин алар нигәдер барысы да бик моңсу, нәрсә булды икән аларга?
    "Песня игрушек"
    Уенчык(бала):Ничек инде безгә моңаймаска, кайгырмаска, безнең белән уйнап үскән балалар бүген мәктәпкә китәләр һәм безне калдыралар (елый). Аю:Уенчыкларга бүген Бигрәкләр инде моңсу Яраткан балаларыбыз китә, Бигрәкләр дә ямансу.
    Куян:Без сезнең белән бергә Биш ел бергә яшәдек. Шаян-моңсу мизгелләрне Бергәләшеп кичердек.
    Кукла:И вздыхают очень тяжко Куклы, Мишки, Неваляшки Вы о нас не забывайте В д/сад к нам забегайте!
    Бел-ш:(күңелсез) Ничек ярдәм итәргә икән бу уенчыкларга? Бигрәк күңелсез аларга, ямансулап утыралар .
    Салават:Моңаймагыз, уенчыклар,
    Моңаймагыз, елмаегыз.
    Без дә сезне онытмабыз
    Хәтердән чыгармабыз.
    А.Б.Кайгырмагыз, матурларым, акыллыларым. Тиздән бакчабызга яңа балалар килер, без сезне аларга бирербез, шул кечкенәләр белән сез озак аерылмассыз. Менә бу шарлар сезгә безнең балалардан бүләк, рәхим итеп алыгыз(шарлар бирә, балалар уенчыклар белән хушлашалар).
    Бел-ш: Бу ил "Белем иле" булмады, юлымны дәвам итим инде. (Музыка астында алга таба китә, яңа күрсәткеч янында туктый)
    "Тридевятое царство" (читает)
    Бел-ш: Может, «Страна знаний» находится здесь?(отходит в сторону)
    (на сцене появляется король и принцесса)
    Песня Короля и принцессы.
    Король: Что же делать, как мне быть?(радостно)
    Ну, конечно, нужно Звездочёта пригласить!
    - Эй, стража! Звездочёта ко мне!
    Стража: Слушаемся, ваше величество! Звездочёта к Королю!
    Звездочёт: Слышу я! Сейчас иду! ( выходит под восточную музыку, кланяется Королю и Принцессе)
    - Что желает знать Король?
    Король:Посмотри на мою Принцессу . Похудела она, побледнела и не хочет ничего... Что мне делать, подскажи, в гороскоп Принцессы погляди.
    (Звездочёт смотрит в гороскоп)
    Танец Звездочек.
    Звездочёт: Так смотрел И так глядел
    И увидел я одно-
    Ждёт Принцесса Принца своего.
    (кланяется по восточному и уходит)
    Король:(немного подумав)
    Охрана! (охрана подбегает)
    Слушай мой приказ. Пропускать в царство всех, кто пожелает быть мужем Принцессы, кто сможет развеселить её, тот и будет её мужем и получит полцарства в придачу!
    Охрана: Слушаемся, ваше величество!
    (выходит Незнайка, оглядывается)
    Нез-ка: Интересно, куда я попал? ( видит Короля, испуганно)
    Ой, здравствуйте, ваше величество! Это случайно не "Страна знаний", которую я ищу?
    Король: Какая ещё "Страна знаний", это "Тридевятое царство"! А вот сидит моя дочь, которую нужно развеселить. Раз ужты здесь, давай, весели нас: если получится - женю тебя на моей ненаглядной Принцессе.
    Нез-ка: Вот ещё, смеши их! Я вам клоун что ли? И вообще, жениться мне ещё рановато, ^ем более на этой... (презрительно обварачивается, Пр 1нцесса начинает громко плакать)
    Король:Ах, так! Стража ко мне! (стража подбегает) Схватить этого негодника и отрубить ему голоау!
    Стража: Слушаемся, ваше величество!
    Нез-ка: Караул! Убивают! Ребята, на помощь!
    Вед: Ребята, Незнайка попал в беду, нужно срочно его выручать!
    ЦИРКАЧ И.
    ( Принцесса смеётся, хлопает в ладоши) Принцесса: Соловьи поют в садочке с утра до вечера!
    Что мне делать царской дочке, если делать нечего?
    Ах, солнышко скрывается в густые облака
    От скуки мне зевается, замучала тоска! (грустно вздыхает)
    Вед: Не горюй, Принцесса! Чтобы тебе не было скучно , приходи учится в школу.
    Принцесса: Эка, невидаль такая, что за школа такая. Чему меня учить - не знаю, я и так сама всё знаю!
    Вед: Объясните ей получше, чему учат в школе.
    ПЕСНЯ " Учат в школе "
    Принцесса: Ребята, я обязательно пойду учится . Ах, как здорово: там научат и писать, и рисовать, и читать, и считать.
    Нез-ка: А мне здесь больше делать нечего. До свидания, Принцесса. До свидания, Ваше величество.
    (Нез-ка идёт дальше, останавливается возле нового указателя. «Лунное царство» , ежится от холода, оглядывается)
    Бел-ш: Бигрәк салкын икән монда! Әй, берәр исән кеше бармы биредә? (артыннан Робот килеп төртә, Белмәмеш куркып китә) Ой, мин синнән куркам! Син миңа тимисеңме?
    Робот: Ку-рык-ма, мин си-ңа тн-мим.
    Бел-ш: Мин "Белем иле"н эзли идем, дөрес килдемме?
    Робот: Бу "Бе-лем и-ле" тү-гел, бу "Мар-си-ан-нар и-ле".
    Бел-ш: Кая мондагы кешеләр, нишләп син үзең генә йөрисең?
    Робот: (кнопкага баса) При-ем! При-ем! Мар-си-ан-нар чы-гы-гыз, без¬гә ку-нак кил-гән, кү-ре-гез! (балалар Робот янына киләләр)
    "РОБОТ" җыры (балалар утыралар)
    Бел-ш:Бигрәк кызык икән болар! Сикерештеләр-сикерештеләр дә, каядыр качып беттеләр. Үзләре кунак дигән булалар. Бер әйбер белән дә сыйламадылар! Әй, ярар, бу да "Белем иле" булмады бит әле. Юлымны дәвам итим.
    (Шагает дальше, останавливается около нового указателя)
    "Страна невыучанных уроков"
    Нез-ка:А это что ецё за страна такая? Что-то я всё время не туда попадаю. Сй, кто-то идёт, спрячусь и посмотрю , что будет дальше? (прячется).
    (Выходят Азбука, Математика, Скрипичный ключ, Карандаш.
    В руке у Азбуки дневник.)
    Азбука: Вот дневник этого двоечника - Незнайки.
    Полюбуйтесь, чтение - 2.
    Матем: И математика - 2.
    Скрип.ключ: И по музыке - 2.
    Карандаш: И по рисованию - 2.
    Матеем: А вы слышали, что он где-то здесь, в «Стране невыученных уроков». (все ищут его)
    Скрип.ключ:А вот и он!
    Карандаш: А ну-ка, двоечник, иди сюда!(Нез-ка подходит, опустив голову)
    Скрип.ключ:Ты так и не научился
    Ни петь, ни танцевать,
    Поэтому, по танцам
    Прошу экзамен сдать.
    Нез-ка:(шёпотом) Я танцевать не умею! Ребята, выручите, научите танцевать.
    ТАТАРСКИЙ ТАНЕЦ.
    Азбука: А буквы знаешь, ты Незнайка? Сейчас по чтению проверю всё.
    Ты загадки отгадай
    И быстро слова составляй.
    (подает Нез-ке буквы)
    ИГРА С БУКВАМИ.
    Азбука: Кто шагает с сумкой, книг
    Утром в школу (ученик)
    В коридоре топот ног
    Кто зовет нас всех (звонок)
    Очень скоро встретит нас
    Школа и просторный (класс)
    Если всё ты будешь знать,
    То получишь в школе (пять).
    Карандаш: (Нез-ке)
    Почему на рисованье
    Ты приходишь без желанья?
    Надо двойки исправлять,
    Прошу пейзаж нарисовать.
    Нез-ка: О, горе мне! Пейзаж! А что такое пейзаж? Помогите мне, ребята, его нарисовать. (карандаши выходят)
    Карандаши: Мы братишки дружные,человечки нужные.
    Мы- карандаши! меж собой похожие,
    Только разнокожие, все мы хороши!
    Мы братишки дружные с острыми носами.
    Человечки нужные- убедитесь сами!
    Синий кар-ш:Вы любите, синего человечка?
    Где я появлюсь, будет синяя речка.
    Синее небо над головой
    Синий цветок - василёк полевой,
    Синие ленты у девочек в косах,
    Воротники у костюмов матросов!
    Жёлтый кар-ш: Я- жёлтый человечек
    Раскрасить я могу кувшинку,
    Одуванчик и лютик на лугу.
    Пушистые цыплята и выводок утят
    И бабочка и солнце
    Со мной дружить хотят.
    Зелёный кар-ш: Я раскрашу ёлочку и листья у осинки.
    Надену я всем девочкам зелёные косинки
    Работает старательно зелёный человек,
    Похвалит обязательно меня в траве кузнечик.
    Красный кар-ш:А красив ли красный цвет?
    Да - вы скажите в ответ.
    Цветом своим я горжусь.
    я для цветов и ягод пригожусь.
    Нарисую я зарю, грудку птичке- снегирю.
    Подарю тебе, дружок, яркий праздничный флажок.
    Коричневый кар-ш:Братишки- медвежата под деревом лежат.
    Я- карандаш коричневый, раскрасил медвежат. –
    Вы и меня раскрасте!- попросит боровик,
    Коричневую шляпу грибок носить привык.
    Кар-ши:(вместе) Мы- братишки дружные,человечки нужные.
    Мы карандаши меж собой похожие,
    Только разнокожие, все мы хороши!
    "ПЕСЕНКА БРАТЬЕВ"
    (ставится мальберт с пейзажом)
    Матем-ка:(Нез-ке)Математику не знаешь, только двойки получаешь
    Я сейчас хочу узнать, как умеешь ты считать.
    1 .К серой цапле на урок прилетели 7 сорок,
    Из них лишь 3 сороки приготовили уроки.
    Сколько сорок не выучило урок?
    (Нез-ка не знает, ему помогают дети)
    2.Вяжет бабушка- лисица 3 внучатам рукавицы.
    Подарю вам скоро, внуки, рукавицы по 2 штуки.
    Берегите, не теряйте. Сколько их, пересчитайте.
    (Нез-ке помогают дети)
    Матем-ка:Да, плохи твои дела! А сколько будет дважды два?
    Нез-ка:(чешет голову) Дважды два...
    Матем-ка:Дважды два четыре, это знают во всём мире!
    ТАНЕЦ "ПОЛЬКА "
    А.Б. Бел-ш, син балалар ярдәме белән барлык сынауларны да уңышлы үтәп чыктың, "2"леләреңне төзәттең. Шуның өчен мин сиңа "Белем иле"нең ачкычын тапшырам, ә "Белем иле"нең ишекләрен сиңа мәктәп ачар.Ләкин сиңа анда тырышырга туры килер.
    Бел-ш:Рәхмәт сезгә!(ачкычны ала) Моннан соң мин бик тәртипле булырмын, укытучы апаларны да тыңлармын, тырышып укырмын. Балалар, ә сез укырга барырга ныклап әзерләндегезме?Барлык кирәкле әйберләрне алдыгызмы?
    Бал-р: Юк!
    Бел-ш:Юк? Җитмәгән әйберләрне базардан алыйк, сумкалар тутырыйк.
    УЕН: "МӘКТӘП БАЗАРЫ"
    Бел-ш: Ярар, балалар, миңа китәргә вакыт. Әле минем дә мәктәпкә кирәкле әйберләр аласым бар. Мәктәптә очрашырбыз, сау булыгыз!
    А.Б., бал-р: сау бул, Белмәмеш!
    (Балалар чәчәкләр белән ярымтүгәрәк ясап басалар) Азалия:Друг наш близкий и родной д/с наш дорогой.
    Посидим перед дорогой и немножко помолчим(пауза).
    Мы сегодня слов так много тебе сказать хотим,
    Был ты нам любимым домом, согревал своим добром.
    И не раз ещё мы вспомним о тебе с большим теплом.
    Нияз:Бик зур рәхмәт барыгызга
    Яшегезгә, олыгызга.
    Безнең турыда гел кайгыртып
    Янып, көеп торучыга.
    М.Максим:Өстәлебездә һәрвакыт тәмле ашлар тулы иде,
    Рәхмәт повар апаларга, тамагыбыз гел тук иде.
    К.Максим:Спасибо нашей медсестре, не страшна простуда мне.
    Посмотрите вы на нас, как мы выросли сейчас!
    Эльвина:Гөлүсә апабыз лаек мактауның зурысына.
    Җитезлеге, уңганлыгы үрнәк булыр барсына. Айдар:Ничек кенә мактасаң да, әз кебек сүзләребез.
    Ләйсән, Гөлназ апаларыбыз, сездән башка ни эшләрбез? Фаил:Лариса апа булганда, ничек соң яратмыйсың спортны?
    Туплар белән дә уйнадык, баулардан да сикердек. Руслан:Бакчадагы аг аларны хәтердән чыгармабыз.
    Җыр һәм би1 )гә өйрәтте безне Лилия апабыз. Эмилия:Бакча мөдиребезгә дә уңыш теләп калабыз.
    Әни кебек бит ул безгә, хөрмәт белән карагыз. Аида:Сегодня в зале с нами те, кто нас учил
    Жить в коллективе дружно.
    Кто нас жалел, кто нас любил
    Ведь это нам так было нужно.
    Алина:Кто петь и рисовать учил
    Кто нам стирал, кто нас лечил
    И тем, кто вкусно нас кормил
    Все: Мы все спасибо говорим! (дарят цветы)
    Данил:Вальс прощальный, чуть печальный.
    Нелегко кружится в нём!
    Вальс прощальный, провожальный
    В лёгком платье выпускном
    ВАЛЬС.
    Андрей:До свидания, сад любимый
    Растаемся мы с тобой
    До свидания, до свидания
    Садик милый, дорогой!
    Все:3а то, о чём мечтали здесь
    Мы столько лет подряд.
    За то, что было, будет, есть –
    Спасибо, д/ сад!
    П Е С Н Я " Мы скоро пойдём первый раз в первый класс".

  10. Следующий пользователь сказал cпасибо Лилия Разаковна за это полезное сообщение:

    Ириnka (22.10.2020)

  11. #7
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию татарские народные игры

    Татар халык уеннары
    Чума үрдәк, чума каз.

    Уйнаучылар кара- каршы ике рәт булып тезеләләр, парлашып кулга — кул тотыналар. Рәт башында бер ялгыз уенчы басып тора. Балалар барысы бергә җырлыйлар:
    Чума үрдәк, чума каз,
    Тирән күлне ярата ул, ярата.
    Әлфия үзенә иптәш эзли,
    Белмим, кемне ярата шул, ярата.
    Илназны ул ярата шул, ярата.

    Уйнаучылар, җыр ритмына туры китереп, хәрәкәтләнеп торалар. Ялгыз бала (Әлфия), рәт арасыннан узып, үзенә бер иптәш сайлый ҺӘМ аны (Илназны) җитәкләп ахырга барып баса. Үз парыннан аерылган уйнаучы рәт башына китә.
    Уен шулай дәвам итә.

    Кунаклар.

    Балалар, кулга - кул тотынышып, түгәрәкләнеп басалар. Уртага бер бала чыга. Кырыйдагы балалар түгәрәк буенча әйләнеп җырлыйлар:

    Ямьле бәйрәм көн килде,
    Чакырдык без кунаклар;
    Кунакларны сыйларга,
    Салдык майлы коймаклар.
    Чыж - пыж итеп коймаклар
    Җәелде, әй, җәелде.
    Менә тагын кечкенә
    Булып калды, җыелды.
    Җыелды, әй, җыелды.
    Аннан ары кабарды,
    Кабарды, әй, кабарды.
    Шиңде, юп - юка калды.
    Пеште инде коймаклар,
    Сыйландылар кунаклар,
    Сыйландылар кунаклар.
    Тордылар, баш иделәр,
    Таралдылар, әй, шатлар,
    Бииләр, ай - яй, шатлар.


    Түбәтәй.

    Балалр түгәрәкләнеп басалар. Түбәндәге җырны җырлый-җырлый, түбәтәйне бар-берсенә бирәләр:
    Түбәтәеңне кигәнсең,
    Бик ераклардан килгәнсең,
    Төскә матурлыгың белән
    Шаккатырыйм, дигәнсең.

    Кушымта: Түп – түп-түбәтәй,
    Түбәтәең укалы.
    Чиккән матур түбәтәең
    Менә кемдә тукталды.

    Җыр ахырында түбәтәй кемдә калса, шуңа җәза бирелә (бии, җырлый, әтәч булып кычкыра н. б.). Уен шулай дәвам итә.


    Зәңгәр чәчәк.

    Балалар, кулга-кул тотынышып, түгәрәк ясыйлар. Бер бала, чигүле кечкенә мендәр тотып, уртага чыгып баса. Балалар түгәрәк буенча җырлап әйләнәләр:
    Юл читендә зәңгәр чәчәк
    Якты нурлар тарата.
    Безнең кызлар һәм малайлар
    Зәңгәр чәчәк ярата.

    Тукап биеп торалар, ә уртадагы бала, мендәр тотып, түгәрәк буенча биеп йори:
    Якын дуслар арасыннан
    Берсен сайлап ал әле.
    Тезләреңә ипле булыр -
    Мендәреңне сал әле.

    Мендәр тоткан бала мендәрен бер бала алдына куя ҺӘМ, тезләнеп, аңа кулын бирә. Ул бала аның тирәли әйләнә, башкалар кул чабып торалар.


    Утыр, утыр, Мәликә.

    Балалар түгәрәккә басалар. Берәү, күзен бәйләп, түгәрәк уртасына утыра. Балалар, кулга-кул тотыгнышып, түгәрәктә җырлап әйләнәләр:

    Утыр, утыр, Мәликә, алмагачның төбенә,
    Кем утырган каршыңа, әйтеп бирче тиз генә.

    Берәү аның янына килп утыра. Уртадагы бала аны капшап танып исемен әйтергә тиеш. Әгәр белмәсә, аңа җәза бирелә. Уен шул рәвешчә дәвам итә.


    Ак калач.

    Балалар, кулга-кул тотынышып, түгәрәккә басалар. Берсе уртага чыгып баса. Түгәрәктәге балалар, җырлый-җырлый, калачның ничек пешүен, җәелү-кысылулуарын кул хәрәкәтләре белән күрсәтәләр:

    Булатның туган көненә
    Без пешердек ак калач;
    Менә шулай ул биек,
    Менә шулай тәбәнәк,
    Менә шуның киңлеге,
    Менә шуның тарлыгы.
    Ак калач, ак калач,
    Теләгәнеңне сайлап кач!

    Бала үз урынына берәүне сайлап чыгара да түгәрәктәгеләргә кушыла. Уен-җыр шулай дәвам итә.

    Түбәтәйле.

    Уртада 5-6 урындык тора, урындыкларга түбәтәйләр куела. Балалар урындыклар тирәли басалар ҺӘМ, көй башлануга, җиңелчә йөгерә башлыйлар. Көй туктауга, түбәтәйләрен кияләр, шул арада урындыкларга утырып өлгерергә тиешләр. Кем урынсыз кала, шул уеннан чыга. Икенче мәртәбә уйнаганда. Уртада өч урындык кала, уйнаучылар саны артыграк була. Соңга таба бер урындык калдыралар. Шулай итеп, иң игътибарлы, җитез бала билгеләнә.

    Агыйдел.

    Балалар, парлашып, бер бер артлы басалар. Бер бала парсыз кала, ул алга чыга. Кушымтаны җыр таганда, бачачар кулларын бер-берсенә тотынган килеш өскә күтәрәләр (күпер ясыйлар). Шул вакытта парсыз бала күпер аркылы чыга ҺӘМ үзенә ошаган баланы сайлый. Уен дәвам итә.
    Агыйделнең суларында
    Ак чиләгем күмелде.
    Әйдә, дустым, безнең якка,
    Безнең яклар күңелле.
    Кушымта:
    Зәңгәр чәчәк жыя-җыя,
    Зэңгэрләттем кулымны.
    Бергә-бергә уйныйк әле,
    Бир дускаем, кулыңны.

    Әйт, күгәрчен.

    Балалар түгәрәккә басалар. Ике бала уртага чыгып баса. Алар уенны алып баручылар ҺӘМ җыр башлаучылар булалар. Балалар салмак көйгә түгәрәк буйлап җырлап әйләнеп йөриләр. Җыр эчтәлегендә нәрсә турында сүз барса, шул хәрәкәтне бергәләп башкаралар:

    Әйт, күгәрчен, син генә,
    Яшь кызлар ничек йөри?
    Ул шулай да, ул болай,
    Яшь кызлар йөри шулай.
    Балалар яулык очларын тотып йөриләр.
    Әйт, күгәрчен, син генә,
    Куяннар ничек йөри?
    Ул болай да, ул шулай,
    Куяннар шулай йөри.
    Куян кебек сикереп йөриләр.
    Әйт, күгәрчен, син генә,
    Үрдәкләр ничек йөри?
    Ул болай да, ул шулай,
    Үрдәкләр шулай йөри.
    як-якка янтаеп, алпан-тилпән йөриләр.


    Миңлебай.
    Балалар түгәрәк уртасына бер бала сайлап чыгаралар. Үзләре кулга-кул тотынышып, түгәрәк байлап жырлап йөриләр:
    Без йөрибез әйләнеп,
    Син уртада, Миңлебай,
    Син нишләсәң, ни кылансаң,
    Без кыланырбыз шулай.
    Кырыйдагы бачачар туктап калалар, уртадагы бала, җырлый-җырлый, нинди дә булса, хәрәкәт күрсәтә:
    Бер болай, бер болай,
    Иә, кылыныгыз шулай.
    Балалар аның җырын, ул ясаган хәрәкәтләрне кабатлыйлар:
    Бер болай, бер болай,
    Моны эшләү бик уңай.
    Уртадагы бала түгәрәктән берәүне уртага чыгара да, бергә әйләнеп, үзе аның урынына баса.
    Уртага кыз бала чыгарылса,түбәндәгечә әйтәләр:
    Без йөрибез әйләнеп,
    Син уртада, матуркай.
    Син нишләсәң, ни кылансаң,
    Без кыланырбыз шулай.
    Уен шулай дәвам итә.

    Яулык алыш.
    Бу уен күбесенчә кыз балалар тарафыннан уйнала. Кызлар бер урынга түгәрәкчәнеп басалар ҺӘМ бер кеше яулык җыючы итеп сайлап куялар. Ул уртага чыгып баса да:
    Талым, талым, талчыбык,
    Уртасында бал чыбык,
    Ал яулык, гөл яулык,
    Бир син миңа бер яулык, -
    дип, такмаклый-такмаклый, барлык кызлардан да яулык җыеп чыга. Җыеп бетергәч, яулык хуҗаларына берәм-берәм җәза бирелә. Җәзадан соң уен тагын яңадан башлана.

    Кәрия-Зәкәрия.
    Балалар, кулга-кул тотынышып, түгәрәкләнеп басалар. Уртага бер бала чыга. Түгәрәктәгеләр бер якка хәрәркәт итеп җырлыйлар. Җырларда уртадагы баланың укуда, хезмәттә, җыр-биюдә булган сәләте, уңганлыгы мактала:
    Бу бик яхшы биюче,
    Бу бик яхшы биюче,
    Аның биюе матур,
    Аннан үрнәк алыгыз.
    Җырдан соң түгәрәктәгеләр туктап калалар, кул чабып, такмак әйтәләр:
    Кәрия-Зәкәрия, коммая
    , Кәрия-Зәкәрия, коммая,
    Кәри комма, Зәкәр комма,
    Зәкәрия коммая
    Бу вакытта уртадагы бала бер иптәшен алып әйләнеп тора. Әйләнеп туктагач, чакырган иптәшен калдырып, түгәрәккә баса. Тагын җыр башлана:
    Бу бик яхшы җырлаучы,
    Бу бик яхшы җырлаучы.
    Аның җырлавы матур,
    Аннан үрнәк алыгыз.
    Шулай йөзүче, укучы, буяучы һ.б. дип төрлечә әйтеп, җырлап-биепуенны дәвам итәләр.

    Яшерәм яулык.
    Балалар түгәрәк ясап басалар. Кулларын артка куялар. Санамыш ярдәмендә яулык салучы билгеләнә. Аның кулында кулъяулык. Ул, түгәрәктән чыгып, шушы сүзләрне җырлап йөри:
    Кулъяулыгым яшел, яшел,
    Яшел чирәм астында.
    Сиздермичә ташлап китәм
    Бер иптәшем артына.
    Сүзләрне әйткәндә, бер баланың уч төбенә кулъяулыкны калдырып китә. үзе түгәрәк эченә кереп баса. Кулъяулыклы бала, тиз генә артка чыгып, сүзләрне әйтә-әйтә, уенны дәвам итәргә тиеш. Әгәр ул тоткарланып торса яки кулъяулык салганны сизмәсә, аңа җәза бирелә.

    Куянкай.
    Балалар, кулга-кул тотынышып, түгәрәккә басалар. Түгәрәк уртасына кереп, бер бала чүгәли Ул — "куян ". Куян, бер кулын иягенә куеп, моңаеп утыра. Түгәрәктәгеләр җырлый-җырлый әйләнәләр:
    Ак куянга ни булган,
    Әллә инде авырган?
    Иптәшен дә табалмый,
    Урыныннан да торалмый,
    Куян, куян, син сикер,
    Иптәшең табып китер!
    Куян биленә таянып сикерә башлый. Аннан бер иптәшен уртага алып әгаәнәләр дә, чакырылган бала куян булып кала. Уен шулай дәвам итә.


    Болында.
    Балалар кулга-кул тотынышып, түгәрәкләнеп баесалар. Бер бала (Халидә) уртада кала. Түгәрәктәгеләр, әйләнә буенча бер якка хәрәкәт итеп, җыр җырлыйлар:
    Чәчәкләр үскән болында
    Җырлыйбыз әйлән-бәйлән
    Халидә, Халидә,
    Әйләнәсең кем белән?
    Халидә бер иптәшен уртага ала (Әминә). Җыр тагын кабатлана:
    Әминә, Әминә,
    Әйләнәсен кем белән?
    Шул рәвешчә уртага 5-6 бала җыелгач, уртадагылар түгәрәкләнеп басалар да, кырыйдагыларга капма-каршы юнәлештә хәрәкәт итеп, барысы бергә җырлыйлар:
    Гөлнара, Гөлнара,
    Син каласың уртада.
    Хәрәкәт туктала. Уртадагылыр күмәк рәвештә бер яраткан җырларын башкаралар. Аннан соң, Гөлнарадан башкалары кырый түгәрәккә басалар, ҺӘМ уен яңадан башлана.

    Без-без, без идек.
    Без-без, без идек,
    Без унике кыз идек;
    Базга төштек бал каптык,
    Келәткә кердек май каптык;
    Кап та коп,кара, Якуб,
    Тимер туп,
    Авызыңны ач та йом!
    М-м-м
    Балалар уен сүзләрен көйләп әйтәләр, аннары, берьюлы авызларын йомып, җиңелчә, күңелле көйгә төрле шаян хәрәкәтләр ясыйлар. Кем көлеп җибәрә, шул уеннан чыга ҺӘМ җәза үтәргә тиеш була (җырлый, бии, сорауларга җавап бирә н.б.).

    Башмакчы.
    Балалар түгәрәк ясап басалар. Өлкәннәрдән берәү уенны оештыручы була. Ул, кулына бер башмак алып (башмак уйнаучы балаларның аяк размерыннан зуррак булырга тиеш), уртага баса. Җырлый:
    Төрле һөнәр беләбез,
    Матур итеп тегәбез;
    Асыл төсле җепләр белән
    Башмак башын чигәбез.
    Балалар аңа каршы, түгәрәк буйлап йөреп, җыр җырлыйлар:
    Әй, башмакчы, башмакчы,
    Үзең оста такмакчы.
    Син җырлама такмагын,
    Бир кияргә башмагын.
    Балалар җырлап бетергәч, алып баручы башмакны ике бала арасыны куя ҺӘМ аларның иңнәренә кагыла. Ике бала ике якка түгәрәк буйлап йөгереп китәләр. Кем беренче килеп җитә, шул башмакны кия. Ул башмакчы була.
    Уен яңадан башлана.

    Урманга бару.
    Балалар, бер-бер артлы тезелеп басачар. Марш астында атлап баралар. Урманга килеп кергәч. . лирик көй тыңлана. Балалар, таралышып, салмак хәрәкәтләр ясап, җиләк җыялар, җырлыйлар:
    Тиз-тиз итеп савытыма
    Эре җиләкләр җыям.
    Аларны йә киптерәм,
    Иэ татлы каклар коям.
    Монда җиләк күп икән,
    Аю-бүре юк микән?
    Соңгы юлны әйтүгә, "аю" белән "бүре" килеп чыга да балаларны куа башлый.

    Ачык авыз.
    Балалар, аллы-артлы парлашып, түгәрәк ясап басалар. Бер бала парсыз кала. Ул уртада басып тора. Бию көе уйнала. Шул вакытта эчке якта торган балалар түгәрәк ясап җитекләшәләр ҺӘМ бию көенә әйләнәләр. Шулай бераз әйләнгәннән соң. көй кинәт кенә туктала ҺӘМ эчке яктагылар тышкы якта басып калган балалар белән парлашалар. Бер бала тагын парсыз кала. Ул, уртага чыгып: "Мин кем? " — дип кычкыра. Иптәшләре аңа: "Ачык авыз син!" — дип җавап бирәләр. Аннан соң "ачык авыз "ның бер әйбере алына. Уен шулай кабат-кабат уйнала, ҺӘМ "ачык авыз "лар биш-алтыга җиткәч, аларга җәза бирелә.


    Әйдә, танышабыз.
    Уйнаучылар, ике түгәрәк булып, кулга-кул тотынышып басалар. Уен башлангач, алар әкрен генә җырлап әйләнә башлыйлар. Эчтәгеләр сәгат теле уңаена, ә тыштагы түгәрәк аңа каршы хәрәкәт итә. Җырның бер куплеты беткәч, барысы да туктап калалар. Ике түгәрәктәге уенчылар да бер-берсенә йөз белән борылып басалар, кулларын кысышалар: бер-берсе белән танышалар. Уйнаучылар танышып беткәнче, уен шулай дәвам итә.

    Күрсәт әле, үскәнем.
    Балалр түгәрәк ясап басалар ҺӘМ бер баланы уртага чыгаралар. Күмәк җырлап әйләнеп, уртсдагы балага төрле эшләр кушалар. Уртадагы бала кушылган эшне башкара. Кырыйдагылар да: "Менә шулай, менә шулай",-дип, ул эшләгән эшне кабатлыйлар. Эш кушу өчен түбәндәге җыр-такмаклар файдаланыла:
    - Күрсәт әле, үскәнем,
    Ничек кошлар очалар?
    - Менә шулай, менә шулай,
    Шулай кошлар очалар.
    - Күрсәт әле, үскәнем,
    Ничек йөри аюлар?
    - Менә шулай, менә шулай,
    Шулай йөри аюлар.
    - Күрсәт әле, үскәнем,
    Ничек чаба поездлар?
    - Менә шулай, менә шулай,
    Шулай чаба поездлар.
    - Күрсәт әле, әскәнем,
    Ничек сикерә куяннар?
    - Менә шулай, менә шулай,
    Шулай сикерә куяннар.

    Гөлбаһар.
    Балалар, кулга-кул тотынышып, бер сафка басалар. Берсе "бакча каравылчысы итеп билгеләнә. Ул балалар алдында басып тора. Каршы яктан бер бала "көтүче " булып килә. Җырлый:
    - Әй, әбекәй, Гөлбаһар,
    Синең артта ниләр бар?
    - Шалкан белән торма бар.
    - Берсен миңа бирсәнә!
    - Көчен җитсә тартып ал!
    Көтүче балаларның берсен тотып үз ягына тарта башлый, ә "әби " аның юлына каршы чыгып йолкытмаска тырыша.
    "Шалкан-тормалар " берсенә берсе нык тотынышканнар, ычкынмаска, иптәшен дә ычкындырмаска тырышалар. Шулай берәм-берәм йолкып алып бетергәнче уен дәвам итә.

    Такыя үрәм.
    Балалр түгәрәк ясап бас тар. Тәрбияче алып баручы була. Берничә балага "чәчәк" исеме кушыла, ҺӘМ аларга шул чәчәктән ясалган башлык бирелә:
    Без йөрибез болында,
    Чәчәкләр бик күп монда.
    Матур чәчәк җыябыз,
    Такыялар үрәбез.
    Алып баручы:
    Ал кирәк, гөл кирәк,
    Безгә нәфис гөл кирәк.
    Энҗе чәчәк, кил әле,
    Бер елмаеп көл әле.
    Энҗе чәчәк:
    Энҗедәй чәчәк атам мин
    Яз көнендә урманда.
    Миңа берни дә кирәкми
    Күләгәләк булганда.
    Балалар:
    Энҗе чәчәк, күр әле!
    Такыя итеп үр әле!
    Энҗе чәчәк чүгәләп утыра. Уен башка чәчәкләр исемен кушып дәвам итә. Исеме аталган нәр чәчәк уртага чыгып утыра. Шулай итеп, такыя үрелә.
    Ромашка:
    Күкчәчәк:
    Кечкенә көнбагыш кебек
    Чәчәк булам мин үзем.
    Таҗларымны санап кара,
    Әгәр булсаң бик түзем.
    Арыш арасында үсәм,
    Зәп-зәңгәр чәчәк атам.
    Зәңгәр күкле, чат кояшлы
    Аяз көнне яратам.
    Такыя үрелеп беткәч, такыя бер якка, түгәрәктәге балалар икенче якка әйләнеп җырлыйлар:
    Без йөрибез болында,
    Чәчәкләр бик күп монда.
    Матур чәчәк җыйдый без,
    Такыялар үрдек без.

    Наза.
    Балалар парлашып, бер-б р артлы тезеләләр. Бер бала парсыз, ул уенчылыр каршысына чыгып баса. Балалар, җырлый-җырлый, баскан җирдә аякларын-кулларын хәрәкәтләндерәләр:
    Наза дигән кыз баланың
    Бөрлегәне түгелгән;
    "Наза" дигән уенны без Уйныйбыз чын күңелдән.
    Кушымта:
    Наза, наза,
    Наза матур кыз бала.
    Наза тырыш, уңган бала,
    Зирәк, акыллы бала.
    Кушымтаны җырлаганда, парсыз бала каршыдагы уенчылар арасыннан биеп үтә, үзенә пар сайлый, ҺӘМ алар икенче башка барып басалар. Парсыз калган бала уенны дәвам итә.

    Нардуган.
    Бер бала уртага чыга. Башка балалр аның тирәсендә бер түгәрәк ясап, кулга-кул тотынышып, нардуган җырын җырлап әйләнәләр:
    Син уртада, без кырыйда,
    Әйләнәбез, нардуган,
    Син нишләсең, ни кылансаң,
    Мин дә шуны булдырам!
    Җыр беткәндә, уртадагы бала нинди дә булса бер хәрәкәт ясый, түгәрәктәге балалар шул хәрәкәтне кабатларга тиешләр. Кем шуны булдыра алмый, уртадагы бала үз урынына аны чыгара да, уен баштагыча дәвам итә.

    Бу дустың белән күреш.
    Балалар, кулга-кул тс пынышып, түгәрәккә басалар ҺӘМ, җырның эчтәлегенә әйтелгән ? әрәкәтләрне ясап, "'Сандугач-күгәрчен " көенә җырлап әйләнәләр:
    Аякларың тыпырдат,
    Куларыңны чәбәклә,
    Бер монда, бер монда,
    Кыен эш түгел бер дә.
    Башың аска иеп ал,
    Кул бармагың янап ал,
    Бер монда, бер монда,
    Кыен эш түгел бер дә.
    Бу дустың белән күреш,
    Бу дустың белән күреш,
    Йә иптәш, йә, әйлән,
    Бик кыен түгел буэш.
    Жырга туры килгэн хэрэкэтлэр эшлилэр.

    Түгәрәк алан.
    Балалар, кулга-кул тотынышып, түгәрәктә йөриләр ҺӘМ такмак әйтәләр:
    Бу аланда чәчәкләр күп, Кыймыйм ләкин өзәргә. Әминә, Гөлфия,
    Әйдә әле биергә.
    Бу аланда чәчәкләр күп
    Без аларга тимибез,
    Лилия, Гөлия,
    Әйдә бергә биибез.
    Исеме әйтелгән балалар, уртага чыгып, бергәләп әйләнәләр ҺӘМ икесе дә кырыйдагы балалар арасыннан берәр балалның каршына килеп башларын ияләр. Уен әлеге балалрның исемен әйтеп дәвам итә.

    Бүген кемнең туган көне?
    Балалар, кулга-кул тотынышып Түгәрәк ясыйлар. Бер бала (туган көне булган бала) уртага чыга. Уйнаучылар, җырлый-җырлый, бер якка таба әйләнәләр, ә уртадагы бала түгәрәк эчендә каршы якка йөри. Тәрбияче балалар белән бергә җырлый:
    - Бүген кемнең туган көне?
    Нигә кояш елмая?
    - Белдек, белдек, Гөлсинәгә
    Бүген алты (3, 4, 5) яшь тула.
    Гөлсинәгә карагыз:
    Ничек матур киенгән!
    Сәламәтлек, бәхет, шатлык
    Телибез чын күңелдән.
    Икенче куплетны җырлаганда, балалар туктап, кул чабып торалар, Гөлсинә бии.

    Яулык бирәм.
    Уйнаучылар көй астында - зур түгәрәктә, ә уенны алып баручы түгәрәк уртасында бию хәрәкәтләре ясап әйләнәләр. Көй туктауга, уенны алып баручы бер бала янына килә дә: "Яулыгымны ал, кесәңә сал",- ди. Балалар:
    "Бер, ике,өч, дүрт, биш, тотарга тырыш!",-диюгә, бала уенны алып баручыны тотарга ҺӘМ яулыкны аннан атырга тырыша.

  12. Следующий пользователь сказал cпасибо Лилия Разаковна за это полезное сообщение:

    Ириnka (22.10.2020)

  13. #8
    Авторитет Аватар для Саби
    Регистрация
    11.04.2010
    Адрес
    Россия
    Сообщений
    4,195
    Поблагодарил Поблагодарил 
    1,191
    Поблагодарили Поблагодарили 
    546
    Поблагодарил в

    106 сообщениях

    По умолчанию






    Девочки, извините, как смогла, порядок сами сообразите.
    [IMG]http://*********ru/8718387.gif[/IMG]

  14. 2 пользователей поблагодарили Саби за это полезное сообщение:

    Ал-су (08.03.2016), Ириnka (22.10.2020)

  15. #9
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию

    “Зәем, син ямьле төбәгем!”
    (Балалар бакчасы өчен Шәһәр көненә багышланган күңел ачу чарасы)

    (Залда көй яңгырый, балалар көй астында урындыкларга кереп утыралар.)
    А.б:: Туган ил, туган тел, туган җир! Кемгә дә газиз, якын һәм кадерле ул! Ә туган якның һәр җире, почмагы әллә никадәр истәлекләр саклый.
    Яшь вакытта ярлы булган Зәем,
    Хәзер аны муллык балкыта.
    Үз халкымның гүзәл төзелешләре
    Тирә- юнебездә дан тота. (Михаил Денисов)
    Җыр “Кояшлы ил” Луиза Батыр-Болгари муз.
    А.б: Кадерле балалар, без бүген сезнең белән “Зәем- ямьле төбәгем” дигән кичәгә җыелдык.
    - Балалар, әйтегез әле, без нинди республикада яшибез?
    - Татарстан Республикасында.
    - Ә безнең республика башкаласы ничек дип атала?
    - Казан шәһәре.
    - Без сезнең белән төзек, матур, чиста шәһәрдә яшибез. Шәһәребезнең исемен кем белә?
    - Зәй шәһәре.
    - Зәй шәһәренең матурлыгы җырларда җырлана, шигъри юлларга салына.
    1 бала: Зәем! Ямьле синең уйчан табигатең,
    Шифалы бит синең суларың.
    Ярышларда алдынгылык яулый,
    “Сер” бирмәүче батыр улларың. (Михаил Денисов)

    2 бала: Ямьле Зәйнең су буйлары,
    Диңгездәй киң сулары.
    Җәйләр җиткәч, гөрләп уза,
    Синдә Сабантуйлары.

    3 бала: Зәем, Зәем- Зәй ягым,
    Көн дә матурланасың.
    Синдәй сөйкемле калада,
    Яшәүгә шатланасың. (Мәслах Кашапов)
    А.б: Рәхмәт, сезгә, балалар. Сезнең туган төбәгебез турында күп шигырьләр белүегез шатландыра.

    Тирә-якка каранып, шарлар тотып, аптырап Белмәмеш керә.

    Белмәмеш: Нинди җир бу? Мин кая килеп эләктем?
    А.б: Белмәмеш, синме соң бу? Нишләп йөрисең?
    Б-ш: Урам йөрергә чыккан идем, адаштым.
    А.б: Белмәмеш, бүген без балалар белән Зәй шәһәре турында сөйләшәбез һәм алар белән сәяхәткә чыкмакчы булабыз. Теләсәң ияртербез.
    Б-ш: Бик теләп барырмын. Минем дә Зәйнең истәлекле урыннарын күрәсем килә.
    А.б: Балалар, Белмәмеш, ә сәяхәткә нәрсә белән чыгыйк икән?
    Б-ш: Менә минем шарларым бар. Әйдәгез, шулар белән очабыз.
    А.б: Балалар, сез ризамы?
    Балалар: Әйе.
    ( Уен “ Шарлар”. Балалар түгәрәкләнеп утыралар, алып баручы көй астында төрле биремнәр әйтә. Мәсәлән: “көчле җил исә”, “җил акрынайды”, “каршыга самолет килә”, “кошлар очалар” һәм башкалар.)
    А.б: Менә балалар, без сәяхәтебезнең беренче тукталышына килеп җиттек.

    1 нче тукталыш. “Энергетик” мәдәният йорты. (рәсем күрсәтелә)
    А.б: Бу мәдәният йорты. Анда төрле зур бәйрәмнәр, очрашулар, концертлар үткәрелә. Монда төрле бию, җыр түгәрәкләре оешкан. Аларны үз эшләренең осталары җитәкли.Мәсәлән: Лидия Нестягина, Марина Петленко, Владислав Тыткин.
    Б-ш: Ә сезнең нинди сәләтләрегез бар?
    А.б: Безнең балаларыбыз җырга-биюгә бик оста, алар шәһәребезнең булачак йолдызлары.
    Татарча бию “Карауҗа авылы көе”
    Б-ш: Балалар, миңа торган саен күңеллерәк була бара. Тагын кая барабыз?
    А.б: Ашыкма, Белмәмеш. Безнең барасы урыннарыбыз бик күп. Хәзер җәяүләп кенә Җиңү паркына юл тотарбыз. Балалар, искә төшерик әле, юл аркылы ничек чыгабыз?
    Балалар: Зебра аша.

    2 нче тукталыш. Җиңү паркы. (рәсем күрсәтелә)
    А.б: Менә бу Җиңү паркы дип атала. Монда без ел саен Бөек Җиңү көнен билгеләп үтәбез. Билгесез солдат һәйкәле янында мәңгелек ут яна.
    Б-ш: Ә сезнең ветеран бабайларыгыз булганмы?
    А.б: Әйе, безнең ата-бабаларыбыз Бөек Ватан сугышында илебез азатлыгын яклап сугышкан, күбесе фашист корбаннары булып яу кырында ятып калганнар.
    (балалар кыскача гына ветеран бабалары турында сөйләп китәләр).
    А.б: Рәхмәт, балалар. Безнең аларны онытырга хакыбыз юк.
    Б-ш: Мин дә бабаларыбызны һәрвакыт искә алырмын.

    3 нче тукталыш. “Космос” яшьләр үзәге. (рәсем күрсәтелә)
    А.б: Балалар, Белмәмеш, без хәзер “Космос” яшьләр үзәгендә.Монда кино, мультфильмнар күрсәтәләр, төрле спорт, гаилә бәйрәмнәре үткәрәләр.
    Б-ш: Ә мин уйнарга, ярышырга бик тә яратам. Әйдәгез, җырлап-уйнап алабыз.
    “Түбәтәйле” татар халык уены
    “Кәрия-Зәкәрия” татар халык җырлы-биюле уены
    “Миңлебай” татар халкының җырлы-биюле уены.
    А.б: Без уйнап, ял итеп алдык. Ә хәзер без сезнең белән шәһәребезнең тагын бер бик күренекле урыны- китапханәгә барырбыз.

    4 нче тукталыш. Китапханә.
    А.б: Балалар, без китапханә эченә үтәбез. Үзегезне тәртипле, тыныч тотыгыз. Бу китапханә якташыбыз, язучы Сөббух Рәфыйков исемен йөртә (портреты күрсәтелә). Аның исеме шулай ук Зәй шәһәренең бер урамына бирелгән. Китапханәдә бик күп китаплар, журналлар бар.
    Б-ш: Ә сез үзегезнең шәһәрдә үсеп чыккан нинди күренекле шәһесләрне беләсез?
    Балалар: Аяз Гыйләҗев, Рабит Батулла, җирле язучылар-Флүн Разов, Госман Мухамов, Анатолий Цыганов.
    А.б: Әйдәгез, алар иҗат иткән шигырьләрне искә төшерик.
    4 бала: Зәйдә үскән сәнгать кешеләре,
    Олы юлдан алга киттеләр.
    Аяз Гыйләҗев һәм Мөдәррисләр
    Үз якларын данлы иттеләр.
    5 бала: Сәхнәләрдә Наил Дунай уйный,
    “Гөргери кияүләрен”.
    Ә Батулла исбат итә
    Милләтнең үткәннәрен.( Михаил Денисов)

    5 нче тукталыш. “Карамалы” ял паркы.
    А.б: Шәһәребезнең тагын бер гүзәл урыны- Ринат Шәех улы Фәрдиев исемендәге “Карамалы” ял паркы. Ринат Шәех улы Фәрдиев - район һәм шәһәр тарихына матур гамәлләре, күркәм эшләре белән кереп калган шәһес. Зәйлеләрнең яраткан ял итү урынына әверелгән бу парк та ул җитәкчелек иткән чорда төзелә башлады. Аның якты истәлеге булып паркта стелла урнаштырылды. Җирле язучы Сания Әхтәмова аның турында болай дип язды:
    Бу тормыш - атылган йолдызның
    Җиһанны нурлаган балкышы.
    Иң матур җирендә өзелгән
    Илаһи моңлы җыр тавышы.
    Тик ул җыр онтылмас, ул яшәр,
    Искәртеп олуг зат кадерен.
    Бу исем мәңгегә яктыртыр,
    Җылытыр зәйлеләр хәтерен.
    “Карамалы” паркы – ул зәйлелзрнең горурлыгы. Без аны һәрвакыт чиста, матур итеп тотарга тырышабыз. Паркта гүзәл чәчәкләр, фонтаннар, аллеялар бар. Сәхнәдә атна саен төрледән-төрле чаралар үткәрелә.
    Б-ш: Әйдәгез, без дә күңелле итеп ял итеп алыйк.
    Җырлы-биюле уен “Бу дустың белән күреш”
    А.б: Менә, балалар, бүгенгә сәяхәтебез тәмам. Әйдәгез, шарларга утырып, бакчага кайтыйк.
    (Шарларда очалар)
    А.б: Сәяхәтебез сезгә ошадымы?
    -Әйе.
    Б-ш: Миңа да бик ошады. Минем сезгә күчтәнәчләрем бар. (конфетлар тарата)
    А.б: Син кечкенә бер шәһәрсең,
    Гади, тыйнак халкың бар.
    Республикамның бер кисәге-
    Мактанырга хакым бар.( Госман Мухамов)
    Җыр “Туган ягым –татарстан” Яриева көе, Вәлиева сүзләре.
    Бәйрәм тәмам.

  16. Следующий пользователь сказал cпасибо Лилия Разаковна за это полезное сообщение:

    Ириnka (22.10.2020)

  17. #10
    Новичок
    Регистрация
    16.11.2009
    Адрес
    Татарстан город Казань
    Сообщений
    8
    Поблагодарил Поблагодарил 
    0
    Спасибо Поблагодарили 
    2
    Поблагодарил в
    1 Post

    По умолчанию

    Перспектив план.
    СЕНТЯБРЬ

    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Туган илем” Якубов
    “Һәр вакыт булсын кояш” Островский
    “Детская полька” Глинка Муз. белемнәрен киңәйтү. Әсәрләрнең аермаларын әйтү, таный белергә өйрәтү.
    Күнегү “Баскыч” Бакиева
    “Песи-нечкәбил” Фразаларны чиста итеп, ахырына кадәр сузып, йомшак итеп җырлау.
    Җырлау “Туган илем” Мозаффаров
    “Күгәрчен гөрлидер” Тат. халык җыры
    “Көз” Исмәгыйлев
    “Күңелле балачак” Көйне дөрес итеп җырларга, җырны бердәм башлап, бердәм бетерергә, сүзләрне ачык әйтеп бырларга өйрәнү.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр “Әтәчем”
    “Түгәрәк буйлап йөгерү” Музыканын характерына туры килә торган ритмик хәрәкәтләр башкарырга өйрәтү.
    Биюләр “Кул чабып бию” Биюләрдә үзенчәлекле итеп мөстәкыйл рәвештә хәрәкәт итәргә йөрәтү.
    Уеннар “Көз киләсен беләбез” Мөстәкыйл рәвештә хәрәкәт итәргә өйрәтү.
    Дидак. уеннар “Ике аваздан җырны тап” Таныш җырлардан уенны тезәргә.
    Иҗади эш “Дулкыннар һәм аккошлар”

    ОКТЯБРЬ

    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Кечкенә аккошлар биюе” П. И. Чайковский Муз. белемнәрен киңәйтү. Бөек рус композиторы белән танышу.
    Күнегү “Вальс” Халитов
    “Әтәчем” Тат.халык җыры
    “Әнисә” –тыпрдаулы йөреш.
    “Кадак кагу” Төрле хәрәкәт итә күнегүләрен камилләштерү, сәнгатле итеп башкару.
    Җырлау “Алфавит” Л. Батыр-Болгари
    “Күңелле балачак”
    “Көз” Исмәгыйлев
    “Туган җир” Җырны мөстәкыйл рәвештә башлау, сәнгатле итеп, фразалар арасында сулыш алып башкару.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр “Җырла исемеңне”
    “Баскыч” Сүзләрне ачык итеп җырларга өйрәнү.
    Биюләр “Әпипә”
    “Көзге яфраклар белән бию” Ике-өч кисәктән торган әсәрнен характерын тоеп, хәрәкәтләнеп мөстәкыйл рәвештә төрләндерергә өйрәтү.
    Уеннар “Көз һәм балалар”
    “Ал яулык” Җырлы уеннарны сәхнәләштерегә, сәнгатле итеп өйрәтү.
    Дидак. уеннар “Музыкаль кораллар” Музыка кораллары белән таныштыру.


    НОЯБРЬ

    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Детская полька” Глинка Төрле җанрдагы әсәрләр белән танышу. Муз. белемнәрен киңәйтү.
    Күнегү “Кояш” Халитов
    “Чыпчык” Андреянова Сәнгатьле итеп до 1- ре 2 диапозонында тавыш көчен акрынайтып, тезләтеп җырларга.
    Җырлау “Көзге ямь” Гатауллин
    “Җирдә миңа ни кирәк” Гыймадиева
    “Чыршы” А. Вафина Җырны мөстәкыйл рәвештә башлау һәм тәмамлау, ялгыз һәм күмәк җырларга өйрәтү.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр
    Вальс “Вальс” Р.Халитов
    “Алмагачларым”- баш, үкчә Кулга уенчыклар тотып төрле хәрәкәтләр ясый белергә өйрәтү.
    Биюләр “Әнисә” Тат. халык көе
    “Күмәк бию” Гади халык биюләре белән таныштыру. Музыка ритмына кереш өлештән соң хәрәкәтләрне мөстәкыйл рәвештә башлап китү.
    Җырлы уеннар “Күз бәйләш”
    Җырлы уеннарны сәхнәләштерегә өйрәтү.
    Дидак. уеннар “Күңелле ямансу” Мөстәкыйл рәвештә башкаруга омтылыш булдыру.
    Иҗади эш “Көчле җил”

    ДЕКАБРЬ

    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Вальс” С.Сәйдәшев
    “Матур булсын” Җ.Бакиров эшкәртүендә Балаларны авазларның югарылыгын (квинта-терция) аера белергә өйрәтү. Бию төрләрен, җыр, марш аера, әсәрнең өлешләрен ишетә һәм аера белергә өйрәтү.
    Күнегү “Тыпыр-тыпыр” Тат. халык җыры
    “Дуслар” И. Җиһаншина Музыкаль белемнәрен киңәйтү.
    Җырлау “Яңа ел” Л.Батыр-Болгари
    “Син усал түгелсең”Р.Гыймадиева
    “Кыш көне” А. Вафина Җырны мөстәкыйл рәвештә башлау һәм тәмамлау.Сулышны дөрес алырга өйрәтү.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр
    “Аерым бию” – җиңелчә бию
    “Бодай чәчтем” – бер аяк белән тыпырдау
    “Ай, дубыр, дубая” – өчле тыпырдау Музыкага карап хәрәкәтләрне үзгәртә белергә күнектерү. Аякларны чиратлашып тыпырдату, җиңел итеп аяк очларында йөгерү.
    Биюләр
    Уеннар “Лирик бию” Тат. халык көе
    “Шалтыравыклар белән уен”
    “Төсле яулыклар”
    “Кар бөртекләре биюе” Музыка ритмына кереш өлештән соң хәрәкәтләрне мөстәкыйл рәвештә башлап китү.
    Дидак. уеннар “Урман буйлап кем килә” (аю, куян)
    “Шалтыравык белән барабан”
    “Акрын көчле”

    ЯНВАРЬ
    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Аю” Р.Ахиярова
    “Йокла курчак” М.Мозаффаров
    “Клоун биюе” Ю.Виноградов Балаларны музыкаль әсәрне ахырга кадәр тыңларга күнектерү. Музыканың характерын аера белергә өйрәтү.
    Күнегү “Тук тук тукыран”
    “Өч дус” Бер нотаны тотып торырга өйрәтү.
    Җырлау “Кыш җыры” А.Вафина
    “Беренче кар” Батыршин
    “Әтәчле сәгать”Р.Курмашин
    “Курчакка күлмәк тегәм” Л.Батыр-Болгари Җырларны җырның үз характерында җырларга өйрәтү.
    Муз. ритмына хәрәкәтләр
    “Казан кызы” З.Хәбибуллин – аяк очында һәм үкчәдә йөрү
    “Матур булсын” Җ.Фәйзи – тасмалар белән йөгерү
    “Полька” –кырын сикереш Ритмны тоеп көйгә туры китереп хәрәкәтләр ясау.
    Биюләр “Бишле бию” Тат. халык көе
    “Клоуннар биюе” Р. Халитов
    “Куяннар биюе” М.Шәймарданов
    “Кар бөртекләре биюе”
    Яңа бию хәрәкәтләрен өйрәтү. Музыка ритмына кереш өлештән соң хәрәкәтләрне мөстәкыйл рәвештә башлап китү.
    Җырлы уеннар, Биюле уеннар “Яулык алыш” М.Вәлиуллин
    “Бүре һәм куяннар” М.Шәймарданов
    “Кыш бабайны биетү”
    Уендагы төрле образларны дөрес итеп күрсәтергә өйрәтү.
    Дидак. уеннар “Кышкы көн” Кышны аерырга өйрәтү.

    ФЕВРАЛЬ

    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Тәккәбер әтәч” Р.Еникеев
    “Ак күгәрчен”Вәлиуллин
    “Бишек җыры” Хәбибуллин Музакль әсәрнең жанрын аера белергә тырышу.
    Күнегү “Тыпыр-тыпыр” Тат. халык җыры
    “Дуслар” И. Җиһаншина Музыкаль белемнәрен киңәйтү.
    Җырлау “Әниләр бәйрәме” Л.Батыр-Болгари
    “Кар яугач” Батыршин
    “Мамин праздник” Гомонова Сәнгатьле итеп, кычкырмыйча җырларга өйрәтү.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр
    “Колын” Бакиров (голоп) кабатлау
    “Татар халык биюе” – култыклашып әйләнү
    “Вальс” – куллар өчен күнегү Бер аякны алга куеп турыга сикерү. Музыкаль фразага характер туры китерү.
    Биюле, җырлы
    уеннар “Читекләр” Тат. халык көе
    “Аю кунакка йөри”
    “Кулъяулык йөртәм”
    “Күмәк бию” Музыканы ритмга туры китереп тырышып биеп карарга.
    Дидактик уеннар “Кемнең өе” (аю, куян)
    “Баскыч” Музыкада аваз югарылыгын ишетергә өйрәтү. Динамик төчмерләрне үстерү.

    МАРТ
    ТӨРЛӘР

    РЕПЕРТУАР
    ПРОГРАММА ТӘЛӘПЛӘРЕ
    Тыңлау “Яз” М.Мозаффаров
    “Безнең дәү әни”Вәлиуллин
    “Кем уяткан Ләйләне” Хәбибуллин Тыңлаган әсәрләрне танып белергә өйрәтү.
    Күнегү “Тук тук тукыран”
    “Өч дус” Бер нотаны тотып торырга өйрәтү.
    Җырлау “Яз, яз җитә” Л.Батыр-Болгари
    “Әтәчем, әтәчем ник иртә торасың” Л.Батыр-Болгари
    “Күңелле балачак” Шәмсетдинов Дәртле, күңелле, шаян итеп җырларга өйрәтү.
    Музыка ритмына хәрәкәтләр “Баскычтан баскычка”) кабатлау
    “Татар халык биюе” – култыклашып әйләнү Алга сикереп бару, туктап бер урында тыпырдау.
    Биюле, җырлы
    уеннар “Зәкәрия” Тат. халык көе
    “Дуслаштык”
    Музыка характерына карап хәрәктләрне үзгәртә белергә өйрәтү.
    Дидактик уеннар “Кошлар белән кошчыклар” (аю, куян)
    “Тыпыр-тыпыр”
    “Әнисә” Ритмларны сизмеләргә өйрәтү. Музыкада аваз югарылыгын ишетергә өйрәтү.

  18. #11
    Пользователь
    Регистрация
    20.03.2010
    Адрес
    Оренбург
    Сообщений
    33
    Поблагодарил Поблагодарил 
    6
    Поблагодарили Поблагодарили 
    12
    Поблагодарил в

    6 сообщениях

    По умолчанию

    Здравствуйте! хотела выложить татарские плюсы и минусы которые поет моя дочь, но не знаю как это сделать.

  19. #12
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию

    праздник "Нардуган". Проводится зимой 22-14 января, когда день равняется с ночью.
    Алып баручы: Исәнмесез, балалар, килгән кунаклар! Без бүген сезнең белән татар халык бәйрәме - Нардуганны билгеләп үтәргә җыелдык. Татар халкы яши торган кайбер төбәкләрдә борын заманнарда үк Яңа ел көннәрен Нардуган вакыты дип атаганнар. Ә нигә әле безгә дә Яңа ел көннәрендә үткәрелә торган “Чыршы бәйрәмен” “Нардуган” дип атамаска да, борынгылардан калган котлауларны, татар халык уеннарын, биюләрен кире кайтармаска?
    Нардуган бәйрәмендә яшьләр җыелып, ят киемнәргә киенеп, үзләрен танытмый гына йорттан-йортка кереп, уйнап-шаярып йөргәннәр. Нардуган бәйрәме – ул күрәзәлек, багу, тылсымлы йолаларга ышануны чагылдырган бәйрәмнәрнең берсе. Нардуган бәйрәмендә иң кызыгы – танытмый торган итеп киенеп, өйдән-өйгә йөрү, бер-береңә матур теләкләр теләү. Ә хәзер без сүзебезне бәйрәмебезгә матур, шаян итеп киенеп-бизәнеп килгән кунакларыбызка бирик.
    - Нардуган, Нардуган,
    Нардуган, хуҗалар.
    Котлы, мөбарәк булсын,
    Тормыш түгәрәк булсын.

    - Нардуганыбыз нар булсын,
    Әче-тышы нур булсын.
    Нардуган башы кемгә тияр,
    Ул бик бәхетле булсын.

    - Нардуганым нар булсын,
    Эче-тышы нур булсын,
    Нардуган башы кемгә тияр,
    Ул бик бәхетле булсын!

    -Хуш киләсең, нардуган!
    Май бирәм, күмәч, калач.
    Бәйрәм көнендә шатланышык,
    Рәхәтләнеп күңел ач!
    Алып баручы: Балалар, әйдәгез әле, Нардуган бәйрәмен хөрмәтләп, бер күңелле уен уйнап алыйк!
    Татар халык уены “Күрсәт әле, үскәнем”
    Алып баручы: Бәйрәмгә чакырылган кунаклар килеп бетте, инде уйнадык, күңел ачтык, ә Нардуган атасы һаман күренми. Әллә адашып, безне таба алмый йөриме? Балалар, әйдәгез бергәләп Нардуган атасын чакырыйк, бәлки, ул безне ишетер.
    Нардуган атасы керә.
    Нардуган атасы: Исәнмесез, балалар, килгән кунаклар! Мин килеп җиттем, сезгә яңа елалып килдем!
    - Нардуганым нур булсын,
    Ризыклары мул булсын!
    Нардуган ашы кемгә тия,
    Шул бик бәхетле булсын!
    Алып баручы: Рәхим ит бәйрәмебезгә, Нардуган атасы! Без сине бик сагынып көттек.
    Нардуган атасы: Балалар, ә сез кышны яратасызмы?
    Алып баручы: Әй, ул йомшак ап-аккарлы кышны кем генә яратмый микән? Менә без дә, сине сәләмләп, яңа елга атлап кергәнебезгә сөенеп, балаларыбыз белән сиңа диеп өйрәнгән шигырьләребезне, җырларыбызны башкарасыбыз килә. Рәхим итеп тыңла!
    Балалар шигырьләр сөйлиләр.
    Җыр “Чыршыкай”
    Алып баручы: Инде хәзер биеп алсак та була. Түгәрәктә “Татар биюе”нә рәхим итегез.
    Татарча бию.
    Нардуган атасы: Рәхмәт, балалар. Шигырьләрегез һәм биюегез бик яхшы, матур булды.
    Ә кыш аена чыдамлылыгыз ничек икән? Ягез әле, сезне сынап карыйк әле, күңелле ярышлар үткәрик! Ике командага бүленеп, уен-эстафетелар үздырыйк!
    Уеннар: 1. Туп тәгәрәтеп, кеглялар аудару.
    2. Чаңгыда ярышу.
    3. Машина белән кар йомарлары ташу.
    4. Кар йомарларын чиләккә ату.
    5. Чанада узышу.
    Нардуган атасы: Бәйрәмебез бик күңелле узды, ләкин миңа китәр вакыт та җитте. Мин сезгә күчтәнәчләр алып килдем, рәхим итеп алыгыз! (күчтәнәчләр тарата).
    Алып баручы: Бик зур рәхмәт сиңа, Нардуган атасы! Икенче елга да кил, бик күңелле булды!
    Нардуган атасы: Саубулыгыз, киләсе очрашуларга кадәр!
    Бәйрәм тәмам.

  20. #13
    Местный Аватар для Лилия Разаковна
    Регистрация
    19.05.2010
    Адрес
    Татарстан
    Сообщений
    150
    Поблагодарил Поблагодарил 
    397
    Поблагодарили Поблагодарили 
    72
    Поблагодарил в

    23 сообщениях

    По умолчанию

    Это мой авторский сценарий к 125-летию со дня рождения Г. Тукая. Сценарий на 2 языках (русский и татарский).
    Әкрен генә “Тәфтиләү” көе яңгырый, балалар залга керәләр.
    Алып баручы: Исәнмесез, кадерле балалар, хөрмәтле кунаклар! Татар халкының бөек шагыйре, әдәбиятебезнең йөзек кашы Г. Тукайга багышланган әдәби- музыкаль кичәне башлыйбыз.
    Ведущая: Здравствуйте дети, дорогие гости! Мы очень рады видеть вас всех на празднике, посвященном 125-летию со дня рождения нашего любимого поэта и сказочника_ Габдуллы Тукая.
    Бала: Тормышыңда бәйрәмнәр аз булган,
    Сагыш белән тулган көннәрең
    Шуңа, ахры, искә алынмыйча,
    Үткән синең туган көннәрең.
    Бәйрәмнәрең алда икән әле –
    Кара, шагыйрь бүген текәлеп,
    Халкың килде сиңа мәхәббәтен
    Ал чәчәчкләр итеп күтәреп.
    “Туган тел” җыры.
    Ведущая: Ребята, Габдулла тоже когда-то был ребенком, но в отличие от всех вас, его детство было трудным и безрадостным.
    Алып баручы: Габдуллага 5 ай булганда аның әтисе вафат була.
    Ведущая: Когда отца Габдуллы не стало, его маму сосватали в соседнюю деревню за бедняка, у которых было своих пятеро детей. Габдулле пришлось остаться в своей деревне, у соседки-старухи, потому что в семье бедняка для него не было места- не на чем было спать, нечего есть, нечего одеть-обуть.
    Сәхнәгә кечкенә Габдулла чыга.
    Габдулла: Сасна авылана киткәндә, әни мине вакытлыча Шәрифә исемле карчыкта калдыра. Шәрифә карчык мине тәрбияләмәде. Хәтта ачык йөз дә күрсәтмәде. Кышкы салкыннарда ул мине яланаяк урамга чыгарып бастыра иде, өйгә кертми иде, ә минем аякларым бозга ябышып бетә иде. (елый).
    Ведущая: Материнское сердце не выдержало разлуки, и мама забрала его к себе, в семью бедняка. Но счастье длилось недолго- вскоре мама Габдуллы тоже умирает, и малыш в 4 года остается круглым сиротой. В семье бедняка Габдулла стал считаться лишним ртом, нахлебником. Отчим решил избавиться от Габдуллы, а как он это сделал, мы сейчас увидим.
    Ике бала чыга.
    Бала (ямщик): Мин бүген Казанга, печән базарына китәм.
    Үги әти (Әпүшне алып чыга): Менә бу баланы да үзең белән алып кит әле...
    Ямщик: Ә мин аны Казанда кая куярмын?
    Үги әтисе: Әй, син аны базарда берәрсенә биреп җибәр.
    Ямщик берет Габдуллу за руку, они уходят.
    - Выходят ямщик с Габдуллой.
    Ямщик: Эй, честной народ! Подходи, подбегай! Кому нужен мальчик-подмастерье, даром забирай!
    Выходит Сагди.
    Сагди: Меня зовут Сагди. Я родом из деревни Кырлай. Этого мальчика я заберу с собой, обещаю не обижать, любить его и уважать.
    Ямщик и Сагди хлопают друг друга по рукам, Сагди уводит мальчика с собой.
    Алып баручы: Оядан-ояга күчеп, җылылык эзләп йөргән бу сабыйның алдагы тормышы Кырлай авылы белән бәйле.
    Ведущая: Сагди оказался очень хорошим человеком, поэтому о деревне Кырлай в душе Тукая остались только самые теплые воспоминания. В деревне жило много мальчишек и девчонок, с которыми Тукай очень быстро сдружился.
    Бер бала чыга
    Бала: Малайлар, кызлар, әйдәгез уйнарга!
    Балалар: Әйдәгез, әйдәгез!
    Башмакчы уенын уйныйлар.
    Бала: Биеп тә алыйк инде?
    Татарча бию.
    Алып баручы: Шулай итеп Габдулла авыл малайлары белән бергә су буенда балыкта, печән вакыты җитсә - ул да печәндә, урагы җитсә ул да уракта була.
    Влетает сорока.
    Сорока: Спасите, спасите, помогите! В лесу чрезвычайное происшествие! Шурале попал в беду, ему нужна ваша помощь! Помогите, помогите, ему на помощь поспешите! (улетает).
    Ведущая: Ничего не понимаю. Шурале попал в беду? Интересно, что с ним могло случиться? Ребята, чтобы все выяснить, нам нужно немедленно отправляться в лес.
    Песня «Прогулка в лесу»
    Ведущая: Как красиво в лесу! Птицы поют, цветы растут…. Ой, ребята, я слышу какой-то странный шум. Что бы это могло быть?
    Күбәләк очып керә. Аның артыннан кулына кәрзин токан кыз керә, кәбәләкне куа.
    Кыз: Нинди матур күбәләк, сөйләшикче бергәләп.
    “Бала белән күбәләк” җыры.
    Алып баручы: Чибәр кыз, нишләп йөрисең берүзең урманда?
    Кыз: Җиләк җыям, как коям Дәү әнигә бүләккә
    Монда җиләк күп икән, аю, бүре юк икән.
    “Бүләк” Җыры.
    Алып баручы: Юлыбызны дәвам итик, Шүрәлене эзләп табыйк.
    Идут под музыку, навстречу им выбегает собачка и мальчик.
    “Кызыклы шәкерт” шигыре.
    Ведущая: Как много интересного в лесу! Но нам нужно продолжить наше путешествие.
    Идут, и встречают козу и барана (они плачут).
    Ведущая: Что с вами приключилось? Почему вы так горько плачете?
    Коза: Дедушке с бабушкой стало нечем нас кормить, и они отправили нас в лес, чтобы мы сами себе искали еду.
    Баран: А мы боимся идти в лес, ведь там полно злых, голодных волков. Вот сидим здесь и плачем.
    Ведущая: Не плачьте, друзья, пойдемте с нами. Когда нас много, нам не страшен никакой, даже самый злой волк! Как раз и травки в лесу покушаете, и домой мы вас потом проводим. Согласны?
    Коза и баран кивают головой.
    Ведущая: Ребята, прежде чем снова отправиться в путь, давайте немного отдохнем, поиграем.
    Татарча уен, стихи.
    Дети идут дальше.
    Ачы итеп кычкырган тавыш ишетелә. Шүрәле үкереп керә, кулы бүрәнәге кысылган.
    Шүрәле: Коткарыгыз! Кысты, кысты, Былтыр кулымны кысты!
    Алып баручы: И, Шүрәле, Шүрәле! Һаман шулай кети-кети уйнап йөрисеңме? Күпме әйткәнебез бар инде сиңа, бәйләнмә кешеләргә, яхшы бул, әйбәт бул! (кулын ычкындыра)
    Шүрәле: Мин бит булышырга теләгән идем. Ә Былтыр миңа ышанмады, кулымны кысты. Минем бит кешеләр белән дуслашасым килә, ә алар миңа ышанмыйлар! (елый).
    Алып баручы: Елама Шүрәле, без сиңа ышанабыз, сине яратабыз. Әнә, син бәләгә эләккәч, тизрәк сине коткарырга йөгердек. Ә балалар сиңа диеп бер матур җыр да өйрәнеп килделәр. Я, тыңла әле.
    “Шүрәле” җыры.
    Алып баручы: Шүрәле, ә син беләсенме, бүген бит без яраткан шагыйребезнең – Тукайның туган көне.

    Шүрәле: Кем соң ул Тукай?
    Алып баручы: Сине таныткан, һәм сине дөняга чыгарган шагыйребез. Ул бик күп шигырьләр, хикияләр язган. Балаларыбыз шуларны бик яратып укыйлар, яттан өйрәнәләр.
    Шүрәле: Балалар, мина да өйрәнгән шигырьләрегезне сөйләп утегезче әле, мин бик яратам шигырь тыңларга.
    Шигырьләр.
    Алып баручы: Балалар, Шүрәле, ә сез беләсезме, Тукайның иң яраткан уены нинди булган? Дөрес, “Ачык авыз”. Әйдәгез, бергәләшеп шуны уйнап алыйк.
    “Ачык авыз” уены.
    Алып баручы: Ярар, Шүрәле, без бик кызыклы сәфәрдә булдык, сине дә коткардык, ләкин безгә кире яраткан бакчабызга кайтырга кирәк.
    Шүрәле: Рәхмәт сезгә, яхшылыкларыгызны онытмам, һәм сезгә урман күчтәнәчләре биреп кайтарам.
    Күчтәнәчләр тарата, саубуллашалар.
    Алып баручы: Менә, балалар, кайтып та җиттек. Ошадымы сезгә бәйрәм? Кемгә багышланган иде бүгенге бәйрәмебез? Әйдәгез, язга багышлап – чөнки ул безгә Тукайны бирде, бер матур җыр башкарыйк.
    “Яз килә!” җыры

  21. #14
    Местный Аватар для SaDi
    Регистрация
    30.01.2011
    Адрес
    Челябинская обл
    Сообщений
    426
    Поблагодарил Поблагодарил 
    128
    Поблагодарили Поблагодарили 
    95
    Поблагодарил в

    28 сообщениях

    По умолчанию

    Лилия, а нельзя игры на русском языке и какие-нибудь сценарии для детского сада, но праздники татарские ( тоже на русском языке). Я из Челябинской области и наш сад начал работу по программе "Наш дом-Южный Урал", мы учим русские, татарские и башкирские игры. Вот планируем провести сабантуй, конечно же применимо к нашим деткам. В общем буду благодарна за ответ и помощь. Если что мой емайл nmasaylo@yandex.ru

  22. #15
    Пользователь
    Регистрация
    29.03.2009
    Адрес
    с.Киргиз-Мияки
    Сообщений
    37
    Поблагодарил Поблагодарил 
    0
    Поблагодарили Поблагодарили 
    18
    Поблагодарил в

    8 сообщениях

    По умолчанию

    Күңелле Сабан туйлары
    (Урта яшьтәге балалар һәм зурлар төркемнәре өчен)
    Сабантуй буласы мәйданчык бәйрәмчә бизәлә. Озын колгага чигүле сөлгеләр, кулъяулыклар, төрле төстәге шарлар эленә. Уеннар оештырыла торган урыннар тиешенчә җиһазландырыла. Балалар милли киемнәрдән. Уртага ике бала чыга.
    1 нче бала. Шатлыклар күңелебездә,
    Ак кояш күгебездә.
    Килегез, дуслар, кунакка:
    Сабантуй бүген бездә.
    2 нче бала. Җилферди чиккән сөлгеләр,
    Бүләкләр күбебезгә.
    Көрәшик тә, узышыйк та —
    Сабантуй бүген бездә.
    Балалар бергәләп «Сабантуй» җырын (М. Садри сүзләре, татар халык көе) башкаралар.
    Сабан туе — хезмәт туе, Шау-гөр килә киң болыннар,
    Шатлык һәм бәхет туе, Кырлар һәм су буйлары,
    Уйнап-биеп, җырлап-көлеп Котлы булсын, гөрләп торсын
    Бәйрәм итик көн буе. Ямьле Сабан туйлары!
    Алып баручы. Кадерле балалар, хөрмәтле кунаклар, хәерле көн! Без бүген татар халкының олы бәйрәме — Сабан туена җыелдык. Сабантуй — ул хезмәт, дуслык бәйрәме, һәркемнең көтеп алган изге бәйрәме. Барыгызны да шушы бәйрәм белән котлыйм. Балалар бакчасында эшләүче барлык тәрбиячеләр, апаларыгыз исеменнән сезгә бәхетле балачак, ныклы сәламәтлек телим. Алдагы көннәрегез дә бүгенге кебек ямьле, күңелле булсын! Өстәлләребездә ризыклар мул булсын!
    «Сабан туе» җыры (Г. Зәйнашева сүзләре, Л. Батыр-Болгари көе) башкарыла.
    Күңелле Сабан туйлары,
    Бүген бәйрәм, зур бәйрәм.
    Матур җырлар җырлый-җырлый
    Уйныйбыз әйлән-бәйлән.
    Кушымта:
    Без җырлыйбыз Сабантуйда,
    Иң матур җырлар сайлап.
    Безнең җырга зәңгәр күктән
    Кошлар кушыла сайрап.
    Күбәләкләр безнең белән
    Уйныйлар әйлән-бәйлән.
    Сабантуй — күбәләкләр һәм
    Кошлар өчен дә бәйрәм.
    Кушымта.
    Әти-әниләребезгә
    Җыйдык чәчәк бәйләме.
    Матур булсын, ямьле булсын
    Сабан туе бәйрәме.
    Кушымта.
    Кызлар вокаль-ансамбле «Һаман бию кызык шул» җырын (Д. Гарифуллин сүзләре, Л. Батыр-Болгари көе) башкара.
    Бик матур көй уйнар өчен,
    Бер гармунчы табыгыз.
    Бер гармунчы тапмасагыз,
    Бергәләп кул чабыгыз.
    Кушымта:
    Әйе шул, шулай шул,
    Менә шулай кызык ул.
    Такмак әйтеп кул чапканга
    Һаман бию кызык шул.
    Бүләк читеккә күңеле
    Күтәрелгән кызларның.
    Хәзер инде тыпыр-тыпыр
    Биисе бар аларның.
    Кушымта.
    Алып баручы. Ә хәзер Сабантуй уеннарын башлыйбыз.
    1. Чүлмәк ватам, чүлмәк ватам,
    Ватып булырмы икән?
    Бүләккә бер чиккән яулык
    Алып булырмы икән?
    «Чүлмәк вату» уены.
    2. Икегезгә ике капчык,
    Ягез әле, тотыгыз.
    Сабан туенда ярышып,
    Сез дә бүләк алыгыз.
    «Капчык белән сугышу» уены.
    3. Менә сиңа сулы чиләк,
    Көянтә эл иңеңә.
    Йөгер тизрәк, иң алдан кил,
    Егыла гына күрмә!
    «Су ташу» уены.
    Мәйданга Камырша белән Батырша керәләр:
    — Исәнмесез, балалар! Исәнмесез, кунаклар! Камырша. Таныш булыйк. Бу минем туганым Батырша була.
    Б а т ы р ш а. Ә бу — минем җан дустым Камырша.
    Алып баручы. Безнең бәйрәмгә килүегезгә зур рәхмәт, кунаклар. Әйдәгез, бергәләп күңел ачыйк. Уеннар уйныйк. Менә сезгә бау. «Аркан тартыш» уены уйныйбыз.
    Камырша белән Б а т ы р ш а (бергә). Була ул!
    Икесе аркан тартышалар.
    Алып баручы. Балалар, әллә сез дә булышасызмы? Барысы бергә, ике якка бүленеп, бау тартышалар.
    Алып баручы. Сабантуй елга бер килә,
    Күңелле, олы бәйрәм!
    Нур өстенә нурлар иңсен,
    Биеп алыйк, ичмасам!
    Татар халкының күмәк биюе башкарыла. Бию ахырында, шаулаша-шаулаша, шамакайлар керә.
    Шамакайлар бергә.
    Исәнмесез, балалар!
    Котлы булсын Сабан туйлары.
    Алып баручы. Рәхмәт! Балалар, безнең бәйрәмгә шамакайлар килгәннәр. Әйдәгез әле, аларны да үзебезнең уеннарга катнаштырыйк.
    Капчык белән йөгерү. Башта шамакайлар, аннары балалар ярышалар.
    Шамакайлар. Бик күңелле икән сездә! Балалар, сезнең тагын нинди һөнәрләрегез бар?
    Алып баручы. Җыр-биюсез бер бәйрәм дә
    Узмый, шуны белегез.
    Балаларыбыз бик булган,
    Концерт карап китегез.

    Балалар җырлар, биюләр башкаралар, шигырьләр сөйлиләр.

    Алып баручы. Дуслар, көтеп алган Сабан туйлары ахырына якынлашты. Барыгызга да саулык-сәламәтлек телим. Киләсе елга да Сабан туйларында очрашырга язсын. Сау булыгыз!

Страница 1 из 5 12345 ПоследняяПоследняя

Социальные закладки

Социальные закладки

Ваши права

  • Вы не можете создавать новые темы
  • Вы не можете отвечать в темах
  • Вы не можете прикреплять вложения
  • Вы не можете редактировать свои сообщения
  •  
Яндекс.Метрика free counters Рейтинг@Mail.ru