Беларускамоўная группа (сярэдняя) ў дзіцячым садку

[vesto4ka]

Вітаю усіх,паважаныя калегі! Доброго времени суток всем заглянувшим! В этом году вышла на работу в детский сад (Минск, Беларусь). Мне попалась средняя группа. Все занятия в ней ведуться исключительно на роднай мове. Все бы ничего, я очень рада этому и с удовольствием окунулась в мир национальной культуры, но! Как оказалось белорусского методического материала катастрофически мало! Его вообще практически нету! Не считая сборники Жабко и "Дзіцячую анталогію беларускага фальклора!".Может, я не там искала, хотя на днях просидела полдня в национальной библиотеке.. В общем, решила я создать отдельную тему для людей,оказавшихся в такой же ситуации. Не уверена,что именно здесь эта тема должна быть,но так как у меня группа средняя, и занимаюсь я поиском материала по этой возрастной группе, то попробую писать тут. Модераторы, если чего не так, поправьте меня,пожалуйста!:blush2:
В общем,если эта тема актуальна, я с радостью поделюсь документацией и наработками (на белорусском языке),которые уже начали появляться и которых, я надеюсь, будет все больше и больше!
Что-то я уже начала сочинять сама, что-то перевожу с русского и английского. Пишу подробные планы-конспекты по занятиям. Пока для себя. Так как не очень уверенно себя ещё чувствую в роли "музычнага кіраўніка, які мае мэту узрадзіць нацыянальнае самасазнанне дзетак"
Это вступление больше расчитано на сильных форума сего))) А потому оно на русском языке Далее, я планирую писать на мове.

[nezabudka-8s]

Модераторы, если чего не так, поправьте меня,пожалуйста!Поправляю!:grin:

Светочка, Вы создали новую тему в русском разделе Музыкальный руководитель в д/саду (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=143). А у нас на форуме есть другой, более подходящий для вас раздел - Беларускі куток (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=355). Переношу Вашу тему в этот раздел.

Сейчас у вас всего 5 сообщений. Когда их будет 30, для Вас откроется подраздел Метадычны кабінет (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=357). В нём Вы увидите: Планаванне. Праграмна-метадычнае забеспячэнне. Канспекты заняткаў. Кансультацыі і рэкамендацыі. Метадычная літаратура. Хуткая дапамога. Вход после испытательного срока.

И тогда Вашу тему можно будет перенести в Методический кабинет. А пока, она будет находиться в доступном Вам подразделе Сяброўская размова (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=356). Осваивайтесь, походите по белорусскому разделу, Вы найдёте для себя много нужного и интересного!:yes4:
Удачи!

[vesto4ka]

Поправляю!:grin:

Светочка, Вы создали новую тему в русском разделе Музыкальный руководитель в д/саду (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=143). А у нас на форуме есть другой, более подходящий для вас раздел - Беларускі куток (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=355). Переношу Вашу тему в этот раздел.

Сейчас у вас всего 5 сообщений. Когда их будет 30, для Вас откроется подраздел Метадычны кабінет (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=357). В нём Вы увидите: Планаванне. Праграмна-метадычнае забеспячэнне. Канспекты заняткаў. Кансультацыі і рэкамендацыі. Метадычная літаратура. Хуткая дапамога. Вход после испытательного срока.

И тогда Вашу тему можно будет перенести в Методический кабинет. А пока, она будет находиться в доступном Вам подразделе Сяброўская размова (http://forum.in-ku.com/forumdisplay.php?f=356). Осваивайтесь, походите по белорусскому разделу, Вы найдёте для себя много нужного и интересного!:yes4:
Удачи!

Шчыры дзякуй! Огромное спасибо! Чувствую себя первоклассником,который попал под крыло доброго и чуткого классного руководителя:grin:

[vesto4ka]

Канстультацыя "Роля выхавацеля ў працэсе музычнага выхавання дзяцей дашкольнага ўзроста"
Ўплыў музыкі на развіццё творчай дзейнасці дзяцей вельмі вялікі. Музыка выклікае ў дзяцей эмацыянальны водгук раней за іншыя віды мастацтва. Музычнае выхаванне спрыяе развіццю маўлення, эмоцый, рухаў, дае дзецям радасць, падахвочвае іх да актыўнасці, ўзбагачае яркімі мастацкімі ўражаннямі. Музыка дастаўляе задавальненне нават 3х - 4х месячнаму немаўляці: спевы, гукі металафона выклікаюць у немаўля спачатку засяроджванне, а затым ўсмешку. Чым старэйшыя дзеці, тым ярчэй і багацей станоўчыя эмоцыі, выкліканыя музыкай.
Дашкольнае дзяцінства - пара найбольш аптымальная для далучэння дзіцяці да свету прыгожага. Вялікае значэнне ў сувязі з гэтым набывае асоба выхавацеля. Ад яго маральнага аблічча, ўзроўню ведаў, прафесійнага майстэрства і вопыту залежыць канчатковы вынік выхавання дашкольніка.
Педагогу - выхавацелю важна не толькі разумець і любіць музыку, умець выразна спяваць, рытмічна рухацца і ў меру сваіх магчымасцяў іграць на музычных інструментах. Самае галоўнае - умець прымяніць свой музычны вопыт у выхаванні дзяцей.
Выхоўваючы дзіця сродкамі музыкі, педагог павінен разумець яе значэнне для ўсебаковага развіцця асобы і быць яе актыўным правадніком у жыццё дзяцей. Вельмі добра, калі дзеці ў вольныя гадзіны водзяць карагоды, спяваюць песні. Падбіраюць мелодыі на металафоне. Музыка павінна пранізваць многія бакі жыцця дзіцяці. Накіроўваць працэс музычнага выхавання ў патрэбнае рэчышча можа толькі той, хто неадрыўна працуе з дзецьмі, а менавіта - выхавацель. Але для гэтага выхавацель павінен мець неабходныя веды ў галіне музыкі. У дашкольных сярэдніх і вышэйшых навучальных установах будучыя выхавацелі атрымліваюць шырокую музычную падрыхтоўку: вучацца іграць на інструменце, спяваць, танцаваць, авалодваюць методыкай музычнага выхавання. У дзіцячым садзе працу па павышэнні ўзроўню музычных ведаў, развіццю музычнага вопыту калектыву педагогаў вядзе музычны кіраўнік.

Выхавацель абавязаны:
- Развіваць самастойнасць, ініцыятыву дзяцей у выкананні знаёмых песень, карагодаў у розных умовах (на прагулцы, ранішняй гімнастыцы, занятках),
- Садзейнічаць таму, каб дзеці выказвалі свае музычныя ўражанні ў творчых гульнях.
- Развіваць музычны слых, пачуццё рытму дзяцей у працэсе правядзення музычна - дыдактычных гульняў.
- Паглыбляць музычныя ўражанні дзяцей шляхам слуханні музыкі ў аўдыёзапісы.
- Ведаць усе праграмныя патрабаванні па музычным выхаванні, увесь рэпертуар сваёй групы і быць актыўным памочнікам музычнага кіраўніка на музычных занятках.
- Праводзіць рэгулярныя музычныя заняткі з дзецьмі сваёй групы ў выпадку адсутнасці музычнага кіраўніка (па прычыне водпуску або хваробы).

Выхавальнік павінен ажыццяўляць музычнае выхаванне, выкарыстоўваючы ўсе формы працы: спевы, слуханне, музычна-рытмічныя рухі, элементарнае музіцыраванне. Навыкі для такой працы выхавальнік атрымлівае падчас спецыяльнай падрыхтоўкі ў навучальных установах і з дапамогай зносін з музычным кіраўніком на розных кансультацыях, семінарах і практыкумах.
Працуючы з выхавацелем, музычны кіраўнік развучвае практычны матэрыял. Вядома, музычны кіраўнік знаёміць выхавацеляў і з тымі чарговымі задачамі, якія ён ставіць у працэсе працы над зместам праграмы навучання. Гэта дапамагае ім разам назіраць за поспехамі кожнага дзіцяці. Выяўляць тых дзяцей, каму патрэбна дадатковая дапамога, вызначаць шляху гэтай дапамогі.
Акрамя таго, такая праца дазваляе музычнаму кіраўніку, улічваючы магчымасці кожнага выхавацеля, ўмела выкарыстоўваць яго ў працэсе музычных заняткаў. Бывае так, што адзін рухаецца добра, а спявае фальшыва, іншы, валодае добрым голасам, але не рытмічны. Адгаворкі выхавацеляў ад удзелу ў музычных занятках са спасылкай на няўменне рухацца ці неразвіты слых цалкам не апраўданыя. Калі ў выхавацеля слабыя слыхавыя ўяўленні, недастаткова чыстая інтанацыя, ён можа, ведаючы праграмны матэрыял і рэпертуар, пастаянна прыцягваць да выканання песень добра спяваючых дзяцей, а сам толькі падпяваць ім. Для слухання музыкі ён можа выкарыстоўваць аўдыёзапіс.
Удзел выхавацеля ў музычным занятку залежыць ад узросту групы, музычнай падрыхтаванасці дзяцей і канкрэтных задач дадзенага занятка. Асабліва важна ўдзельнічаць выхавацелю ў працы з малодшымі групамі, дзе яму належыць галоўная роля ў гульні, танцы, песні. Чым меншыя дзеці, тым больш актыўным прыходзіцца быць выхавацелю - аказваць дапамогу дзецям, сачыць каб яны былі ўважлівыя, назіраць - хто і як праяўляе сябе на занятку.
У старэйшай і падрыхтоўчай групах дзецям прадастаўляецца больш самастойнасці, але ўсё ж, дапамога выхавацеля неабходная.
Якой бы высокай ні была педагагічная кваліфікацыя музычнага кіраўніка, ні адна з асноўных задач музычнага выхавання не можа быць вырашана, калі яно праводзіцца без удзелу выхавацеля, а таксама, калі музыка гучыць для дзяцей толькі ў тыя дні, калі прыходзіць музычны кіраўнік, калі з дзецьмі спяваюць, гуляюць і танчаць толькі на музычных занятках.

Што ж канкрэтна павінен рабіць выхавальнік падчас тыпавога франтальнага занятка?
У першай частцы занятка вялікая яго роля ў працэсе развучванне новых рухаў. Ён удзельнічае ў паказе ўсіх відаў практыкаванняў разам з музычным кіраўніком, што дазваляе дзецям адначасова развіваць сваё глядзельнае і слыхавое ўспрыманне. Выхавацель, паколькі не сядзіць за інструментам, бачыць усіх дзяцей, можа даваць адпаведныя ўказанні і рабіць заўвагі. Выхавацель павінен прапаноўваць дакладныя, выразныя і прыгожыя ўзоры рухаў ва ўсіх відах практыкаванняў, за выключэннем вобразных. У вобразных практыкаваннях выхавацель дае прыкладныя ўзоры, так як гэтыя практыкаванні накіраваны на развіццё творчай актыўнасці дзяцей.
У другой частцы занятка пры слуханні музыкі выхавацель у асноўным пасіўны. Выконвае музычны твор і праводзіць па ім гутарку музычны кіраўнік. Выхавацель можа дапамагчы дзецям пры аналізе музыкі наваднымі пытаннямі, вобразнымі параўнаннямі, калі дзеці самі ўскладняюцца з адказам. Галоўным чынам, выхавацель на асабістым прыкладзе паказвае дзецям, як трэба слухаць музыку.
Падчас развучвання новай песні выхавацель спявае разам з дзецьмі, паказваючы правільную артыкуляцыю і вымаўленне.
Для знаёмства дзяцей з новай песняй, выхавацель, які валодае добрымі музычнымі дадзенымі - голасам, чыстай інтанацыяй, можа выканаць песню сольна. Як правіла, падобнае знаёмства з новым творам выклікае жывы эмацыянальны водгук у дзяцей. Уменне музычнага кіраўніка спяваць, танцаваць, іграць на інструменце для дзяцей з'яўляецца натуральным, тады як, падобныя ўмення выхавацеля выклікаюць вялікую цікавасць і жаданне пераймаць.
На другім этапе развучвання песні выхавацель спявае разам з дзецьмі, адначасова сочыць, ці ўсе дзеці актыўныя, ці правільна яны перадаюць мелодыю, вымаўляе словы.
Па-за музычных заняткаў, пры замацоўванні песні, нельга вучыць з дзецьмі словы без мелодыі. Музычныя акцэнты не заўсёды супадаюць з тэкставымі. Пры выкананні песні на занятку з акампанементам дзеці будуць адчуваць цяжкасці. Падобныя нюансы адпрацоўваюцца музычным кіраўніком на групавых ці індывідуальных занятках з выхавацелямі.
На трэцім этапе развучванне (на 5 - 6 занятках), калі дзеці ўжо выразна выконваюць песню, выхавацель з дзецьмі не спявае, так як задачай гэтага этапу з'яўляецца самастойнае эмацыйна - выразнае спевы без падтрымкі голаса дарослага. Дзеці павінны цалкам самастойна пачаць песню пасля ўступлення або без яго, выканаць усе дынамічныя адценні, своечасова скончыць спевы. Выключэнне складае спеў песень з дзецьмі малодшых груп, дзе не сфармаваны вопыт харавой дзейнасці і дапамогу дарослага неабходная.

Пры развучванне з дзецьмі несюжетных гульняў, выхавальнік дае тлумачэнні, ўказанні, заўвагі па ходзе гульні, можа ўключыцца ў гульню пры першым яе выкананні або тады, калі гульня патрабуе роўнай колькасці пар дзяцей. З малымі выхавальнік гуляе на ўсіх этапах развучванне гульні.
У сюжэтных гульнях выхавацель з'яўляецца або толькі назіральнікам, дае ўказанні, або (у складанай гульні, а таксама ў групах малодшага ўзросту) бярэ на сябе адну з роляў. Гульню дзяцей перарываць ня варта. Пасля таго, як гульня скончана, выхавалцель дае неабходныя тлумачэнні, ўказанні і дзеці гуляюць паўторна. Выхавацель, назіраючы гульню дзяцей, дапамагае музычнаму кіраўніку парадай - падказвае, што яшчэ не атрымоўваецца, якія рухім варта разучваць ў практыкаваннях для далейшага ўдасканалення.

Гэтак жа выхавальнік дзейнічае і падчас выканання танцаў. Новыя танцы - парныя, тройкамі, элементы якіх дзеці развучылі ў працэсе практыкаванняў, выхавацель паказвае разам з музычным кіраўніком ці з дзіцем, калі танцы выконваюцца пад акампанемент музычнага кіраўніка. У працэсе развучвання выхавацель дае ўказанні, дапамагае правільна выконваць рухі, падказвае змену руху, звяртаючы ўвагу на змены ў музыцы, танчыць з дзецьмі, у якіх няма пары. На заключным этапе развучвання дзеці танчаць самастойна. У танцах - імправізацыях, якія праводзяцца з дзецьмі старэйшага ўзросту, выхавацель не ўдзельнічае, паколькі яны праводзяцца ў мэтах развіцця творчай ініцыятывы дзяцей. Ён можа запісваць паслядоўнасць складзеных дзецьмі рухаў і ў канцы танцы можа пахваліць ці зрабіць заўвагі, калі дзеці не праявілі сваю індывідуальнасць ў вырашэнні пастаўленай задачы, рухі ва ўсіх былі аднолькавыя або аднастайныя. Але звычайна гэтыя заўвагі робіць музычны кіраўнік. Выхавацель можа па ўзгадненні з ім зымправізаваць танец, а дзецям прапанаваць выканаць яго па - свойму.

У танцах з удзелам дарослага, дзе дзеянні зафіксаваныя аўтарам рухаў, выхавацель заўсёды ва ўсіх узроставых групах танчыць разам з дзецьмі.
У заключнай частцы занятка выхавацель звычайна актыўна не ўдзельнічае (за выключэннем малодшых груп), так як ацэнку занятку дае музычны кіраўнік. Выхавацель дапамагае дзецям у перастраеннях, сочыць за дысцыплінай.
У занятках іншай структуры роля выхавацеля залежыць ад відаў дзіцячай дзейнасці і адпавядае методыцы яе правядзення.
Акрамя таго, галоўная роля ў музычным выхаванні адводзіцца выхавацелю у самастойнай дзейнасці дзяцей. Падобны від дзейнасці патрабуе стварэння знешніх умоў, пэўнага матэрыяльнага асяроддзя. Дзецям важна мець свой музычны куток - з невялікай колькасцю музычных інструментаў, музычна - дыдактычных гульняў.
Плануючы самастойную музычную дзейнасць, выхавацель павінен прыглядацца ў пачатку навучальнага года да дзяцей. Хто чым цікавіцца (спевамі, танцамі, гульнёй), ці ёсць дзеці, якія не прымаюць удзел у музіцыраванні?
Часам вядучыя ролі дастаюцца адным і тым жа дзецям. Гэта адбываецца збольшага з-за жадання дзіцяці быць лідэрам, а не яго цікавасці да музыкі. Іншыя дзеці цягнуцца да музыкі, але яны нясмелыя, нерашучыя. Выхавацель павінен стварыць аптымальныя ўмовы для кожнага дзіцяці.
Найбольш высокую якасць працы можа быць забяспечана там, дзе выхавацелі, пастаянна павялічваючы сваю музычна - педагагічную кваліфікацыю, становяцца актыўнымі і ўмелымі памочнікамі музычнага кіраўніка, выкарыстоўваюць музычны матэрыял у паўсядзённай працы з дзецьмі, умеюць самастойна праводзіць найпростыя музычныя заняткі пры неабходнасці - у адсутнасці музычнага кіраўніка ,
Калі ў выхавацеля ўжо ёсць некаторы досвед назіранняў і аналізу музычных заняткаў, а таксама вопыт іх самастойнага правядзення, ён будзе ўносіць свае прапановы пры абмеркаванні метадычных прыёмаў правядзення заняткаў, стымуляваць творчасць дзяцей, падказваць тэму, размяркоўваць ролі, вызначаць развіццё сюжэту ў гульнях і інсцэніроўках.
Такая кваліфікацыя набываецца выхавацелем пастаянна, у выніку сістэматычнага аналізу працы спецыяліста з дзецьмі, яго інструктыўных заняткаў з персаналам, выканання выхавацелем заданняў музычнага кіраўніка.

Маючы на ўвазе пастаяннае і ўсебаковае павышэнне музычна - педагагічнай кваліфікацыі персаналу, музычны кіраўнік павінен не толькі навучаць выхавальнікаў спевам, рухам, правільнай методыцы іх прэзентацыі музычнага матэрыялу, але і павышаць агульную культуру выхавацеляў, вучыць разбірацца ў элементарных асаблівасцях музыкі - у характары творы, у музычнай форме ( запеў, прыпеў, фраза.). Пажадана інфармаваць калектыў пра навіны ў музычным выхаванні дзяцей і іншых пытаннях музычнага жыцця.
Літаратура
1. Ветлугина Н.А. Эстетическое воспитание в детском саду. - М., 1978.
2. Выготский Л.С. Воображение и творчество в дошкольном возрасте. - М., 1967.
3. Кабалевский Д.Б. Как рассказать детям о музыке? - М., 1982.
4. Метлов Н.А. Музыка - детям. - М., 1985.
5. Радынова О.П., Катинене А.И., Палавандишвили М.Л. Музыкальное воспитание дошкольников. - М., 2000.
6. Савельев Г.В., Новик Т.Ф. Музыка и изодеятельность в развитии детей // Пралеска. - 2000. - № 10.
7. Савельев Г.В. Дошкольники слушают музыку. – Гомель, 2005. – Ч.1, 2.

[vesto4ka]

Кансультацыя "Музыка як сродак эстэтычнага развіцця дашкольнікаў"
Сучасныя навуковыя даследаванні сведчаць аб тым, што развіццё музычных здольнасцяў, фарміраванне асноў музычнай культуры - г.зн. музычнае выхаванне трэба пачынаць у дашкольным узросце. Адсутнасць паўнавартасных музычных уражанняў у дзяцінстве вельмі цяжка аднавіць у больш старэйшым узросце. Эстэтычнае выхаванне накіравана на развіццё здольнасцяў дашкольнікаў ўспрымаць, адчуваць і разумець прыгожае, заўважаць добрае і дрэннае, творча самастойна дзейнічаць, далучаючыся тым самым да розных відаў мастацкай дзейнасці. Адным з яркіх сродкаў эстэтычнага выхавання з'яўляецца музыка. Каб яна выканала гэтую важную функцыю, трэба развіваць у дзіцяці агульную музыкльнасць. Якія ж асноўныя прыкметы агульнай музыкальнасці?

Першая прыкмета музыкальнасці - здольнасць адчуваць характар, настрой музычнага твора, суперажываць пачутаму, праяўляць эмацыянальныя адносіны, разумець музычны вобраз. Музыка хвалюе маленькага слухача, выклікае ў адказ рэакцыі, знаёміць з жыццёвымі з'явамі, нараджае асацыяцыі. Рытмічнае гучанне маршу выклікае ў яго радасць, пад'ём, п'еса пра захварэлую ляльку прымушае сумаваць. Пачуўшы па радыё сумную песню ў выкананні дарослага, хлопчык сказаў: «Дзядзька аб сваім горы спявае». Значыць, дзіця адчула настрой песні, якая перадае душэўны стан чалавека.

Другая прыкмета музыкальнасці - здольнасць ўслухоўвацца, параўноўваць, ацэньваць найбольш яркія і зразумелыя музычныя з'явы. Гэта патрабуе элементарнай музычна-слыхавой культуры, адвольнай слыхавой увагі, накіраванай на тыя ці іншыя сродкі выразнасці. Напрыклад, дзеці супастаўляюць найпрасцейшыя ўласцівасці музычных гукаў (высокі і нізкі, тэмбравае гучанне раяля і скрыпкі і г.д.), Адрозніваюць простую структуру музычнага твора (запеў песні і прыпеў, тры часткі ў п'есе і г.д.), адзначаюць выразнасць кантрасных мастацкіх вобразаў (ласкавы, працяглы характар запеву і энергічны, рухомы - прыпеву). Паступова назапашваецца запас любімых твораў, якія дзеці з вялікім жаданнем слухаюць і выконваюць, закладваюцца першапачатковыя асновы музычнага густу.

Трэцяя прыкмета музыкальнасці - праява творчых адносін да музыкі. Слухаючы яе, дзіця па-свойму ўяўляе мастацкі вобраз, перадаючы яго ў спевах, гульнях, танцах. Напрыклад, кожны шукае выразныя рухі, характэрныя для марша салдат або цяжкіх крокаў мядзведзя.

З развіццём агульнай музыкальнасці ў дзяцей з'яўляецца эмацыйнае стаўленне да музыкі, удасканальваецца слых, нараджаецца творчае ўяўленне. Перажыванні дзяцей набываюць своеасаблівую эстэтычную афарбаванасць.

Музыка - сродак актывізацыі разумовых здольнасцяў.
Ўспрыманне музыкі цесна звязана з разумовымі працэсамі, т. е. патрабуе ўвагі, назіральнасці, кемлівасці. Дзеці прыслухоўваюцца да гучання, параўноўваюць падобныя і розныя гукі знаёмяцца з іх выразным значэннем, адзначаюць характэрныя сэнсавыя асаблівасці мастацкіх вобразаў, вучацца разбірацца ў структуры твора. Адказваючы на пытанні, пасля таго як адгучаў твор, дзіця робіць першыя абагульненні і параўнанні: вызначае агульны характар п'есы, заўважае, што літаратурны тэкст песні ярка прадстаўлены музычнымі сродкамі. Гэтыя першыя спробы эстэтычнай ацэнкі патрабуюць актыўнай разумовай дзейнасці і накіроўваюцца педагогам.

Як і іншыя віды мастацтва, музыка мае пазнавальнае значэнне. У ёй адлюстраваны жыццёвыя з'явы, якія ўзбагачаюць дашкольнікаў новымі ўяўленнямі.
Калі дарослы ставіць перад дзіцем творчыя заданні, то ўзнікае пошукавая дзейнасць, якая патрабуе разумовай актыўнасці. Напрыклад, у спевах дзіця імправізуе, стварае свой варыянт мелодыі, стараецца знайсці адпаведнасць літаратурнага тэксту выразным інтанацыях.

Музыка - сродак фізічнага выхавання.
Музыка, якая ўспрымаецца слыхавым рэцэптарам, уздзейнічае на агульнае стан усяго арганізма чалавека, выклікае рэакцыі, звязаныя са змяненнем кровазвароту, дыхання. Адметны рускі навуковец неўрапатолаг В. М. Бехцераў, падкрэсліваючы гэтую асаблівасць, даказаў, што калі ўсталяваць механізмы ўплыву музыкі на арганізм, то можна выклікаць або аслабіць узрушанасць. Вучоны фізіёлаг П. Н. Анохін, які вывучаў пытанні ўплыву мажорнага і мінорнага лада на стан арганізма, робіць выснову, што ўмелае выкарыстанне меладычнага, рытмічнага і іншых кампанентаў музыкі дапамагае чалавеку падчас працы і адпачынку. Навуковыя даследванні аб фізіялагічных асаблівасцях музычнага ўспрымання даюць матэрыялістычнае абгрунтаванне ролі музыкі ў выхаванні дзіцяці.

Спевы развіваюць галасавы апарат, умацоўваюць галасавыя звязкі, паляпшаюць гаворку (лекары-лагапеды выкарыстоўваюць спевы пры лячэнні заікання), спрыяюць выпрацоўцы вакальна-слыхавой каардынацыі. Заняткі, заснаваныя на ўзаемасувязі музыкі і руху, паляпшаюць выправу дзіцяці, каардынацыю, выпрацоўваюць выразнасць хады. Дынаміка і тэмп музычнага твора патрабуюць і ў рухах адпаведна змяняць хуткасць, ступень напружання, амплітуду, кірунак.

Заняткі музыкай спрыяюць агульнаму развіццю асобы дзіцяці. Узаемасувязь паміж усімі бакамі выхавання складваецца ў працэсе разнастайных відаў і формаў музычнай дзейнасці. Эмацыйная спагадлівасць і развіты музычны слых дазволяць дзецям у даступных формах адгукнуцца на добрыя пачуцці і ўчынкі, дапамогуць актывізаваць разумовую дзейнасць і, пастаянна ўдасканальваючы рухі, развіваюць дашкольнікаў фізічна.



Педагог па музыцы Арэф'ева Л.С.



Артыкул падрыхтаваны па матэрыялах Н.А. Ветлугіной доктара педагагічных навук аўтара праграм і метадычных дапаможнікаў па музычнаму выхаванню і развіццю дзяцей дашкольнага ўзросту.

[vesto4ka]

Кансультацыя "Асноўныя задачы музычнага развіцця".
Музыка валодае магчымасцямі ўздзеяння не толькі на дарослых, але і на дзяцей самага ранняга ўзросту
Асноўнымі задачамі музычнага выхавання можна лічыць:
1. Выхоўваць любоў і цікавасць да музыкі. Толькі развіццё эмацыйнай спагадлівасці і успрымальнасці дае магчымасць шырока выкарыстоўваць выхаваўчае ўздзеянне музыкі.
2. ўзбагачае ўражанні дзяцей, знаёмячы з разнастайнымі музычнымі творамі і выкарыставанымі сродкамі выразнасці.
3. далучаць дзяцей да разнастайных відаў музычнай дзейнасці, фарміруючы ўспрыманне музыкі і простыя выканальніцкія навыкі ў галіне спеваў, рытмікі, гульні на дзіцячых інструментах. Знаёміць з пачатковымі элементамі музычнай граматы. Усё гэта дазволіць ім дзейнічаць свядома, нязмушана, выразна.
4. Развіваць агульную музычнасць дзяцей (сэнсарныя здольнасці, слых, пачуццё рытму), фарміраваць пеўчы голас і выразнасць рухаў. Калі ў гэтым узросце дзяцей навучаюць і далучаюць да актыўнай практычнай дзейнасці, то адбываецца станаўленне і развіццё ўсіх яго здольнасцяў.
5. Садзейнічаць першапачатковаму развіццю музычнага густу. На аснове атрыманых уражанняў і ўяўленняў пра музыку выяўляецца спачатку выбарчае, а затым ацэначнае стаўленне да выкананых твораў.
6. Развіваць творчае стаўленне да музыкі перш за ўсё ў такой даступнай для дзяцей дзейнасці, як перадача вобразаў у музычных гульнях і карагодах, прымяненне новых спалучэнняў знаёмых танцавальных рухаў, імправізацыя папевак.

Гэта дапамагае выяўленню самастойнасці, ініцыятывы, імкнення выкарыстоўваць у паўсядзённым жыцці вывучаны рэпертуар, музіцыраваць на інструментах, спяваць, танцаваць. Вядома, такія праявы больш характэрныя для дзяцей сярэдняга і старэйшага дашкольнага ўзросту.
Паспяховае вырашэнне пералічаных задач залежыць ад значнасці выкарыставанага рэпертуару, метадаў і прыёмаў навучання, формаў арганізацыі музычнай дзейнасці і інш. У дзецях важна развіваць ўсё лепшае, што закладзена ў ім ад прыроды, улічваючы схільнасці да пэўных відаў музычнай дзейнасці, на аснове розных прыродных задаткаў фарміраваць спецыяльныя музычныя здольнасці, спрыяць агульнаму развіццю.

Музычныя здольнасці дзяцей праяўляюцца ў кожнага па-рознаму. У некаторых ужо на першым годзе жыцця ўсе тры асноўныя здольнасці: ладавае пачуццё, музычна-слыхавыя ўяўленні і пачуццё рытму. У адных дзяцей яны выяўляюцца досыць ярка, хутка і лёгка развіваюцца, гэта сведчыць аб музыкальнасці; у іншых пазней, цяжэй. Найбольш складана развіваюцца музычна - слыхавыя ўяўленні - здольнасць паўтарыць мелодыю голасам або падбіраць яе па слыху на музычным інструменце. У большасці дзяцей гэтая здольнасць выяўляецца толькі да пяці гадоў. Але адсутнасць ранняй праявы здольнасцяў, падкрэслівае музыка-псіхолаг Б.М.Цяплоў, не з'яўляецца паказчыкам слабасці ці тым больш адсутнасці здольнасцяў. Вялікае значэнне мае тое асяроддзе, у якім расце дзіця (асабліва ў першыя гады жыцця). Ранняе праяўленне музычных здольнасцяў назіраецца, як правіла, менавіта ў дзяцей, якія атрымліваюць досыць багатыя музычныя ўражанні.
У дзіцячым садзе мы штодня займаемся музычнай дзейнасцю. Працуем над развіццём музычных здольнасцяў, прывіваем эстэтычны густ. Дзіцячы сад і сям'я два галоўных калектыву, адказных за развіццё і выхаванне ребенка.Музычнае мастацтва мае вялікае значэнне ў разумовым, маральным, эстэтычным і фізічным выхаванні. Мы пачынаем працаваць з дзецьмі ва ўзросце ад палутара год і заканчваем, выпраўлячы іх у школу. На гэтым шляху працягласцю ў шэсць гадоў дзеці сістэматычна, паслядоўна займаюцца ўсімі відамі музычнай дзейнасці. Мы вучым дзяцей спяваць, танцаваць, слухаць, іграць на музычных інструментах. У працэсе развучванне, спеваў у дзяцей развіваецца памяць, мацнеюць галасавыя звязкі, уменне правільна дыхаць. Ідзе пастаянная праца над дыкцыяй, дзіця вучыцца правільна прапяваць гукі, словы, сказы.Мывучым дзяцей выразна, рытмічна, прыгожа танцаваць. Выказваць ў танцы свае пачуцці і эмоцыі. Дзеці вучацца запрашаць на танец адзін аднаго і праводзіць пасля танца. У дзіцяці развіваецца правільная пастава, у далейшым ён будзе адчуваць сябе ўпэўнена ў любой сітуацыі. Гэтак жа прывівае любоў да класічнай музыцы, пашыраецца кругагляд.

Музыка - сродак выхавання, калі яно свядома ўспрымаецца дзіцем. Чалавек, якому ў дзяцінстве расчынілі акно ў свет прыгожага, умее паўней і радасней ўспрымаць жыццё, бачыць свет шматбакова. І мы, дарослыя, дапамагаем дзецям убачыць прыгажосць у прыродзе, у працы, вучым хвалявацца і радавацца. Кожнаму бацьку трэба памятаць, што дзяцей неўспрымальных да музыкі няма. Навучаючы музыцы, мы уздзейнічаем на агульнае развіццё і духоўны свет дзіцяці.

Выкарыстаны матэрыял з сайта http://muzruk.wmsite.ru/muzykalnyj-rukovoditel-v-detskom-sadu/zadachi-muzykalnogo-vospitanija-v-detskom/

[vesto4ka]

Кансультацыя «Дзіця ў свеце музыкі»
Ні адно з мастацтваў не валодае такой дзейснай выхаваўчай сілай, як музыка, якая з'яўляецца сродкам духоўнай самасвядомасці чалавека.
Дашкольны ўзрост - першапачатковая прыступка, на якой адбываецца знаёмства дзіцяці з элементарнымі асновамі музычнага мастацтва, пачынае фармавацца яго асабістае стаўленне да музычных вобразаў, закладваюцца перадумовы музычнага густу. Асноўная задача, якая стаіць перад намі, - далучыць дзіцяці да дзіўнага і выдатнага света музыкі, навучыць разумець гэты свет і атрымліваць асалоду ад яго, развіваць музычна-творчыя здольнасці дзяцей, дапамагчы праз мастацкае ўспрыманне музычных вобразаў ўсвядоміць сувязь музычнага мастацтва з навакольным светам, сфарміраваць маральна-эстэтычнае стаўленне да яго, імкненне актыўна, творча суперажываць.
Мэту заняткаў музыкай мы бачым у выхаванні ў дзяцей любові да прыгожага, развіцці музычных здольнасцяў, абуджэнні іх творчых сіл, фарміраванні пазнавальных здольнасцяў, фізічных магчымасцяў.
У дзіцячым садку дзіця атрымлівае і паступова назапашвае той эмацыйны вопыт, які дазваляе яму арыентавацца ва ўспрыманні музычных твораў, атрымлівае першыя маральна-эстэтычныя ўяўленні пра навакольны свет, пра адносінах паміж людзьмі. Дзякуючы гэтаму вопыту ў дзіцяці фарміруюцца здольнасці да эмацыйнага суперажывання, першыя маральна-эстэтычныя паняцці, каштоўнасныя арыентацыі.
Знаёмячыся з музычным мастацтвам, дзеці атрымліваюць веды пра асаблівасці музыкі, яе выразна-выяўленчыя сродкі. Слухаючы музычныя творы, удзельнічаючы ў разнастайных відах і формах музычнай дзейнасці, дзіця далучаецца да высокіх узораў сусветнай і нацыянальнай музычнай культуры, вучыцца суперажываць пачуццям, настроям, выяўленым ў музыцы.
Музычны мова-мова эмоцый. У параўнанні з іншымі відамі мастацтваў музыка аказвае найбольш моцнае ўздзеянне на эмоцыі чалавека, выклікаючы ў яго цэлую гаму разнастайных пачуццяў, настрояў, перажыванняў. Зносіны з музыкай павінны не толькі выклікаць у дзіцяці розныя эмоцыі, але і спрыяць назапашванню вопыту эмацыйных перажыванняў, які дасць магчымасць дашкольніку вырашаць творчыя задачы ў працэсе ўспрымання і выканання музычных твораў. Вельмі важна стварыць такія ўмовы, якія б спрыялі самарэалізацыі дзяцей, творчага самавыяўлення і служылі базай для ўстанаўлення станоўчых узаемаадносін кожнага дзіцяці з аднагодкамі і з дарослымі ў дашкольнай установе і ў сям'і.
Бабушкіна М.Г.

[vesto4ka]

У гэтым годзе мы з напарніцай вырашылі правесці агульнае асенняе свята для ўсіх груп. Перад намі устала пытанне, як аб'яднаць 5 рускамоўных груп і 1 беларускамоўную? Адказ прыйшоў хутка: мы падзялілі наша свята на тры часткі.
У першай удзельнічаюць старэйшыя, другая малодшая і яслі. Гэтая частка невялікая,яна на рускай мове, кожная з груп паказвае свой талент у адным нумары. Яслі і другая малодшая танцуюць танец з лісткамі па паказе і удзельнічаюць ў гульнях.
Другая (сярэдняя) частка - беларуская, за яе адказвае сярэдняя група.
І трэцяя заключная частка, для усіх. Тут у нас двухмоўе.
Сцэнарый быў напісаны упадабаным многімі метадам - метадам кампіляцыі.
"Асеннія цуды"
Действующие лица:
Взрослые Ведущий (воспитатель), вядучы (выхавацель) Осень, Баба, Дзед.
Дети: журавли, гандляры
Выход детей – танец «Чудная пора – осень» с листьями. 1 куплет.
Ведущий. Если на деревьях листья потемнели,
Если в край далёкий птицы улетели,
Если небо хмурится, если дождик льется,
Это время года…
Дети. Осенью зовется!
Песня “Восень верасневая” (cт.гр.)

Кто сказал, что осень – грустная пора?
Радостно по лужам скачет детвора!
Желтые листочки в воздухе кружат.
По стеклу дождинки весело стучат.

И запели песню в небе журавли.
Косяками к югу тянутся они
Кто сказал, что осень – грустная пора?
Столько ярких красок дарит нам она!
(Дети садятся под музыкальный фон)
Танец Журавлей (ст.гр.)
Журавли-девочки по очереди читают стихи.
Добрый день, честной народ!
Осень в гости к вам придет!

И велела к вам спешить,
Эту новость сообщить.

Телеграмма, телеграмма!
И она из леса прямо.
На телеграмме срочной
Адрес очень точный –
В детский садик. Ребятам.
Ведущий. Спасибо вам, милые птички (птички садятся). Ребята, а ведь это письмо действительно адресовано нам! Так ведь это же письмо от Осени! Ну, что, прочитаем его?
Все. Да!
Ведущий читает: « Здравствуйте, мои ребята!
Опишу все по порядку:
Задержалась я в пути,
Очень к вам спешу прийти!
Нужно мне окрасить ярко
Все леса, сады и парки.
Нужно травку пожелтить,
Птиц на юг всех проводить.
Вы меня скорей встречайте,
Добрым словом привечайте!
Ведущий Ребята, давайте мы нашу Осень выйдем встречать.
Ритмодекламация «Тихо-тихо» Боровик Т.А.(ст.гр.)
Тихо-тихо,тихо-тихо,
В наши двери входит тихо,
Входит осень, не кричать,
А баюкать и качать.
Осень песенку поет – ля-ля-ля, ля-ля-ля.
Сны повсюду раздает.
В этом – птицы улетают.
В этом – все деревья спят.
Тихо-тихо, тихо-тихо,
Всюду дрема и покой.
Спела осень и уходит
В тихий домик за рекой.
Звучит музыка. Дети садятся на места. Входит Осень,танцует.
Осень. Я – Осень золотая.
Поклон вам мой, друзья.
Давно уже мечтала
О встрече с вами я.
Приглашаю вас, ребята,
В лес осенний погулять.
И волшебной яркой краской
Все вокруг разрисовать!
Танец с листочками ( все мл.гр.) по показу
Осень. Какой замечательный, чудесный осенний лес, какие яркие, разноцветные листочки на ваших деревьях! Какая красота!
Ведущий. Тебе понравилось, Осень?
Осень. Очень!
Ведущий. Мы очень старались, правда, ребята?
Дети. Да!
Ведущий. Дорогая Осень, а что за сюрприз ты нам приготовила?
Осень. По лесной тропинке шла.
Сундучок (И мешок)на ней нашла.
Ну, а сундучок (А мешочек тот) – с секретом.
Он – из прошлого с приветом.
Ведущий. Ничего не понимаю! Ребята, а вы что-нибудь поняли?
Дети. Нет!
Ведущий. Тогда может быть откроем сундучок и посмотрим, что в нем? Открывает , достает из него соломенную шляпу. Интересно, чья это? Вертит ее в руках, примеряет. В этот момент звучит народная музыка, открывается занавес. У задней стены разместился Кірмаш. Стоят накрытые столы, за ними сидят дети средней группы.
Ведущий Дети, куда мы с вами попали?
Слушает ответы детей
Осень Я привела вас на самый настоящий белорусский кiрмаш! Здесь вы увидите все мои дары, все, чем я богата! (незаметно уходит)
Вядучы Што за люд у нас сабраўся?
Быццам пляц шырэй раздаўся
На вяселы на кiрмаш
Запрашаю ўсіх вас!
1 Дзіця Сонца ярка ўстае
На кiрмаш народ iдзе.
Надыйшоў вясёлы час,
Завiтаў кiрмаш да нас!

2 Дзіця Усiх, усiх, хто не ленаваўся,
Добра справаю займаўся,
I не трацiў марна час,
Запрашаем мы да нас!
Вядучы На кiрмашы не толькi прадаюць i купляюць
Але танцуюць i спяваюць
Песня «Беларускi наш кiрмаш» (б. н. м. «Мікіта»)(сяр.гр.)
1.Сёння восеньскі кірмаш запрашае у госці вас.
На кірмаш, на кірмаш, запрашаем на кірмаш.
2 .Інструменты заігралі, песні звонка заспявалі.
На кірмаш, на кірмаш, запрашаем на кірмаш.
(дзеці сядаюць, у сярэдзіне застаюцца 3 гандляры-дзеці)
Вядучы Увага!Увага!
Палаткі адчыняюцца,
Разам: Кірмаш пачынаецца!
1 дзiця: Тут на кірмашы
Скамарохі-бульбашы,
Стужачкі ды хустачкі,
Пернікі ды курачкі.
2 дзiця: Зазірні да нас у хатку
Ёсць цукеркі, шакаладкі.
А жадаеш бублікі –
Даставай-ка рублікі
3 дзiця: Гэй, да нас сюды хутчэй,
Падыходзьце весялей!
Пад музыку « прыязджаюць» Бабка Еўка, Дзед Талаш.
Бабка: Ну, і дрэнная дарога. Амаль мяне усю не растрэсла!
Дзед: Баба, злазь з возу! Злезла, ну і добра! Баба з возу, каню лягчэй!
Разам: Добры дзень, прывітанне ўсім добрым людзям!
Баба: Хай вам радасць і шчасце прыбудзе. Паглядзім, чым багаты восеньскі кірмаш. (падыходзяць да гандляроў,задае пытанні ім).
1 гандляр: Ад стараннай працы выраслі на градцы.
Вось, якія буракі, вось якія агуркі.
2 гандляр: Урадзілась бульба на шырокім полі
Гэткай добрай бульбы не было ніколі!
Танец Бульба(сяр.гр.)
Баба І праўда, добрая бульба! Але ж, Дзед, пэўна ты забыўся, што абяцаў купіць мне чаравічкі на маю ножку невялічку.
Дзед: Вось прыставучая, быццам камар пякучы! Але што зробіш? Абяцаў – павінен зрабіць.
Вядучы (ці выхавацель сяр.гр.): Ёсць у нас чаравікі і маленькія, і вялікія
Хто іх абувае, той у шчасці пажывае!
Гульня «Лапці»
Лапцей на ўсіх не хапае,
Хто не паспеў,той выбывае!
Баба Дзед, аёй-аёй! А мае ножанькі!
Дзед Чаго ты крычыш, як ашалелая? Што здарылася?
Баба Стамілася я! І есці хачу!
3 гандляр: : Дык купляй аладкі,
Круглыя, як сонца,
Будзеш тоўста, ладна,
Жыць табе бясконца!
Баба: Дзед, я жадаю аладак!
Дзед: Куды табе аладкі, даражэнькая. Ты і так вельмі круглая, ды ладная. Я ж цябе на воз не усаджу.
Баба. Ой, ой! Паглядзі ты на яго! спявае
Мой муж як гарбуз,
А я яго дыня:
Падкачуся да яго,
Ён мяне абдыме!
Баба ціснецца да Дзеда, ён адмахваецца ад яе .
Баба падыходзіць да гандляра: Эй, даражэнькі, што прывёз ты на кірмаш?
4 гандляр (выхавацель): Прадаю лыжкі драўляныя, распісныя.
Лыжкі вельмі добрыя і вялікія, і малыя!
Вядучы: Можа нам лыжкі прадасi? Нам якраз у садку такія спатрэбяцца!
Дзед: Якая цудоўная лыжка. А якая вялікая! Адразу можна з’есці гаршок кашы!
4 гандляр (выхавацель): Лыжкі не прадаюцца, а за ўсмешку так аддаюцца.
Вядучы: Паглядзi, нашы госцейкі вельмі добра ўсміхаюцца. (паказвае на дзяцей)
4 гандляр (выхавацель): Добра? А хто мае загадкі адгадае, адразу лыжкі атрымае.
Баба піхае Дзеда ўбок : Слухай, стары, ўважліва! Вельмі мне гэтыя лыжкі спадабаліся!
ЗАГАДКІ:
1. З лесу дзед прыпер калоду
Ён жадаў адведаць….(меду)
2. Сам мядзведзь прынёс цукеркі
Ды насыпаў у….. (талеркі)
3. У крамянай цёмнай шапцы,
У лясочку, на палянцы
З-пад зямлі за ноч узнік
Тоўсты дзядзька ... (баравік)
4. Каб дзед не раз’еуся, як мішка
На кожным чыгунку павінна быць…(крышка)
5. Прыгажуня стала ў парку,
Кліча вопраткаю яркай.
Завушніцы - што рубіны
У чырвонае ... (рабіны).
4 гандляр (выхавацель): А якія малайцы вашыя дзеткі! Усе загадкі адгадалі, таму і лыжкі атрымалі!
Баба Ах ты, ёлупень стары! Нічого не адгадаў! Такія лыжкі празяваў!
Дзед Чаго раскрычалася, дурніца?! Зусім як тыя бабкі!

Прыпеўка «Ладу», песня «Ціха-ціха» (сяр.гр.)
Дзед: Ці супакоілася, ты, мая даражэнькая? Глядзі, нашыя дзеткі засумавалі. Можа, пагуляем з імі?
Гульня “ У мядзведзя на бару"
Баба: Вось як добра пагулялі i нiколькi не стамiлiся!
Дзед: На якім цудоўным восеньскім кірмашы мы сёння пабывалі:
Песні пелі і плясалі, весела гулялі.
Але трэба нам ужо ў дарогу,
Дзякуй, госцi, за падмогу!
Уходят под музыку. Входит Осень, танцует.
Осень Ребята, вам понравился мой сюрприз?
Дети Да!
Звучит музыка Выходят 6 детей.(старшая группа)

1.Восень, восень, прывітанне!
Рады мы тваім дарам.

2.У цябе мы запытаем, што прынесла, восень, нам?

Восень. Я прынесла вам мукі.

Усе дзеці. Значыць будуць пірагі!

Восень. Я прынесла грэчкі.
Усе дзеці. Будуць перапечкі!

Восень. Бурачкоў, капусты, круп...

Усе дзеці. Будзе боршч і будзе суп...

Восень. Ці вы рады грушам?

Усе дзеці. На зіму насушым!

Восень. Ну, а яблыкі, што мёд.

Усе дзеці. Нам на сочыва, кампот!

3-і Ты і яблыкаў, і мёду, ты і хлеба нам дала.

4-ы Ну, а добрае надвор’е ты для нас не прыпасла?

Восень. Я пашлю вам дожджык з неба!

Усе дзеці. Не, не хочам, нам не трэба!

6-ы. Будзе ў нас багаты год, а цяпер – у карагод!

Общий хоровод (хутчэй за ўсё тут будзе карагод па паказе)

[mar62]

Света, большое спасибо за чудесный материал ,да еще и на белоруской мове. Очень пригодится!

[vesto4ka]

Света, большое спасибо за чудесный материал ,да еще и на белоруской мове. Очень пригодится!
Карыстайцеся на здароўе! :yes4: Прыемна,што ёсць людзі, якім гэта патрэбна)

[vesto4ka]

Пераклад песень.
Арыгінал
"Осень к нам пришла" муз. и сл.Е.Скрипкиной (Колокольчик №34,2005)
Тише, тише, тишина
Осень в гости к нам пришла.
Дождик песенку поёт
И на землю слёзки льёт.

Дружно зонтики возьмём,
Под дождём гулять пойдём.
Веселей, веселей
Дождик капай, не жалей.

Пераклад С.А.Талатай
“Восень прыйшла”

1. Ціха, ціха, цішыня.
Восень у госці к нам прыйшла.
Дождык песеньку пяе,
На зямлю ён слёзкі лье.


2. Парасоны возьмем мы,
Ты ды я - мы ўсе сябры.
Ветрык,ветрык, не балуй!
Дожджык, капай, не шкадуй!

[vesto4ka]

Арыгінал
Песня-танец «Ветер и листочки» муз. и сл.Е.Скрипкиной (Колокольчик №34,2005)[/B]
1. Ветер, ветер, ветерок,
Поиграй со мной, дружок!
Ты листочки покачай,
С ними вместе полетай.

2. Ветер, ветер, ветерок,
Поиграй со мной, дружок!
Вверх листочки поднимай,
Вниз листочки опускай.

3. Ветер, ветер, ветерок,
Поиграй со мной, дружок!
Спрячусь за листочком я,
Поищи скорей меня!

4. Ветер, ветер, ветерок,
Поиграй со мной, дружок!
Ты листочки покружи,
Спать на землю уложи.

Пераклад С.А.Талатай
“Ветрык і лісточкі”

1.Ветрык, ветрык, ветрык мой,
Пагуляй хутчэй са мной
Ты лісточкі калыхай,
Разам з намі палятай. 2 р.

2. Ветрык, ветрык, ветрык мой,
Пагуляй хутчэй са мной.
Уверх лісточкі паднімай
Уніз лісточкі апускай. 2 р.

3.Ветрык, ветрык, ветрык мой,
Пагуляй хутчэй са мной.
Я схаваюсь ад цябе,
Адшукай хутчэй мяне. 2 р.

4. Ветрык, ветрык, ветрык мой,
Пагуляй хутчэй са мной.
Ты лісточкі пакруці
На зямлю іх пакладзі. 2 р.

[vesto4ka]

Восенскі кірмаш
Гучыць музыка заходзиць Ураджай.
Ураджай: Што за люд у нас сабрауся?
Быццам пляц шырэй раздауся
На вяселы на кiрмаш
Запрашае Восень нас!

Сонца ярка устае, на кiрмаш народ iдзе.
Надыйшоу вясёлы час, завiтау кiрмаш да нас!

Усiх, усiх, хто не ленавауся,
Добра справаю займауся,
I не трацiу марна час,
Запрашаем на кiрмаш!

Ураджай: На кiрмашы не толькi прадаюць i купляюць
Але танцуюць i спяваюць

Разам: Спяшыце на кiрмаш!
Гульнямi i песнямi парадуем вас!

Песня «Беларускi наш кiрмаш»

Дзецi сядаюць на месцы.

Вядучы: Увага! Увага! Палаткi адчыняюцца,
Кiрмаш пачынаецца.
Гэй, людзi добрыя, да сталоу спяшайцеся,
Ды не вельмi штурхайцеся!
Падыходзь, налятай, усё што хочаш, выбiрай.

Гандляры: Гэй панове сюды iдзiце!
Гэй панове сюды глядзiце!

Гузiкi пацеркi стужкi
Купляйце дзяучаты-падружкi!

Кашулi спаднiцы
Рушнiк вышываны

Мiскi талеркi
Гаршкi маляваны!

Тут у нас на кiрмашы
Што жадаеш для душы!
Паляндвiца грыбы мед
Падыходзь хутчэй народ.

Мы на кiрмашы гуляем, карагоды выбiраем,
Весялейшы дзе народ, там i будзе карагод.

Карагод «Дажынкi»

Гандляры: Тут у нас на кiрмашы скамарохi- бульбашы,
Стужачкi ды хустачкi, пернiкi ды курачкi!

Заглянiце да нас у палатку: - Ёсць цукеркi, шакаладкi,
А захочаш бублiкi - даставайце рублiкi!

Знойдзем рэчы да патрэбы - не шкадуй, бяры хутчэй.
Заутра будзе даражэй!

Гэй да нас сюды, хутчэй, падыходзьце весялей!
Усiм мiрам налятайце, нашы лапцi закупляйце.

Гульня «Лапцi»
Дзецi сядаюць за сталы

Вядучы: Лапцей на усiх не хапае, хто не паспеу - той выбывае!

\
Вядучы: Дзеткi, вы, напэуна, не толькi любiце гуляць, але i
дапамагаеце дарослым. Паглядзiце, якая добрая гароднi-
на урадзiла. А вось зараз я даведаюся, хто добра
працавау, той лёгка загадкi мае адгадае.

1. Ой, бабуля важна села i гдядзiць навокал смела.
У зямлю схавала лапаць, як зачэпiш, будзеш поакаць,
Гэта злосная бабуля называецца… (ЦЫБУЛЯ)

2. У бабулi родны брат - ласкавейшы быццам,
А да слёз давядзе так, як i сястрыца.
Ты не вельмi плач, сынок, калi шчыплецца…. (ЧАСНОК)

3. Гэта што за важны туз, хвост зялёны, чэпки вус?
Усiм вядомы карапуз Пузан Пузавiч…. (ГАРБУЗ)
4. Яе цягнуць бабка з унучкай,
Кошка, дзед, ды мышка з Жучкай…. (РЭПКА)


Вядучы: Малайцы, загадкi адгадалi i на сталах багаты ураджай
садавiны i гароднiны, вiдаць, што вы добра працавалi
летам.

Гандляры: Ад стараннай працы выраслi на градцы
Вось такiя буракi, вось такiя агуркi.

Урадзiла бульба на шырокiм полi,
Гэткай добрай бульбы не было николi.

Вядучы: А зараз, сябры i сяброукi, паглядзiм,
Хто з вас спрытны i лоукi.

Гульня «Збяры бульбу»

Пад музыку з*яляецца Несцерка

Несцерка: Апчхи!!!
Вядучы: Будзьце здаровы!
Несцерка: Дзякуй.
Вядучы: А хто ты такi?
Несцерка: Я Несцерка, плясун i весялун,
Усiм у бядзе дапамагаю i народ забауляю,
Шмат музычных iнструментау маю.
Вядучы: Дык можа нам прадаш?
Несцерка: Iнструменты не прадаюцца, за усмешку так даюцца.

Раздае дзецям iнструменты

Аркестр «Крутуха»

Пад музыку з*яуляецца цыган з мехам

Песня «Куды едзеш, Раманэ?»

Цыган: Вось гэта кiрмаш, дык кiрмаш!
Вядучы: Гэй, Раманэ, а што прывёз ты на кiрмаш?
Цыган: Як што? Мяшок дабра.
Вось глядзi сюды, кабета, бяру сто далярау за гэта.
Вядучы: Братка ты мой, вiдаць там добры парсючок?
Гэй, Раманэ, даю дзесяць далярау.

Iдзе торг, Ударылi па рукам, Раманэ уходзе, вядучы развязвае мех, а там…..
Вядучы: Гэй, панове! А што вы усе сядзiце, мы пацешым вас вясёлай пляскай.

Танец «Полька беларуская»

Пад музыку з*яуляецца Лявон

Лявон: Добры дзень, дзеткi! Добры дзень, госцi дарагiя, як пачуу
я музыку, думаю, дай зайду. А што у вас за свята?
Вядучы: Кiрмаш! Запрашаем да нас.
Лявон: А мяне паслала Лявонiха мукi купiць, а тут столькi усяго
што я разгубiуся, як у казцы: З рога усяго многа.
Вядучы:Ёсць у нас гаршкi, талеркi, кубкi. Лыжкi i цукеркi.
Вось у нас салодкi чай i смауоуны каравай.
Пiраги ды плюшкi, абаранкi, сушкi….
Грошай многа не бяром, амаль дарам прадаём
Купляй, дзед Лявон!
Лявон: Не, я лепш заспяваю: Спявае.
Ой, Лявонiха, Лявонiха мая, падабаецца мне музыка твая,
Ты з дзяцiнства карагодная, у юнацтве новамодная.
Бяжыць Лявонiха, грозячы качалкай.
Лявонiха: Я за чым цябе паслала? Каб ты песнi спявау? Будзеш ты у мяне пеунiкам на птушыным двары.
Вядучы: Лявонiха, пачакай. Паглядзi якое у нас свята, усе
гуляюць, скачуць i ты з намi пагуляй.

Гульня «Цудоуная палачка»

Лявонiха: Вось як добра танцавалi i нiколькi не стамiлiся.
Лявон: Трэба нам ужо у дарогу, дзякуй, госцi, за падмогу!
Вядучы: Вось i скончыуся кiрмаш, але прыйдзе зноу наш час.
Вас чакаем ад душы на наступным кiрмашы!
Добра мы папрацавалi , добра пелi i гулялi,
Надыйшоу I смачны час, частаваць мы будзем вас!

Песня «Госцейкi»

[vesto4ka]

„ВОСЕНЬСКІ КІРМАШ”
Зала святочна упрыгожана. Пад музыку уваходзяць зазывалы-дзеці.

1 дзіця: Усе хутчей сюды да нас
Пачынаецца кірмаш.
2 дзіця: Песні звонкія гучыце,
Радуйце гасцей, смяшыце.
3 дзіця: На кірмаш вясёлы
Спяшыце!Спяшыце! Спяшыце!
Пад музыку уваходзяць вядучыя, астатнiя дзеці з музычнымі інструментамі
1 Вядучы: Добры дзень! Усіх вітаем,
На восеньські кірмаш
Шчыра запрашаем!

2 Вядучы: Усіх, хто не ленавауся,
Добрай справаю займауся.
Вас і вашых дружбакоу
Гэй, гэй, гэй, з усіх бакоу !

Песня « На кірмаш» (б. н. м. «Мікіта»)
1.Сёння восеньські кірмаш запрашае у госці вас.
На кірмаш, на кірмаш, запрашаем на кірмаш.
2 .Інструменты заігралі, песні звонка заспявалі.
На кірмаш, на кірмаш, запрашаем на кірмаш.
(дзеці сядаюць, у сярэдзіне застаюцца 3 гандляры-дзеці)

1 Вядучы: Увага!Увага!

2 Вядучы: Палаткі адчыняюцца,

Разам: Кірмаш пачынаецца!

1 дзiця: Тут на кірмашы
Скамарохі-бульбашы,
Стужачкі ды хустачкі,
Пернікі ды курачкі.

2 дзiця: Зазірні да нас у хатку
Ёсць цукеркі, шакаладкі.
А жадаеш бублікі –
Даставай-ка рублікі

3 дзiця: Гэй, да нас сюды хутчэй, падыходзьце весялей!
Усім мірам налятайце
Боты, лапці пакупайце.
Будзем тупаць і скакаць
«Весялуху» танцаваць.
Полька «Весялуха»
( усе сядаюць,а дзеці - гандляры займаюць месца за лаукамі)
Пад музыку « прыязджаюць» Бабка Еука, Дзед Талаш.
Бабка: Ну, і дрэнная дарога. Амаль мяне усю не растрэсла.
Дзед: Баба, злазь з возу! Злезла, ну і добра! Баба з возу, каню лягчэй!
Разам: Добры дзень усім, прывітанне добрым людзям!
Баба: Хай вам радасць і шчасце прыбудзе.
Паглядзім, чым багаты восеньскі кірмаш. (падыходзяць да гандляроу,задае пытанне им).

1 гандляр: Ад стараннай працы выраслі на градцы.
Вось, якія буракі, вось якія агуркі.

2 гандляр: Урадзілась бульба на шырокім полі
Гэткай добрай бульбы не было ніколі.

3 гандляр: Гэй, купляй аладкі, круглыя, як сонца,
Будзеш тоусты, ладны, жыць цябе бясконца.

Баба: Дзед, я жадаю аладак.
Дзед: Куды цябе аладкі, даражэнькая. Ты і так вельмі круглая, ды ладная. Я ж цябе на воз не усаджу. Глядзі лепей якія сланечнікі выраслі, колькі семак у іх. Поуну далонь насыпай, шчоукай, ды не размауляй.

Танец„Подсолнушки”
Дзед: Баба, паглядзi якая цудоуная садавіна і агародніна прадаецца на гэтым кірмашы!
Баба: Які багаты ураджай! Дзед, нават у нас такі не урадзіуся! Колькі
морквы, капусты смачнай, цыбулі, рэпы, і нават баклажаны.Вось гэта цуд!

Дзед: Баба, паглядзi! Якая да нас завiтала прыгожая ды смачная агароднiна. Сустракайце!
( у залу заходзяць дзецi малодшай групы у масках агароднiны)
«Танец агароднiны»
(пасля танца заходзяць старэйшыя дзецi i спяваюць)
„Песня про овощи”
(Дзед і Баба падыходзяць да гандляра з лыжками, пытаюць, што ен прадае)
4 гандляр: Прадаю лыжкі драуляныя, распісныя.
Лыжкі вельмі добрыя і вялікія, імалыя.

Дзед (бярэ лыжку): Вось, якая цудоуная лыжка. А якая вялікая!
Адразу можна з*есці гаршок кашы !

Баба: Дзед, а якая смачная каша з грыбочкамі, ды на масліце падсмажанымі.
Дзед: Ах, як ты смачна расказваеш.Жадаю грыбочкау! Ці прадаюцца на кірмашы грыбочкі?
1 Вядучы: Паважаныя госцейкі! У нас на кірмашы самыя лепшыя грыбочкі. Сустракайце!

“Танец грибочков” (дзецi сярэдняй групы.)
(выходзяць дзяучынка з карзінкай і хлопчык)
Дзяучына : Каму стужачкі, шауковыя, рознакаляровыя?
Ёсць чырвоны паясок і прыгожы грабяшок.
Хлопец: Пакажы, калі ласка, свой паясок. За колькі грошай прадаеш?
Дзяучына: А я задарма аддаю і людзей весялю.
Хлопец: Адкуль ты такая весялуха? Дзяучына : 3 Барысава.
Хлопец: А чыя ты?
Дзяучына: Дзянісава.
Хлопец: Як завешся ?
Дзяучына: Маруся!
Хлопец: А што робіш?
Дзяучына: Смяюся.
Дзяучына: А ну, хлопцы-дзевачкі,
выходзьце пець прыпевачкі!
«Агародныя прыпеукі»

Баба: Дзед, ой бяда , ой гора-то якоя! Што рабіць будзем?
Дзед: Чаго ты крычыш, як ашалелая? Што здарылася?
Баба: Ай, няшчасце, ай, бяда! Згубіліся гусі мае, сышлі са двара.
Дзед: Ты пра якіх-такіх гусей кажаш?
Баба: Адзін серы, другі белы не магу знайсці іх я!
Дзед: Ах ты пра гэтых вяселых гусей кажаш. Дык я іх чуу недалеча.
Яны гуляюць, ды песні спяваюць! Вось паглядзi!
Аркестр „Два вяселых гуся”

Заходзіць цыганка з мяшком.
Цыганка: Вось гэта кірмаш, ды кірмаш!
Дзед: На кірмашы не зевай, а што трэба пакупай!
Баба: Эй, даражэнькая, што прывезла ты на кірмаш?
Цыганка: Як што? Мяшок дабра.
Вось глядзі сюды,кабета,
Бяру сто рублеу за гэта.
Баба (разглядвае мяшок): 100 рублеу?! З цябе і 10 рублеу хопіць.
Цыганка: Што?! Чаго сюды прыйшла без грошай? Праходзь далей, не
загароджвай. Няма чаго стаяць каля тавару.Каму мяшок дабра?!
Нядорага прадам!
Дзед: Я жадаю мяшок купіць.
Цыганка: Трэба ручку пазалаціць.
Дзед ( дае грошы) : Мне, цыганка пагадай, ды хутчэй мяшок прадай.
Цыганка: Завуць цябе Лявон. Бачу,ты вельмі добры гаспадар, вяселы чалавек. Да у цябе поуная торба грошай.
Дурнога вока асцярагайся, на зло не нарывайся.
Ладна, не трэба мне вашыя рублі, а мяшок і так бяры.
Дзед: Вось пашанцавала!
Баба: Міленькі ты мой, відаць там вялізны парсюк – такі вялікі мяшок.
(Дзед і баба развязваюць мяшок, адтуль выскоквае певунок-дзіця)
Баба: Ах, які прыгожы певунок. Ды які у цябе кажушок !
Дзед, паглядзі, як нам пашанцавала,
Певунок, дзе ты здабыу такі прыгожы кажушок?
Песня «Певунок»
Дзед: Увесь кірмаш я абыйшоу, а падарункау для сваей любай бабкі
не знайшоу.
2 Вядучы: А што жадае твая паважаная гаспадыня?
Баба: Я жадаю чаравічкі на маю ножку невялічку.
2 Вядучы: Ёсць у нас чаравікі і маленькія, і вялікія
Хто іх абувае, той у шчасці пажывае!
Гульня «Лапці»

(выходзяць 2 дзяцей, адзін пляскае у далоні)
1 дзіця: Як ты добра пляскаеш у далоні. Я цябе за гэта пачастую.
Ты мёду жадаеш?
2 дзіця: А ён натуральны?
1 дзіця: Натуральны.
2 дзіця: Ліпавы?
1 дзіця: Ліпавы.
2дзіця: Не, не жадаю.

1 дзіця: А задарма?
2 дзіця: Ну, давай!
1 дзіця: А ты песню заспявай, восень павітай.
Песня па выбару

Баба: А хто гэта яшчэ на восеньскi кiрмаш спяшаецца?
(выходзяць хлопчык, дзяучынка)
Васiлiнка: Я –вяселая, лiхая, Васiлiнка удалая.
На кiрмаш прыйшла гуляць,
Тавар лепшы пакупаць.

Хлопчык: Куплю добры i я тавар,
Бо я ладны гаспадар.
Дудку ладную знайду,
Усiх гасцей развесялю.
Танец “Саука i Грышка”
3*яуляецца Несцерка, чыхае.
Несцерка: Апчхі! Апчхі!
2 Вядучы: Будзьце здаровы !
Несцерка: Дзякуй !
2 Вядучы: А хто ты такі?
Несцерка: Я--Несцерка, плясун і весялун. Усім у бядзе дапамагаю
I народ забауляю, шмат інструментау маю.
2 Вядучы: Можа нам інструменты прадасi?
Несцерка: Інструменты не прадаюцца, а за усмешку так аддаюцца.
2 Вядучы: Паглядзi, нашы госцейкі вельмі добра усміхаюцца .
Несцерка: Добра?! А хто мае загадкі адгадае, адразу інструменты атрымае.
(Несцерка, Баба, Дзед загадваюць па чарзе загадкi, хто із бацькоу адгадае—той атрымлiвае інструмент, яму паказваюць як на ім іграць.)
ЗАГАДКІ:
1. З лесу дзед прыпер калоду
Ен жадау адведаць __________(меду)
2. Жадаеш пець, як певунок
Зазірні у _______(Чыгунок)
3. Усіх гасцей мы частавалі
Смачнай ежы кожны рад
З печы кашу даставалі,
Дапамог нам тут_____(Ухват)
4. Каб дзед не раз”еуся, як мішка
На кожным чыгунку павінна быць_(Крышка)
5. Пасцірала баба усе мае штанцы,
А дастаць іх змогуць вялікія __(Шчыпцы)
(Несцерка паказвае, як іграюць на інструментах)

Несцерка: Хай музыкі заіграюць
Нас на танец запрашаюць.

Танец з аркестрам (бел.нар мел. па выбару)
(Пад музыку бацькi па чарзе іграюць. Вядучы дырыжыруе. Дзед з Бабай, Цыганка з Несцеркай танцуюць. Дзеці пляскаюць у далонi.)

Баба: На якім цудоуным восеньськім кірмашы мы сёння пабывалі:
Песні пелі і плясалі, весела гулялі.
Дзед: Зауседы рады мы сябрам
Пачастуем ласкай.
Няхай сонца свеціць вам,
Як у добрай казцы .
Цыганка: Вы усмешку не згубіце,
часцей у госці захадзіце.
Вядучыя: Зараз праходзьце, калі ласка, далей на кірмаш. Не шкадуйце грошы. Купляйце прысмакі, падарункі, добрыя пачастункі.

УСЕ РАЗАМ: Запрашаем на кірмаш!!!!!!!

[vesto4ka]

ГУО «Ясли-сад № 215»
Муз. рук. Фатыхова И.Я.
Кiрмаш
Народнае свята для дзяцей старэйшага дашкольнага узросту.
На сталах вырабы з саломкi, глiны, цацкi, лялькi, стужкi, садавiна, гароднiна (за занавесам). Пад вясёлую мызыку дзецi ўваходзяць у залу i становяцца каля стульчыкаў.
Вяд. Усе тут цi не?
Дзецi. Усе!
Вяд. Ну тады я вас запрашаю паехаць на кiрмаш.
Выхавацель. А на чым мы паедзем? У нас жа нiчагусенькi няма!
Вяд. Як гэта на чым? Ды на тым, на чым людзi раней ездзiлi на кiрмашы.
Выхавацель. На кабыле? А дзе ж мы яе возьмем?
Вяд. Зараз паклiчам: Сiўка-бурка, адвязi ты ўсiх нас на кiрмаш!
(Адчыняюцца дзверы, кабыла прабягае па зале i становiцца каля вядучай, б,е капытом, матляе галавою, iржэ.)
Вяд. Ну вось, бачыце, i кабыла ў нас ёсць. Можна ехаць на кiрмаш.
(Дзецi становяцца за кабылай, вядучая вядзе яе, дзецi спяваюць)
Дзецi (спяваюць): А Васiль дарог не знае,
У кабылкi запытае,
А кабылка - пад масток,
А ён яе - за хвасток:
Пр. – Стой, стой, мая мiла,
Каб ты возу не пабiла.
(Кабыла падае)
Вяд. Ай-яй-яй! Што гэта зрабiлася?
Выхавацель. Дык яна ж не падкаваная!
Вяд. Вось няўдача! Як жа нам на кiрмаш трапiць?
Выхавацель. Дзецi, а ў нас ёсць каваль?
Дзецi. Ёсць.
Песня «Кавалёк», муз. Л. Захлеунага.
(Дзецi слухаюць, седзючы на падлозе. Каваль падкоўвае кабылу, дзецi рытмiчна пляскаюць у далонi i тупаюць нагамi. Пад гэтую ж музыку дзецi абходзяць за кабылай круг па зале i сядаюць на стульчыкi.)
Вяд. Ну вось мы i прыехалi.
Гучыць музыка, выбягаюць скамарохi.
1скамарох. Увага! Увага! Палаткi адчыняюцца!
2скамарох. Кiрмаш пачынаецца! (скамарохi адчыняюць занавес)
1лавачнiк (дзiця) Тут у нас на кiрмашы
Скамарохi-бульбашы,
Стужачкi ды хустачкi,
Пернiкi ды курачкi.
2лавачнiк. Заглянi да нас у хаткi:
Ёсць цукеркi – шакаладкi,
А захочаш бублiкi –
Даставайце рублiкi!
1скамарох. Ай дык гандляры! Вельмi ў вас тавары прыгожыя! Трэба i нам нешта купiць у вас. Добры дзень, бабулечка!
Бабка. Добры дзень, чалавеча! А чаго ж ты хочаш?
2скамарох. Мабыць, вось гэтую кароўку!
Бабка. Бярыце, недорага аддам!
Вяд. А нашы дзецi пра яе песню ведаюць.
Песня «Дзедава кароўка», муз. Л.Захлеўнага.
Бабка. Вельмi добра спявалi! Вось вам кароўка!
1скамарох. Вялiкае дзякуй! (Бярэ карову i хоча iсцi)
Бабка. Стой! Куды? А грошы?
1скамарох. Вой, людцы добрыя! Я ж ад радасцi так разгубiўся, што нават i пра грошы забыўся. Даруй, калi ласка! Вось твае грошы!
2скамарох (падыходзiць да выцiнанак). А што гэта такое прыгожае?
Дзiця. Я цудоўны клопат маю,
Выцiнанкi выцiнаю.
Песня «Я шчырую», муз. У.Казбанава.
2скамарох. Пойдзем далей глядзець.
1скамарох. Ой, якiя прыгожыя музычныя iнструменты! Давайце будзем iх купляць.
«Полька», бел.нар. мелодыя.
(аркестр дарослых)
2скамарох. Цiха, дзецi, цiшэй.
Барабанiць дождж па крышам,
Трэба нам усiм разам устаць
Ды пра восень заспяваць.
Песня «Залатыя стужкi», муз. Л.Елiстратавай.
Гучыць музыка, уваходзяць2 дзяучынкi з кошыкамi.
1скамарох. А гэта хто?
2скамарох. Нейкiя дзяучынкi. Глянь, з кашамi, мусiць, на кiрмаш.
1скамарох. Што прынеслi на кiрмаш? Чым пахвалiцеся?
Дзяўчынкi. 1. Ад старанай працы
Выраслi на градцы
Вось такiя буракi,
Вось такiя агуркi,
А капусты качаны
Вось такой велiчыны!
2. Восень добрая прыйшла
Падарункі прынясла.
Яблыкi душыстыя,
Персiкi пушыстыя,
Грушы залацiстыя
Восень прынясла.
«Осенний хоровод», муз. С.Галкiнай.
Дзяўчынкi.
1. Урадзiла бульба
На шырокiм полi.
Гэткай добрай бульбы
Не было нiколi.
2. Мы яе капалi,
У бурты складалi,
Сёстрам, мамкам, бабкам
Мы дапамагалi.
Танец «Бульба».
1скамарох. Я жадаю купiць сабе сапраудную дудачку.
2скамарох. А зайграць на ёй ты зможаш?
1скамарох. Паспрабую! (дзьме ў дудку, але яна не iграе)
2скамарох. Ничога ў цябе не атрымлiваецца.
Вяд. Паглядзiце, якiя у нас ёсць дудары, а завуць iх Саўка ды Грышка.
«Саўка ды Грышка»
(дзiцячы аркестр)
1скамарох. Гэй, смялей, хлапцы i дзеўкi!
Пачынаем перапеўкi.
Прыпеўкi.
2скамарох. А зараз, сябры i сяброўкi,
Паглядзiм, хто з вас спрытны ды лоўкi.
Ну што такiя сумныя паселi?
Я вас запрашаю катацца на каруселi!
Гульня «Каруселi».
1скамарох. Ой, як весела на нашым кiрмашы!
Музыканты, далi бог,
Не шкадуйце маiх ног.
Нашы ножкi не баляць,
Iм ахвота паскакаць.
Танец «А-ха-ха»
(на бел.нар. мелодыю «Чэшка i Смешка»).
Вяд. Ну вось, дзецi, i пабывалi мы з вамi на кiрмашы, трэба i дадому збiрацца. А дзе ж гэта наша кабыла?
Выхавацель. Некуды збегла! Трэба яе паклiкаць. Давайце, дзецi, скажам разам: Сiўка-бурка, адвязi ты нас назад у родны наш дзiцячы сад!
Забягае кабыла, дзецi становяцца за ёй i пад музыку выходзяць з залы.

[mar62]

Света, может у вас есть сценарий развлечения что то типа "Путешествия по родному краю" на бел. мове.

[vesto4ka]

Гэта для малодшых школьнікаў, але магчыма на аснове гэтага сцэнарыя ў вас з'явяцца нейкія думкі..))
М. П. ОСІПАВА, прафесар, 3. М. ПАНАСЕВІЧ, старшы выкладчык. Брэсцкі дзяржаўны універсітэт імя А. С. Пушкіна. Пачатковая школа 7.2002

Па Беларусі з Дзедам Барадзедам

Сцэнарый пазакласнага мерапрыемства

Задачы: знаёміць дзяцей з гісторыяй беларускага народа і краіны; выхоўваць цікавасць да здабыткаў беларускіх гісторыкаў, літаратараў і інш.

Падрыхтоўчая работа. Класу даецца заданне: знайсці з дапамогай бацькоў у кнігах Я. Коласа, Я. Купалы, Н. Гілевіча, 3. Бядулі вершы аб Беларусі, беларусах, сабраць легенды пра родныя мясціны; успомніць прыказкі і прымаўкі пра родны край, яго людзей і інш.

Прыкладныя этапы падарожжа:

Першы этап.

"Песенька ДзедаБарадзеда". Гучыць фанаграма — "Песенька Дзеда Барадзеда" на музыку Л. Захлеўнага, словы А. Вольскага. Пад музы*ку выходзіць Дзед Барадзед і прыгаворвае:

Я хаджу па белым свеце
I гляджу, як вы жывеце.
Калі трэба, памагу,
Бо усё рабіць магу.
Хто я?Дзед Барадзед,
Абышоў белы свет,
А цяпер у ціхі час
Завітаў да вас.

Дзед звяртаецца да дзяцей з пытаннем:

— Хто ведае, чаму нашу Беларусь так называюць?
Пасля адказаў дзяцей настаўнік прапануе паслухаць легенду пра гісторыю роднага краю:

Бог дзяліў між народамі землі. Адным — адно, другім — другое. Прыйшлі беларусы... Вельмі ж пану Богу спадабаліся. Ён і пачаў нас надзяляць: "Рэкі вам даю поўныя, пушчы — нямераныя, азёры — нялічаныя. Спёкі ў вас ніколі не будзе, але і холаду — пагатоў. Зажэрціся на багатай зямлі не дам, каб былі ўвішныя, кемлівыя, але і голаду ў вас ніколі не будзе. Наадварот, у голад шмат багацейшыя людзі будуць да вас прыходзіць. Не ўродзіць бульба, то ўродзіць жыта ці нешта іншае. А яшчэ звяры і дзічына ў пугачах — чародамі, рыбы ў рэках — касякамі, пчолы ў борцях — мільёнамі. А травы — як чай. Не будзе голаду. Жанчыны ў вас будуць прыгожыя, дзеці — дужыя, сады — багатыя, грыбоў ды ягад — заваліся. Людзі вы будзеце таленавітыя, на музыку, песні, вершы здатныя. На дойлідства — таксама. I будзеце вы жыць ды жыць...".

(3 кнігі: Караткевіч У. Зямля пад белым! крыламі. — Мн., 1990.)

Дзед Барадзед шчыра дзякуе за легенду. Звяртаецца да дзяцей:
— Хто з вас ведае паданні ці легенды пра нашы родныя мясціны? (Дзеці расказваюць пра свой горад, вёску і г. д.)
Дзед Барадзед адзначае, што, куды ні зойдзеш, усюды існуюць свае легенды пра паходжанне назваў вёсак, гарадоў, рэк, азёр. I ўсе вельмі цікавыя.

Другі этап.

"Інсцэніроўка казкі". Настаўнік гаворыць, што беларуская казка лічыцца непараўнальна больш паэтычнай, чым казкі іншых народаў. Ён прапануе паглядзець інсцэніроўку беларускай казкі "Лёгкі хлеб", падрыхтаваную вучнямі.
Пасля прагляду мініспектакля, дзеці дзеляцца сваімі ўражаннямі.

Трэці этап.

"Гульні". Дзед Барадзед запрашае пагуляць у беларускія гульні. Высвятляе, ці ведаюць іх дзеці, прапануе, напрыклад, гульню "Золата".
Усе вучні садзяцца ў рад. Адзін гулец, які лічыцца вядучым, дзеліць "золата" — непрыкметна хавае "залатую" манетку ў руках каго-небудзь з дзяцей. Потым вядучы адыходзіць і крычыць:
— Золата, да мяне!
Той, у каго схавана "золата", павінен падбегчы да вядучага. Але кожны пільна сочыць за сваімі суседзямі і стараецца затрымаць гульца з "золатам". Калі таму не ўдаецца выскачыць з рада, гульня пачынаецца спачатку, усе застаюцца на сваіх месцах. Калі ж гульцу з "золатам" удаецца вырвацца, ён становіцца вяду*чым, а вядучы займае яго месца. Гульня працягваецца.

(3 кнігі: Беларускі дзіцячы фальклор: Традыцыйныя запісы, апрацоўкі і аўтарскія творы. Мн., 1994. С. 187.)

Чацвёрты этап.

"Прымаўкі і прыказкі". Дзед Барадзед прапануе правесці конкурс "Знаўца". 3 "рассыпаных" слоў трэба скласці прымаўкі, прыказкі ці "знайсці пару" (даецца палова прымаўкі, а другую трэба адшукаць). Напрыклад:

Няма смачнейшай вадзіцы... (як з роднай крыніцы).
Хто працуе... (тому і шанцуе).
Дарагая тая хатка... (дзе нарадзіла мяне матка).
Лепш сто сяброў... (чым сто рублёў).
Новых сяброў нажывай... (але старых не забывай).
Родная зямля — маці... (чужая старонка — мачыха).

Пяты этап.

"Парадуемся". Дзед Барадзед запрашае дзяцей паспяваць, пачытаць вершы пра родную старонку. (Гучыць песня "Спадчына" на верш Я. Купалы.) Падрыхтаваны вучань чытае верш Н. Гілевіча "Беларус":

Я — беларус, я нарадзіўся
На гэтай казачнай зямлі,
Дзе між лясоў і пушчаў дзікіх
Адвеку прашчуры жылі.

Я — беларус, я ганаруся,
Што маю гэтае імя:
Аб добрай славе Беларусі
У свеце знаюць нездарма!

Я — беларус, і я шчаслівы,
Што маці мову мне дала,
Што родных песень пералівы
І зблізку чую, і здаля.

Дзед Барадзед дадае:
— Якія цудоўныя радкі прызнання, любові да сваёй Радзімы! Хочацца нагадаць, што ў кожнага беларускага паэта ці празаіка можна знай*сці цудоўныя творы пра нашу бацькаўшчыну.

Парады арганізатарам:

У час падарожжа галоўную ўвагу звярніце на тое, як шчыра выказваецца любоў народа да сваёй Радзімы ў прымаўках, прыказках, песнях, вершах і інш.
Упрыгожце клас рэпрадукцыямі карцін, малюнкамі дзяцей з выявамі родных мясцін.
Запрасіце ў падарожжа гасцей (бацькоў, старэйшых вучняў).
Растлумачце малодшым школьнікам значэнне слоў:
бацькаўшчына — Радзіма, Айчына, родная краіна, месца, дзе чалавек нарадзіўся;
спадчына (культурная) — з'явы культурнага жыцця, побыту, укладу, якія ўнаследаваны ад людзей, што жылі ў мінулыя эпохі.

[vesto4ka]

К. М. ЛЯШКЕВІЧ, настаўніца Астрамечаўскай сярэдняй школы Брэсцкага раёна.

Беларусь мая сінявокая

СЦЭНАРЫЙ РАНІШНІКА

(На сцэне дзяўчынка і хлопчык у нацыянальных касцюмах.)

Хлопчык.
Мяжуе з Польшчай, Украінай,
Расіяй, Латвіяй, Літвой
Твой родны край, твая Айчына,
Жыццё тваё і гонар твой.
I ты яе запомні імя,
Як неба, сонца і зару.
Твая зямля, твая Радзіма
Названа светла — Беларусь.
(Ю. Свірка.)

Дзяўчынка.
Я — дзяўчынка-беларуска
3 васільковымі вачыма.
Хоць малая, але знаю:
Беларусь — мая Радзіма.
Васількі ў світальным жыце.
Вербы ніцыя над Сожам.
Беларусь: Бярэсце, Свіцязь,
Налібокі і Каложа.
(П. Панчанка.)

Вядучы. Мы нездарма назвалі ранішнік "Беларусь мая сінявокая". На нашай зямлі багата рэк, азёр, а ў жыце ўлетку цвітуць блакітныя васількі. Беларусь — наша Радзіма. А - з чаго пачынаецца Радзіма? 3 песні маці,-з роднага слова. Паслухаем вершы пра Беларусь.

Хлопчык.
Ёсць на свеце нямала прыгожых узлессяў,
Ёсць на свеце нямала чароўных дарог,
Толькі самыя лепшыя словы і песні
Для цябе я навекі збярог.
Як гаючы бальзам, п'ю твой вецер ласкавы
I шапчу табе словы адданай любві.
I не трэба ў жыцці мне пашаны і славы,
Толькі сынам сваім назаві.
(Г. Бураўкін.)

Дзяўчынка.
Ад ветру гнуцца вербалозы,
Бяжыць дарога напрасткі.
Мой край — бялюткія бярозы
Абапал сіняе ракі.
Высока ў небе вырай кружыць:
Ляціць за сіні небакрай.
Не забывай ніколі, дружа,
Сваю зямлю, свой родны край.
Мой край —лугі і пералескі,
Крыніцы звон і шум лясны,
Мой край — блакітныя пралескі
На сцежках ранняе вясны.
(Вера Вярба.)

Вядучы. Мы, беларусы, ганарымся сваімі славутымі продкамі: Ефрасінняй Полацкай, Кірылам Тураўскім, Францыскам Скарынай. Нашы выдатныя пісьменнікі Янка Купала, Якуб Колас, Максім Багдановіч, Элаіза Пашкевіч, Канстанцыя Буйло марылі аб незалежнай Беларусі з уласнай мовай і культурай і сваёй творчасцю, сваімі справамі набліжалі гэты час. Яны любілі наш край і гэтую любоў адлюстроўвалі ў вершах.

Дзяўчынка.
Люблю наш край, старонку гэту,
Дзе я радзілася, расла,
Дзе першы раз пазнала шчасце,
Слязу нядолі праліла.
Люблю народ наш беларускі,
Іх хаты ў зелені садоў,
Залочаныя збожжам нівы,
Шум нашых гаяў і лясоў...
I песню родную люблю я,
Што дзеўкі ў полі запяюць,
А тоны голасна над нівай
Пераліваюцца, плывуць.
Усё ў краю тым сэрцу міла,
Бо я люблю край родны мой,
Дзе з шчасцем першым я спазналась
I з гора першаю слязой.
(К. Буйло.)

Вядучы.
Багатая беларуская мова прыказкамі, прымаўкамі. Памерлі ўжо людзі, якія сказалі мудрыя словы, а прыказкі працягваюць жыць.
Дзяўчынка і хлопчык (па чарзе).
Дарагая тая хатка, дзе радзіла мяне матка.
Родная зямелька, як зморанаму пасцелька.
На Радзіме і паміраць лягчэй.
У родным лесе і куст родны.
У сваім краі, як у раі.

Вядучы. А зараз правядзём гульню-конкурс "Хто хутчэй?". Будзем чытаць скорагаворкі.

Ехаў Пракоп з Пракопіхаю і малым Пракапяняткам.
На рэчцы Лука спаймаў рака ў рукаў.
Вядучы. Сёння мы падрыхтавалі і хвілінку-весялінку.

(Дзеці па чарзе расказваюць кароткія смешныя гісторыі.)

Маленькі хлопчык прынёс дадому чарапаху.

- Навошта яна табе? — пытаецца маці.
- Хачу праверыць, ці праўда, што яна жыве 200 гадоў.

* * *

- Марынка, ты вельмі непаслухмяная дзяўчынка. Адны непрыемнасці праз цябе. Я ўся пасівела.
- Мамачка, калісьці і ты,- напэўна, не слухалася. Паглядзі, колькі сівых валасоў у бабулі.

* * *

- Дзядуля, а ты быў маленькі?
- А як жа, унучак. I ў першы клас хадзіў, як і ты.
- Відаць, смешны быў ты ў школе са сваёю барадою?

* * *

- Ты не бойся, — супакойвае маці сына перад кабінетам зубнога ўрача.
— Нічога тут табе не зробяць.
- Тады чаго мы сюды прыйшлі?

Вядучы. Ці любіце вы загадкі? А як вы думаеце, для чаго загадваюць загадкі? Правільна, яны вучаць думаць, развіваюць кемлівасць, фантазію.
Дык давайце падумаем разам.

Жывы — чорны, памрэ — чырвоны. (Рак.)
Зубастыя, а не кусаюцца. (Граблі.)
Высока стаіць, навокал глядзіць, у белай кашулі і люльку курыць. (Комін.)
Каля носа ўецца, а ў рукі не даецца. (Дым.)
А цяпер вы самі загадайце загадкі, і мы ўсе будзем іх адгадваць.

(Дзеці прапануюць загадкі.)

Вядучы. Паслухайце адну гісторыю.
Ці то полем, ці то лесам ішлі тры падарожнікі. Ішлі яны тры дні і тры ночы ды яшчэ паўдня. Прытаміліся. Прыселі. Раптам чуюць — спявае нехта. Прыслухаўся першы:
- Відаць, жаўранак. Нё, — кажа другі, — гэта лес шуміць. А трэці прыпаў вухам да зямлі і прашаптаў:- Ды гэта ж зямля наша спявае.

Вось якая яна, наша зямля беларуская. Таму ў нас і песні, і танцы такія прыгожыя.

(Дзеці выконваюць падрыхтаваны па выбару настаўніка танец і ўсе разам спяваюць беларускую народную песню.)

[vesto4ka]

Кансультацыя "Ранішнікі ў дс"
Святочныя ранішнікі займаюць асаблівае месца ў сістэме эстэтычнага выхавання ў дзіцячым садзе. Яны злучаюць у сабе як сродкі ўздзеяння розныя віды мастацтва і мастацкай дзейнасці.
У аснове кожнага ранішніка (Дзень маці, Новы год, Дзень абаронцы Айчыны, Масленіца, 8 Сакавіка, выпускны баль) ляжыць галоўная ідэя, якая павінна быць зразуметая дзецьмі, а значыць, павінна быць паднесена ім у простай, даступнай форме. Гэтаму спрыяе аб'яднанне на святах розных відаў мастацтва, якія фарміруюць у дзіцяці маральна-эстэтычныя пачуцці. Святы павінны дастаўляць дзецям радасць і даваць магчымасць кожнаму ўдзельніку праявіць свае мастацкія здольнасці, эмацыйную ўспрымальнасць, творчую актыўнасць.
Перадсвяточная абстаноўка, падрыхтоўка да маючага адбыцца ўрачыстасці ў краіне, у дзіцячым садзе, кожнай сям'і выклікаюць у хлопцаў радаснае чаканне гэтай падзеі. Асаблівы святочны ўздым абвастрае пачуцці дзяцей, яны інакш, чым на звычайных занятках, пранікаюцца утрыманнем выкананых песень, вершаў, танцаў. Таму на святочных ранішніках ажыццяўляецца адначасова эстэтычнае і маральнае выхаванне дзяцей.
Пацешныя відовішча, займальныя гульні-драматызацыі выклікаюць пачуццё задавальнення, гульні-атракцыёны - смех і весялосць.
Сапраўдна эстэтычныя эмоцыі (у тых першапачатковых формах, у якіх яны могуць выяўляцца ў дзяцей) узнікаюць толькі пры досыць высокім мастацкім узроўні ўсяго, што ўспрымае дзіця на свяце (якасць рэпертуару, падача матэрыялу, тон і тэмбр голасу вядучага, знешні выгляд уласны і навакольных ... ).
Як жа трэба арганізаваць святочны ранішнік, каб ён спрыяў эстэтычнаму выхаванню дзяцей? У практыцы дзіцячых садоў сфарміраваліся пэўныя мастацка-педагагічныя патрабаванні да правядзення святочных ранішнікаў, дзе галоўным з'яўляецца такое злучэнне розных відаў мастацтва, якое дазволіла б паўней данесці да дзяцей асноўную ідэю свята.

Вялікае значэнне надаецца мастацкаму афармленню, адлюстроўвае тэматыку ранішніка і час года, у якое ён праводзіцца.

Афармленне кожнага дзіцячага выступлення павінна адпавядаць іх зместу. Гэта выяўляецца ва ўдалым падборы тонаў, правільным іх спалучэнні ў атрыбутах, насценным афармленні, дэталях касцюмаў, у выразнасці рухаў дзяцей у народных танцах.

Шмат яркіх уражанняў прыносіць вясёлы зімовае свята елкі. І маляўніча упрыгожаная, святлівая рознакаляровымі агнямі ёлка, і афармленне залы (шматлікія гірлянды, сняжынкі, сярэбраны дождж, зімовы лес і домік Снягуркі, пацешныя персанажы на сценах) - усё гэта ўзбагачае дзяцей новымі ўяўленнямі. Дзеці заўважаюць, як прыгожыя на сінім фоне далікатныя ўзоры сняжынак, як казачна выглядае зімовы лес, як прыгожа свеціцца ў паўзмроку ёлка.

Гадовы свята зусім адмысловы. Хлопцы развітваюцца з дзіцячым садам, успамінаюць любімыя песні, скокі, гульні.

Фармуючы густ дзяцей, неабходна добра прадумваць цэласць за ўсё афармлення, выразнасць дэталяў, не дапушчаючы перанасычэння. Увагу дзяцей павінны прыцягваць галоўныя дэталі, якія падкрэсліваюць ідэю свята.

Ролю паэтычнага тэксту і словы заключаецца ў тым, што яны найбольш поўна і канкрэтна даносяць да дзіцяці ўтрыманне свята, аб'ядноўваюць асобныя часткі сцэнара, тлумачаць іх сэнс і значэнне. Чытаючы вершы, дзеці выказваюць сваё стаўленне да розных падзеям, праяўляюць здольнасці да ўласнага выразнаму выканання твораў.

Вялікую цікавасць выклікаюць у дзяцей гульні-інсцэніроўкі. Яны даюць магчымасць па-свойму перадаць характэрныя асаблівасці ладу, даручанай ролі.

Вядучае месца на свяце займае музычнае мастацтва. Пад гукі ўрачыстага маршу дзеці ўваходзяць у залу, выконваюць перастраенні, якія нагадваюць святочнае шэсце, спяваюць, гуляюць і танчаць. Музыка суправаджае гульні-інсцэніроўкі, аб'ядноўвае дзяцей у адзіным перажыванні, стварае змену настрояў.

Музычныя і літаратурныя творы, якія выкарыстоўваюцца на ранішніку, павінны быць высокамастацкімі.

Творчае стаўленне да працы часта выклікае ў педагогаў жаданне браць дадатковы матэрыял акрамя асноўнага, рэкамендуемага праграмай. Неабходна вельмі ўважліва ставіцца да якасці твораў.

Высокія патрабаванні прад'яўляюцца і да прамовы вядучага на свяце. Старанна прадуманыя, даступныя па змесце словы, звернутыя да дзяцей, выразная інтанацыя - усё гэта сродкі эстэтычнага ўздзеяння.

У сцэнарый часта ўключаюцца відовішчныя і сюрпрызныя нумары, якія праходзяць весела, нязмушана, перамяжоўваючыся гульнямі і атракцыёнамі. Аднак яны таксама павінны быць добра прадуманы, выразна выкананы, з густам аформленыя.

Дзейнасць дзяцей на свяце разнастайная. Яны прымаюць удзел ва ўрачыстым шэсці, святочнай перазовах, выступаюць з скокамі, вершамі, песнямі пэўнай тэматыкі якія могуць быць прадстаўлены як канцэртныя нумары. Калі казаць аб дзейнасці дзяцей на ранішніках з пункту гледжання задач эстэтычнага выхавання, то варта спыніцца на выразнасці іх выканання.

Выразнасць дасягаецца на аснове набыцця дзіцем неабходных навыкаў да розных відах мастацкай дзейнасці, у выніку з'явіўся ў яго ўменні перадаць пэўны настрой, сваё стаўленне да зместу песні, верша, якое ён выконвае. У спевах выразнасць дасягаецца дакладным выкананнем мелодыі, чыстым, суладным гучаннем; пры чытанні вершаў - разнастайнасцю інтанацый, добрай дыкцыяй; у скоках - адпаведнасцю рухаў характары музыкі, форме музычнага твора. Якасць дзіцячага выканання шмат у чым залежыць ад даступнасці музычна-літаратурнага рэпертуару і адпаведнасці яго узроставым магчымасцям дашкольнікаў. Толькі ў гэтым выпадку яно будзе свабодным, натуральным, даставіць ім задавальненне. Таму нельга захапляцца складаным матэрыялам, так як Развучванне яго адбярэ шмат часу, запатрабуе ад дзяцей вялікі засяроджанасці ўвагі, а гэта выкліча напружанасць, знізіць эстэтычную значнасць выканання.

Эстэтычнае выхаванне прадугледжвае развіццё мастацка-творчых здольнасцяў. На свяце могуць мець месца прыдуманыя хлопцамі танцы і гульні, а таксама іх імправізацыі. Пры гэтым неабходны індывідуальны падыход да дзяцей з улікам узроўню іх мастацкіх здольнасцяў.

У групе заўсёды ёсць дзеці, якія хутчэй за іншых засвойваюць праграмны матэрыял, і далейшае іх развіццё патрабуе выкарыстання больш складаных твораў. На ранішніку і прадастаўляецца магчымасць даручыць ім самыя адказныя ролі, развучыць з імі больш цяжкі матэрыял, які дапаможа ім паўней праявіць свае здольнасці.

Пажадана з кожным дзіцем падрыхтаваць выступ у адпаведнасці з яго здольнасцямі, якое даставіць яму задавальненне. Гэта можа быць не толькі ўдзел у масавых гульнях, танцах, спевах, але і выступленні ў складзе невялікай групы дзяцей: пачарговае чытанне верша, нескладаная ролю ў тэатралізаваным прадстаўленні, выкананне на металлофоне просты песенькі і т. в.

Святочны ранішнік ўзбагачае дзяцей разнастайнымі мастацкімі ўражаннямі. У залежнасці ад узросту дзіця па-рознаму выказвае сваё стаўленне да іх. Малышы радуюцца сцяжкі, паветраным шарам, якія знаходзяцца ў іх у руках, і амаль не звяртаюць увагі на навакольнае становішча. Таму да афармлення залы неабходна спецыяльна прыцягваць іх увагу. Педагог разглядае з дзецьмі ўбранне пакоя, паказваючы найбольш яркія, зразумелыя ім дэталі. У зале пры вялікай колькасці гасцей дзеці (асабліва ў пачатку свята) стрыманыя. Яны з цікавасцю глядзяць вакол, але асабліва актыўна сваіх пачуццяў ня выказваюць. Вясёлая музыка, руху з каляровымі хустачкамі, сцяжкамі, бразготкамі выклікаюць у дзіцяці ўсмешку, жаданне рухацца. Аднак занадта шмат яркіх уражанняў часам выклікае ў дзяцей заторможенность. Педагог сваёй увагай, ласкавым тонам падбадзёрвае малога, стварае радаснае настрой, запрашае спяваць і гуляць на свяце.

Дзеці старэй самі заўважаюць маляўнічыя дэталі афармлення, ўспрымаюць яго ў цэлым. Выразнасць выканання, выклікаючы ў іх пачуццё захаплення, адбіваецца на іх тварах. Яны больш самастойныя ў сваіх дзеяннях, ведаюць і памятаюць, як трэба стаць на скокі, самі займаюць свае месцы. Звычайна вялікае ажыўленне і захапленне выклікаюць у іх знешняе афармленне нумары, светлавыя эфекты, яркія касцюмы персанажаў. Тут пачуцці дзяцей выяўляюцца бурна і непасрэдна ў вясёлым смеху, рэпліках, апладысментах.

Добрая падрыхтоўка, прадуманы сцэнар, выразная арганізацыя - усё гэта вызначае паводзіны і настрой кожнага дзіцяці на свяце, эфектыўнасць ўздзеяння розных відаў мастацтва. Дзеці павінны быць радаснымі, вясёлымі, трымацца свабодна і нязмушана. Аднак не варта дапускаць нястрымнай весялосці, якое занадта ўзбуджае дзяцей.

Святочныя сцэнарыі не трэба перагружаць вялікай колькасцю нумароў. Матэрыял лепш размеркаваць так, каб правільна чаргаваліся дзейнасць і адпачынак. Напрыклад, пасля агульных карагодаў вакол ёлкі можна даць інсцэніроўку або індывідуальныя выступу.

Для таго, каб свята было эфектыўнай формай арганізацыі мастацкай дзейнасці дзяцей, неабходна весці з імі паўсядзённае сістэматычную працу, развіваючы іх здольнасці, густ, творчую актыўнасць у музычнай, мастацка-маўленчай, выяўленчай дзейнасці, забяспечваючы набыццё імі пэўных навыкаў.

Выхавальнікам варта памятаць, што святочны ранішнік - гэта перш за ўсё радасць для дзяцей. Гэта крыніца уражанняў, якія дзіця можа захаваць надоўга. Гэта моцны сродак фарміравання маральна-эстэтычных пачуццяў.
http://muzruk.net/2012/08/konsultaciya-dlya-vospitatelej-prazdnichnye-utr

[vesto4ka]

Роля тэатральна-творчай дзейнасці ў развіцці дзіцяці.
«Чароўны край!» - Так калісьці назваў тэатр вялікі рускі паэт А. С. Пушкін. «Ці любіце вы тэатр так, як я люблю яго?» - Пытаўся сваіх сучаснікаў Вісарыён Бялінскі, глыбока перакананы ў тым, што чалавек не можа не любіць тэатр. І гэтыя пачуцці вялікага паэта і адметнага крытыка падзяляюць і дарослыя, і дзеці, даткнуўшыся з гэтым дзіўным відам мастацтва.
Але чым заслужыў тэатр такую любоў да сябе? Чаму так вялікая патрэба ў ім у дзяцей і дарослых?
Па-першае, гэта звязана з тым, што наведванне тэатра - заўсёды свята. Адчуванне святочнасці, якое звязана з наведваннем тэатра, здольна даставіць чалавеку ні з чым непараўнальную радасць, асвятліць штодзённасць яркімі ўражаннямі і напоўніць яе новымі пачуццямі і думкамі.
Па-другое, патрэба ў тэатры звязана з тым, што ў ім, як ні ў адным іншым выглядзе мастацтва, з найбольшай даступнасцю, паўнатой і яркасцю людзі бачаць адлюстраванне свайго жыцця.
Пры кожнай новай сустрэчы са сваім гледачом сцэнічнае мастацтва ўзнікае як бы нанова і даруе ні з чым непараўнальнае пачуццё суперажывання, саўдзелу ў самім працэсе творчасці. Менавіта ў гэтым бачылі чароўную сілу тэатра выдатныя дзеячы і мысляры мінулага. Асаблівая роля належыць тэатру ў вырашэнні задач, вязаных з выхаваннем і развіццём дзіцяці - дашкольніка. Рознабаковы ўплыў тэатральна-творчай дзейнасці на асобу дзіцяці дазваляе выкарыстоўваць яе як адно з эфектыўных педагагічных сродкаў. Тэатр, як від мастацтва, здольны аказаць на дашкольніка велізарны ўплыў па двух напрамках: дзіця-глядач і дзіця-Акцёр.Выхаваўчыя магчымасці тэатралізаванай дзейнасці велізарныя: яе тэматыка практычна не абмежавана і можа задаволіць любыя інтарэсы і жаданні дзіцяці. Удзельнічаючы ў тэатралізаванай дзейнасці, дзеці знаёмяцца з навакольным светам ва ўсім яго разнастайнасці праз вобразы, фарбы, гукі, а ўмела пастаўленыя пытанні падахвочваюць іх думаць, аналізаваць, рабіць высновы і абагульненні. У працэсе працы над выразнасцю рэплік персанажаў, уласных выказванняў непрыкметна актывізуецца слоўнік дзіцяці, удасканальваецца гукавая культура гаворкі. Выкананая ролю, асабліва ўступленне ў дыялог з іншым персанажам, ставіць дзіцяці перад неабходнасцю ясна, выразна, зразумела тлумачыцца.
Тэатр з'яўляецца адным з самых яркіх, маляўнічых і даступных ўспрымання дзіцяці сфер мастацтва. Ён дастаўляе дзецям радасць, развівае ўяўленне і фантазію, спрыяе творчаму развіццю дзіцяці і фарміраванню базісу яго асобаснай культуры. Па эстэтычнай значнасці і ўплыву на агульнае развіццё дзіцяці тэатралізаванай дзейнасці па праве належыць пачэснае месца побач з музыкай, маляваннем і лепкай.
Асаблівая роля належыць тэатральнай дзейнасці ў стварэнні станоўчага эмацыйнага фону. Агульнавядома, што адным з сур'ёзных недахопаў грамадскай сістэмы дашкольнай адукацыі з'яўляецца манатоннасць жыцця дзіцяці, які ў плыні 10-12 гадзін знаходзіцца ў адным і тым жа памяшканні і з адным і тым жа распарадкам дня. Штодзённасць засмоктвае жыццярадасных, актыўных, дзейных і летуценных дашкольнікаў, ператварае іх у абыякавых, сонных і пасіўных маленькіх «дзядкоў». І іх выратаванне шмат у чым залежыць ад тэатралізаванай дзейнасці, якая ўносіць разнастайнасць у жыццё дзіцяці і дорыць яму радасць.

Ўсмешка не проста кажа аб пазітыўнай эмоцыі. Ўсмешка ўздзейнічае на нейтральныя цэнтры мозгу, залучае іх у пазітыўную працу, павышае іх актыўнасць. Гэта з'ява, шмат разоў эксперыментальна праверанае, атрымала назву генералізацыі або станоўчага экспрэсіўнага патэнцыялу.
Творы мастацтва прымушаюць хвалявацца, суперажываць, персанажам, падзеям, і ў «працэсе гэтага суперажывання ствараюцца пэўныя адносіны і маральныя ацэнкі, проста паведамляйце і засваяльныя» (В.А. Сухамлінскага). Такім чынам, тэатралізаваная дзейнасць з'яўляецца найважнейшым сродкам развіцця эмпатыя - умовы, неабходнага для арганізацыі сумеснай дзейнасці дзяцей.
У літаратуры падкрэсліваецца: аснова эмпатыя - ва ўменні распазнаваць эмацыйны стан чалавека па міміцы, выразным рухам і гаворкі, ставіць сябе на яго месца ў розных сітуацыях, знаходзіць адэкватныя спосабы садзейнічання (В.А. Пятроўскі, Л.П. Стралкова і інш.) , «Каб весяліцца чужым весялосцю і спачуваць чужому гору, трэба ўмець з дапамогай ўяўлення перанесціся ў становішча іншага чалавека, у думках стаць на яго месца» (Б. М. Теплов). А гэта мае на ўвазе наяўнасць пэўнага ўзроўню ўзаемаадносін у соцыуме. Тэатралізаваная дзейнасць дазваляе фармаваць вопыт сацыяльных навыкаў паводзін дзякуючы таму, што кожнае літаратурны твор або казка мае маральную накіраванасць. У выніку дзіця пазнае свет розумам і сэрцам і выказвае сваё стаўленне да дабра і зла. Любыя героі становяцца ўзорамі для пераймання і атаясамленьня. Менавіта здольнасць дзіцяці да такой ідэнтыфікацыі з упадабаным чынам дазваляе педагогам праз тэатралізаваную дзейнасць аказваць пазітыўны ўплыў на дзяцей. Вядомы кампазітар Д. Б. Кабалеўскі так пісаў пра значэнне мастацтва для дзяцей: «Пакідаючы незгладжальнае ўражанне на ўсё жыццё, яно ўжо ў гэтыя раннія гады дае нам ўрокі не толькі прыгажосці, але і ўрокі маралі і маральнасці. І чым больш багатым і змястоўным гэтыя ўрокі, тым лягчэй і больш паспяхова ідзе развіццё духоўнага свету дзяцей. Якасць і колькасць гэтых урокаў, у першую чаргу, залежаць ад бацькоў і ад выхавальнікаў дзіцячых садкоў. Як правіла, маленькія дзеці актыўна ставяцца да таго, што выклікае іх цікавасць ».
Тэатралізаваная дзейнасць дазваляе дзіцяці вырашаць многія праблемныя сітуацыі апасродкавана - ад асобы якога-небудзь персанажа. Гэта дапамагае пераадолець нясмеласць, звязаную з цяжкасцямі зносін, няўпэўненасць у сабе.
У цяперашні час, нягледзячы на тое, што праца з дзецьмі па тэатралізаванай дзейнасці атрымала навуковай абгрунтаванне і метадычную прапрацоўку, тэатр застаецца «Папялушкай» педагогікі, і яго лёс, як ад злой мачахі, залежыць ад жадання і інтарэсаў педагога, якія не разумее яго значнасці , У першую чаргу гэта звязана з неразуменнем значнасці тэатральна-творчай дзейнасці ў выхаванні дзяцей.
Па-першае, педагогі недаацэньваюць калектыўнага характару тэатралізаванай дзейнасці. Як і ў сюжэтна-ролевай гульні, у працэсе тэатралізаванай дзейнасці ад дзіцяці патрабуецца ўменне кіраваць сваімі паводзінамі, уменне каардынаваць свае дзеянні з дзейнасцю таварышаў.
Па-другое, тэатралізаваная дзейнасць тоіць у сабе вялізныя магчымасці для карэкцыі асобаснага развіцця.
Відавочна, што нават кароткі пералік вартасцяў тэатралізаванай дзейнасці сведчыць аб тым, што ёй не прыстала ролю «папялушкі». Значэнне гэтай сферы дзіцячай дзейнасці для агульнага псіхічнага і мастацкага развіцця дзіцяці гэтак вяліка, што яна павінна заняць годнае месца ў сістэме выхаваўча-адукацыйнай работы з дзецьмі. Гэта значыць, што праца педагога па тэатральна-творчай дзейнасці гэтак жа неабходная, як музычныя заняткі ці праца па выяўленчаму мастацтву.
На старонках папулярных часопісаў і газет вядзецца палеміка: «? З'яўляецца небяспечным Ці тэатр дашкольніку» - гэта назва артыкула А. П. Яршова, апублікаванай у часопісе «Абруч». Аўтар знаёміць чытачоў з новым паняццем - «социоигровая тэхналогія» (якая таксама заснавана на прыёмах тэатральнай педагогікі) - і яшчэ раз падкрэслівае небяспека выкарыстання тэатра як жорсткага і складанага мастацтва для маленькіх дзяцей, які патрабуе ад іх працы напаказ. Аднак, нягледзячы на шматлікія праблемы, з якімі сутыкаліся і працягваюць сутыкацца педагогі, тэатралізацыя застаецца, бадай, самай папулярнай, займальнай дзейнасцю, без яе ўжо не думае сваю працу ні адзін выхавальнік або музычны кіраўнік дзіцячага саду.
Такім чынам, што ж такога каштоўнага тоіць гэтая дзіўная, магічная і такая знаёмая з дзяцінства тэатралізаваная дзейнасць? З пункту гледжання педагагічнай прывабнасці тут можна казаць пра ўніверсальнасць, гульнявой прыродзе і сацыяльнай накіраванасці, а таксама аб карэкцыйных магчымасцях тэатра. Гэта ўсё так, але неабходна звярнуць увагу на надзвычай важную асаблівасць тэатральнай гульні - гэтая дзейнасць цікавая ўсім - і дзецям і дарослым. У ёй як бы «няма ўзросту», а ёсць агульная мэта, якая рэалізуецца як у выніку - спектаклі, так і ў самім працэсе падрыхтоўкі да яго, у непрадказальных, спантанных імправізацыях і экспромтам.
На жаль, не ўсе выхавальнікі гатовыя да імправізацыі, і часта тэатралізацыя ператвараецца ў падрыхтоўку з дзецьмі добра адрэпеціраваных уяўленняў. Да яркім святочным ранішнікаў ўжо прывыклі адміністрацыя і бацькі. Менавіта яркасці і вывастраныя ў выкананні яны чакаюць як выніку працы з дзецьмі і на гэта арыентуюць музычнага кіраўніка і ўсіх педагогаў, якія рыхтуюць дзяцей да свята. Ну што ж, які «заказ», такі і вынік!
Музычныя кіраўнікі і выхавальнікі стараюцца, шукаюць, распрацоўваюць цікавыя сцэнарыі, падбіраюць яркую сучасную музыку, што выклікае эмацыйны водгук у дарослых і гледачоў (як правіла, гэта сучасныя «хіты»), старанна рэпеціруюць з дзецьмі - і, быццам бы, усе задаволеныя. Вось толькі праблема: дзеці не заўсёды «зручныя», з вялікай працай атрымоўваецца іх «нацягаць», і часу пастаянна не хапае.
Але тут узнікае пытанне: а тэатр ці гэта? І каму ён патрэбны - дзецям або дарослым, якія маніпулююць дашкольнікамі як лялькамі-марыянеткамі?

А як можна працаваць інакш? Бо крытыкаваць-то лягчэй, лепш «падкажыце, як трэба" - вось, бадай, любімы запыт выхавальнікаў на курсах павышэння кваліфікацыі. Сапраўды, многія педагогі чакаюць, каб на курсах ім выразна сказалі «як», далі дакладны спіс тых атрыбутаў, якія неабходныя для арганізацыі працы з дзецьмі, далі форму планавання працы, канспекты заняткаў і т. в. Напэўна, гэтыя патрабаванні цалкам абгрунтаваныя. Але тым, хто не можа працаваць без канспектаў, тэатралізаванай дзейнасцю займацца практычна бескарысна, таму што шлях гэты гульнявы, то ёсць спантанны, свабодны, які патрабуе здольнасцяў да экспромтам, імправізацыі.
І ўсё ж, мастацтва развіцця ў дзяцей ўяўлення, фантазіі, творчых здольнасцяў - педагагічнае мастацтва - таксама абапіраецца на пэўныя метады і прыёмы, на лагічныя мадэлі пабудовы гульнявога ўзаемадзеяння.

Неабходна выкарыстоўваць метады і механізмы арганізацыі сумеснай творчасці, якія дапамагаюць арганізаваць творчае зносіны дзіцяці і дарослага сродкамі тэатралізаванай гульні, дакладней, з дапамогай спецыяльных прыёмаў яе выкарыстання, гэта значыць тэхналогіі. Перавагай дадзенай тэхналогіі з'яўляецца тое, што яе можна паспяхова ўключаць ў працу з дзецьмі, як у дзіцячым садзе, так і ў пачатковай школе, а таксама ў групах кароткачасовага знаходжання дзяцей у ДОУ.
Сапраўды, сама форма арганізацыі тэатралізаванай гульні, якая прадугледжвае абыгрываннем якой-небудзь тэмы, цікавай і зразумелай для ўсіх яе ўдзельнікаў, з'яўляецца свайго роду аптымальнай мадэллю ролевага ўзаемадзеяння педагога з дзецьмі роўнага ўзросту. Пры гэтым яна дазваляе ўключыць у абыгрываннем практычна любы змест (экалагічнае, матэматычнае, музычнае і інш.). І, вядома, у працэсе тэатралізаваных гульняў развіваецца ў першую чаргу здольнасць да невербальнае і вербальна зносін, што так важна для дашкольнікаў. Менавіта гэтыя універсальныя асаблівасці дадзенай дзейнасці даюць магчымасць педагогам выбудоўваць на яе аснове ўзаемадзеянне з дзецьмі рознага ўзросту, а таксама ўсталёўваць кантакты з рознымі спецыялістамі (псіхолагам, лагапедам, музычным кіраўніком і інш.) І бацькамі.
Усе вышэй сказанага дазваляе зрабіць наступныя высновы.
- У працэсе тэатралізаваных гульняў пашыраюцца і паглыбляюцца веды дзяцей пра навакольны свет;
- Развіваюцца псіхічныя працэсы: увага, памяць, успрыманне, уяўленне, стымулююцца разумовыя аперацыі;
- Адбываецца развіццё розных аналізатараў: глядзельнага, слыхавога, речедвигательного, кинестетического;
Актывізуюцца і ўдасканальваюцца слоўнікавы запас, граматычны лад гаворкі, звукопроизношение, навыкі нармальнай мовы, мелодикоинтонационная бок прамовы, тэмп, выразнасць прамовы;
- Удасканальваюцца маторыка, каардынацыя, плыўнасць, переключаемость, мэтанакіраванасць рухаў;
- Эмацыйна-развіваецца валявая сфера;
- Адбываецца карэкцыя паводзінаў;
- Развіваецца пачуццё калектывізму, адказнасці адзін за аднаго, фармуецца вопыт маральных паводзін;
- Стымулюецца развіццё творчай, пошукавай актыўнасці, самастойнасці;
- Удзел у тэатралізаваных гульнях дастаўляе дзецям радасць, выклікаем актыўны цікавасць, захапляе іх.

Такім чынам, заняткі па тэатралізаванай дзейнасці маюць вялікае значэнне для ўсебаковага развіцця дзіцяці. Зыходзячы з гэтага, можна сфармуляваць мэты і задачы выкарыстання тэатральна-творчай дзейнасці і працэсе навучання, выхавання і развіцця дзяцей:

Мэтай тэатральна-творчай дзейнасці з'яўляецца фарміраванне мастацка-эстэтычнага густу дзяцей, развіццё творчых здольнасцяў, інтэлекту, эмацыйнай сферы дзіцяці.
Зыходзячы з мэты, можна вызначыць задачы развіцця дзяцей у тэатралізаванай дзейнасці:
- Прылучаць дзяцей да тэатральнай культуры, пазнаёміць іх з прыладай тэатра, тэатральнымі жанрамі, рознымі відамі лялечных тэатраў;
- Выклікаць цікавасць да тэатралізаванай дзейнасці і жаданне выступаць разам з калектывам аднагодкаў;
- Падахвочвае дзяцей да імправізацыі з выкарыстаннем даступных кожнаму дзіцяці сродкаў выразнасці (мімікі, жэстаў, рухаў і да т.п.);
- Паступова, з улікам індывідуальных асаблівасцяў, навучаць дзяцей ўзгадняць свае дзеянні з дзеяннямі партнёра (слухаць, не перабіваючы, казаць, звяртаючыся да партнёра), выконваць руху і дзеянні адпаведна логіцы дзеянні персанажаў і з улікам месца дзеяння, прамаўляць невялікія прапановы і фразы ад асобы якога-небудзь персанажа;
- Развіваць у дзяцей у адпаведнасці з іх індывідуальнымі асаблівасцямі здольнасць пераадольваць сцэнічнае хваляванне, свабодна і натуральна трымацца пры выступе на сцэне;
- Спрыяць таго, каб веды дзіцяці аб жыцці, яго жадання і інтарэсы натуральна ўпляталіся ў змест тэатралізаванай дзейнасці;
- Захоўваць творчы характар тэатралізаванай дзейнасці, падахвочваць дзяцей з дапамогай жэстаў, мімікі, рухаў імкнуцца да стварэння цэласнага мастацкага вобраза;
- Падахвочвае дзяцей да разгульванне тэмы або сюжэту ў форме рухальнай імправізацыі, развіваць рухальная ўяўленне;
- Забяспечваць ўзаемасувязь тэатралізаванай і іншых відаў эстэтычнай дзейнасці.
Такім чынам, тэатралізаваная дзейнасць накіравана на развіццё адчуванняў (сэнсорыкі), пачуццяў і эмоцый, мыслення, уяўлення, фантазіі, увагі, памяці, волі, а таксама уменняў і навыкаў (маўленчых, камунікатыўных, арганізатарскіх, афарміцельскіх, рухальных і г.д.) , Дадзенае становішча ўжо з'яўляецца аксіёмай, і, мабыць, не патрабуе абгрунтавання і доказаў. Таму відавочна, што на аснове тэатралізаванай дзейнасці можна рэалізоўваць практычна ўсе задачы выхавання, развіцця і навучання дзяцей.
http://www.maam.ru/maps/news/84312.html

[vesto4ka]

Хочаце вырасціць адоранае дзіця?

Ўдалы падыход да дзяцей. Які ён.

Дэвід Льюіс склаў для бацькоў спіс сцвярджэнняў, якія вынікаюць з шырокага матэрыялу па вывучэнні вопыту тысяч сем'яў, дзе маюцца адораныя дзеці. Гэтыя сцвярджэнні тыпізуюць ўдалы падыход да стымулявання пазітыўнага разумовага развіцця.

1. Я адказваю на ўсе пытанні дзіцяці наколькі магчыма цярпліва і сумленна.
2. Сур'ёзныя пытанні і выказванні дзіцяці я ўспрымаю ўсур'ёз.
3. Я паставіў стэнд, на якім дзіця можа дэманстраваць свае працы.
4. Я не лаю дзіцяці за беспарадак ў яго пакоі або на стале, калі гэта звязана з творчым заняткам і праца яшчэ не скончана.
5. Я падаў дзіцяці пакой або частка пакоя выключна для яго заняткаў.
6. Я паказваю дзіцяці, што ён любім такім, які ён ёсць, а не за яго дасягненні.
7. Я даручаю дзіцяці пасільныя клопату.
8. Я дапамагаю дзіцяці будаваць яго ўласныя планы і прымаць рашэнні.
9. Я бяру дзіцяці ў паездкі па цікавых месцах.
10.Я дапамагаю дзіцяці палепшыць вынік яго працы.
11.Я дапамагаю дзіцяці нармальна мець зносіны з дзецьмі з розных сацыяльных і культурных слаёў.
12.Я ўсталёўваю разумны паводніцкі стандарт і сачу, каб дзіця яму ішоў.
13.Я ніколі не кажу дзіцяці, што ён горш за іншых дзяцей.
14.Я ніколі не караю дзіцяці пакоры.
15.Я забяспечвалі дзіцяці кнігамі і матэрыяламі для яго любімых заняткаў.
16.Я прывучаць дзіця думаць самастойна.
17.Я рэгулярна чытаю дзіцяці.
18.Я прывучаць дзіця да чытання з малых гадоў.
19.Я заклікаю дзіцяці прыдумляць гісторыі, фантазіяваць.
20.Я ўважліва стаўлюся да індывідуальных патрэбам дзіцяці.
21.Я знаходжу час кожны дзень, каб пабыць з дзіцем сам-насам.
22.Я дазваляю дзіцяці прымаць удзел у планаванні сямейных спраў і падарожжаў.
23.Я ніколі не дражніць дзіцяці за памылкі.
24.Я хвалю дзіцяці за вывучаныя вершы, апавяданні і песні.
25.Я вучу дзіцяці свабодна мець зносіны з дарослымі любога ўзросту.
26.Я распрацоўваю практычныя эксперыменты, каб дапамагчы дзіцяці больш даведацца.
27.Я заклікаю дзіцяці знаходзіць праблемы і затым вырашаць іх.
28.В занятках дзіцяці я знаходжу годнае хвалы.
29.Я не хвалю яго беспадстаўна і няшчыра.
30.Я сумленны ў ацэнцы сваіх пачуццяў да дзіцяці.
31.Не ІСНУЕ тым, якія я цалкам выключаю для абмеркавання з дзіцем.
32.Я даю дзіцяці магчымасць сапраўды прымаць рашэнні,
33.Я дапамагаю дзіцяці быць асобай.
34.Я дапамагаю дзіцяці знаходзіць вартыя ўвагі тэлепраграмы.
35.Я развіваю ў дзіцяці пазітыўнае ўспрыманне яго здольнасцяў.
36.Я ніколі не адмахваліся ад няўдач дзіцяці, кажучы: «Я гэтага таксама не ўмею».
37.Я заахвочваю ў дзіцяці максімальную незалежнасць ад дарослых.
38.Я веру ў разумны сэнс дзіцяці і давяраю яму.
39.Я аддаю перавагу, каб асноўную частку працы, за якую ўзяўся дзіця, ён выконваў самастойна, нават калі я не ўпэўнены ў пазітыўным канчатковым выніку.
Я мяркую, бацькам карысна пазнаёміцца з гэтымі сцвярджэннямі. Калі вы згодны з 20% з іх, то, верагодна, над астатнімі варта яшчэ падумаць. Але калі яны вас ладзяць
цалкам ці хаця б на 90%, мабыць, вам варта некалькі астудзіць выхаваўчы запал і даць большую свабоду як сабе, так і дзіцяці. Трэба бачыць розніцу паміж
стымуляваннем здаровага развіцця і парніковым вырошчваннем. Адораныя дзеці-перш за ўсё дзеці. Я цвёрда веру, што бацькі, настаўнікі і дзеці імкнуцца да таго, што здаецца ім
лепш. А няўдачы прадыктаваныя не дрэннымі намерамі, а адсутнасцю разумення або вопыту.
Каб паменшыць вашыя бацькоўскія трывогі і дапамагчы вам чэрпаць радасць у выхаванні сваіх адораных дзяцей, дазвольце даць некалькі саветаў.
Па-першае, не абмяжоўвайце дзіцяці школьнымі рамкамі, а развівайце яго інтарэсы і стаўце перад ім новыя, займальныя задачы.
Па-другое, вам варта надаць спецыяльнае ўвагу праблеме развіцця і выхавання і шукаць інфармацыю як у літаратуры, так і ў зносінах з іншымі бацькамі і спецыялістамі.
Па-трэцяе, паспрабуйце прысвяціць тыдзень дбайнаму назіранні за дзіцем, за яго інтарэсамі і штодзённымі заняткамі. Гэта дапаможа вызначыць напрамкі, у якія лепш
ўсё ўкладваць час і сілы. Акрамя таго дзённікавыя запісы дазволяць вызначыць і перагружанасць дзіцяці некаторымі відамі дзейнасці, якія не дазваляюць дзіцяці
імправізаваць і марыць.
У чацвёртае, развіваючы дзіцяці, принимаёте пад увагу здольнасці ,, магчымасці і індывідуальнасць. Здольнасці да вострага, жывому ўспрыманню, абстрактнаму і складанага
мысленню, маўленчай або матэматычнай лёгкасці або да мастацкай творчасці з'яўляюцца адным з параметраў адоранасці. Магчымасці павінны ўключаць ранні вопыт у той
вобласці да якой імкнецца дзіця, каб забяспечыць зацікаўленасць і актыўнасць. Індывідуальнасць можа спрыяць або тармазіць развіццё здольнасцяў і актыўнасці
у іх праяве (напрыклад флегматыкі не надта яе кантактны і таварыскія і дадатковыя заняткі ў гуртках і секцыях могуць замест жаданага задавальнення прычыняць ім
адны пакуты, у выніку чаго яны адмовяцца ад праявы і развіцця сваіх здольнасцяў).
Зносіны з дзіцем павінна закранаць усе аспекты жыцця дзіцяці, уключаючы школу, здольнасці і асабістыя праблемы.




Калі вы згодны з 20% з гэтых саветаў, то вам неабходна тэрмінова падумаць над астатнімі.

Але калі яны ладзяць вас і адпавядаюць вашай праграме выхавання на 50%, у вас ёсць на гэта шанцы.

Калі вы выконваеце гэтыя парады на 90%, дайце больш свабоды дзіцяці і сабе.

[vesto4ka]

«Забавы ў дзіцячым садзе»
Значэнне і змест забаў
Забавы з выкарыстаннем музыкі (канцэрты, дзіцячыя оперы, музычныя гульні-драматызацыі, лялечныя спектаклі, вясёлыя спаборніцтвы, віктарыны і т. Д.) Ці з'яўляюцца важным сродкам паглыблення музычных уяўленняў дзяцей, удасканалення музычнага ўспрымання.
Удумлівае выкарыстанне забаў пашырае сферу педагагічнага ўплыву на ўсебаковае развіццё дашкольнікаў спрыяе праяве станоўчых якасцей асобы
Многія забавы звязаныя з разнастайнымі відамі мастацтва: выяўленчым, музыкай, літаратурай, тэатрам, кіно Іх змест адлюстроўваецца ў канкрэтных тэмах, узятых з жыцця (стаўленне да прыроды - «Восеньскія прыкметы», любоў да роднага краю - «! Ай да бярозка», беражлівыя стаўленне да цацак -. «? Хто вінаваты» і т д), выяўляючы непасрэдную сувязь з выхаваўчымі і адукацыйнымі задачамі дзіцячага садка ..
Насычанасць забаў эмацыйнымі і цікавымі момантамі павышае зацікаўленасць, а такім чынам, і актыўнасць дзяцей да ўсяго, што прапануецца ім у ходзе забавак. Калектыўныя суперажывання дзяцей фармуюць ў іх зародкі сацыяльных пачуццяў і адносін.
Змест забаў складаецца з спецыяльна падабранага мастацкага матэрыялу рознага характару, у залежнасці ад пастаўленых мэтаў. Гэтым матэрыялам вызначаецца сэнсавая накіраванасць забаў, іх тэматычнае адзінства і жанравыя асаблівасці.
Змест забаў ўплывае на форму (канцэрт кампазіцыя або гульнявое дзеянне) і арганізацыю іх правядзення. Развіццё сюжэту патрабуе тэатралізацыі. Для перадачы ладу пажадана распрацаваць кампазіцыю. Загадкі і атракцыёны лепш падаваць у форме канцэрту, спаборніцтвы і т. в.
Месца музыкі ў забаўках
Музыка ў забаўках выкарыстоўваецца па-рознаму: у адным выпадку яна складае асноўны змест (музычныя гульні, канцэрты, дзіцячыя оперы,
харэаграфічныя мініяцюры, карагоды), у іншым - прымяняецца часткова (спектаклі, гульні-драматызацыі, музычна-літаратурныя кампазіцыі). Але ва ўсіх выпадках неабходна, каб у выкарыстанні музыкі выконвалася мэтазгоднасць: альбо як вядучага элемента, які вызначае аснову забавы, альбо як сродкі, ўзбагачае і дапаўняльнага змест. Правільнае знаходжанне месца музыкі ў забаўках дапаможа дакладна адабраць музычныя творы і гэтым стварыць неабходнае настрой, атмасферу і, такім чынам, больш мэтанакіравана ажыццяўляць педагагічнае ўздзеянне на дзяцей.
Не варта часта выкарыстоўваць новыя музычныя творы. Пазнаванне дзецьмі знаёмых мелодый у некалькі нечаканых для іх сітуацыях або незвычайнай абстаноўцы выклікае эмацыйны ўздым, спрыяе пашырэнню музычных уяўленняў Уключэнне знаёмых песень, танцаў, гульняў, вывучаных раней на занятках, даставіць ім сапраўднае задавальненне і радасць.
Як правіла, у забаўках музыка гучыць альбо ў выкананні дарослых (песні, інструментальныя п'есы), альбо ў выкананні дзяцей (песні, танцы, гульні і т. Д.). Пры гэтым важна ўлічваць прынцып даступнасці: у першым выпадку - для ўспрымання яе дзецьмі, у другім - для выканання яе дзецьмі. Аднак заўсёды гэта павінна быць яркая, вобразная музыка, з простай, запамінальнай мелодыяй, з досыць выразнай аранжыроўкай.
Можна выкарыстоўваць і грамзапись. Сольнае, харавое і аркестравае гучанне музыкі ў выкананні музыкаў, вядомых харавых калектываў спрыяе развіццю эстэтычнага ўспрымання музыкі. Гэта можа быць і асобны музычны фрагмент, які ўяўляе сабой скончаную музычную форму.
Музыку на любых звуковоспроизводящих прыладах (магнітафонах, электрофонах) мэтазгодна ўключаць з мэтай афармлення тэатральных дзеянняў, пры стварэнні агульнага музычнага або рытмічнага фону, уласцівага некаторых відах забаў.
Віды і формы забаў
У дзіцячым садзе праводзяцца разнастайныя забавы. Віды іх залежаць ад характару ўдзелу ў іх дзяцей. З аднаго боку, гэта забавы, дзе дзеці выступаюць у ролі слухачоў або гледачоў; такія забавы звычайна рыхтуюцца і праводзяцца дарослымі. Сцэнар, як правіла, уключае больш складаны рэпертуар (маецца на ўвазе выканальніцтва, а не ўспрыманне яго дзецьмі). Змест часцей за ўсё носіць пазнавальны характар (знаёмства з творчасцю кампазітара, пісьменніка, паэта, з жанравымі асаблівасцямі мастацтва, з рознымі бакамі грамадскай і сацыяльнай жыцця).
З іншага боку, гэта забавы, дзе дзеці - самі актыўныя ўдзельнікі і выканаўцы (вядома, кіруе іх дзейнасцю дарослы). Рэпертуар пры гэтым павінен быць даступны узроставым магчымасцям дзяцей, ўлічваць ўзровень іх ведаў, уменняў і навыкаў. Асноўная мэта такіх забавак - актывізаваць, аб'яднаць творчыя праявы хлопцаў, выявіць іх ініцыятыву, выклікаць эмацыйны ўздым і проста даставіць радасць.
У той жа час праводзяцца і такія забавы, у якіх актыўны ўдзел прымаюць і дарослыя, і дзеці. Змест гэтых забаў павінна быць распрацавана так, каб дзеянні дзяцей і дарослых лагічна аб'ядноўваліся.
Формы забаў могуць быць надзвычай шматстайныя і варыятыўнасць, паколькі залежаць не толькі ад пастаўленых мэтаў і задач, але і ад жанравых асаблівасцяў выкарыстоўванага рэпертуару, ад яго тэматычнай скіраванасці і сэнсавай насычанасці. Кампазіцыі, канцэрты, спектаклі, гульні, спаборніцтвы, віктарыны, карнавальныя тэатралізаваныя шэсці і т. п. - Усё гэта формы забаў, створаныя уяўленнем іх арганізатараў, праява іх творчага і педагагічнага майстэрства. Разам з тым існуюць некаторыя агульныя моманты, уласцівыя гэтым забаваў Разгледзім некаторыя з іх.
Канцэрты звычайна ўключаюць розныя віды (нумары) дзейнасці: сольнае, ансамблевае, харавое выкананне песень скокаў мастацкае чытанне, гульню на музычных інструментах выкананне невялікіх сцэнак. Але можна арганізаваць канцэрт, выкарыстоўваючы адзін з відаў дзейнасці, напрыклад, выступленне хору аркестра дзіцячых інструментаў і т. в. Канцэрты бываюць тэматычнымі і тэатралізаванымі (т. Е. Маляўніча аформленымі, касцюмаванымі, з выкарыстаннем паказу дыяпазітываў, грамзапіса). Удзел у канцэртах даступна старэйшым дашкольнікам. Яны выступаюць, паказваючы свае ўменні таварышам, дзецям іншых груп. Пры гэтым выяўляюцца выканальніцкія навыкі, ініцыятыва, творчая выдумка. У правядзенні дзіцячых канцэртаў кіруючая роля адводзіцца дарослым. Выхавальнікі складаюць праграму канцэрту, улічваючы заяўкі дзяцей на ўдзел у ім, сочаць за тым, каб выконвалася паслядоўнасць чаргавання відаў дзейнасці ў нумарах і нагрузка на яго ўдзельнікаў.
Музычна-літаратурныя кампазіцыі ствараюцца на аснове мантажнага злучэння розных па жанры, стылі, рытму і зместу мастацкіх літаратурных твораў, прызначаных для калектыўнага выканання іх дзецьмі або дарослымі (магчыма і іх сумесны ўдзел).
Музыка ў кампазіцыі, з аднаго боку, дапамагае злучаць розныя мастацкія тэксты ў адно цэлае самастойнае твор, з другога ж боку, яна можа выступаць у ёй як роўны кампанент з загадзя прадугледжаных эмацыйным уздзеяннем.
Драматургія кампазіцыі патрабуе імкліва развіваецца дзеянні, што дасягаецца за кошт рэзкай, часам нечаканай змены рытмаў, выкарыстання тэхнічных сродкаў выразнасці (святло, шумы, дыяпазітывы), лаканічных дэталяў афармлення, умоўнасці іх рашэнні.
Кампазіцыя добрая сваёй масавасцю, якая дазваляе заняць практычна ўсіх жадаючых. Але не варта рабіць яе празмерна зацягнутай і грувасткай, лаканічнасць заўсёды палягчае ўспрыманне і ўдзел у ёй дзяцей.
Музычныя гульні і гульні-забавы з'яўляюцца цікавай формай забавы і могуць праводзіцца з дзецьмі ўсіх узростаў. Сюжэтнасць і вобразнасць гэтых забаў арганічна спалучаюцца з музыкай.
Гульні-забавы з адценнем гумару, займальнасці часцей за ўсё праводзяцца з самымі маленькімі дзецьмі. Гэта «ладачкі», «Ідзе каза рагатая», «Сарока-белабока», розныя варыянты пряток, калі выхавальнік шукае дзяцей, або хаваецца сам і т. в. Спалучаючы музыку з гульнявымі жартаўлівымі дзеяннямі, выхавальнік стварае нязмушаную становішча для дзяцей.

Гульні-забавы дапамагаюць сабраць, пераключыць увагу дзяцей ўнесці пэўную разрадку, зняць стому і стварыць прыўзняты настрой. З гэтай мэтай яны праводзяцца з сярэднімі і старэйшымі дашкольнікамі.
Розныя рытмічныя попевки і приговаривания з адначасовым паляпваннем, притопыванием, паляпваннем цікавыя для рабят і могуць выконвацца разам з выхавальнікам ці самастойна. Напрыклад, народная прымаўкамі «Барашеньки» спаўняецца на адным гуку. Важна вытрымаць рытм, які суправаджае дзеянні дзяцей:

радкі 1-4 - прытупваць, малюючы баранчыкаў;
радкі 5-6 - пераймаюць гульні на скрыпачку.
Музычныя гульні больш разгорнутыя па змесце, чым гульні-забавы. У забаўках яны часцей за ўсё тэатралізаваныя, дапоўнены новымі момантамі у параўнанні з заняткамі, дзе яны звычайна развучваюцца з дзецьмі. Менавіта элементы навізны павышаюць цікавасць да іх у дзяцей, актывізуюць дзіцячае выкананне і ствараюць прыўзняты, радасны настрой. Гэтыя забаўкі не з'яўляюцца відовішчнымі, паколькі дзеці самі ўдзельнікі. Таму перад пачаткам выхавальнік або музычны кіраўнік павінен стварыць радасную, прыпаднятую атмасферу, наладзіць на магчымую сюрпрызных.

Новая цацка. Адной з формаў забаў можа быць ўнясенне ў групу новай цацкі. Навізна, яе знешняя прывабнасць радуе дзіцяці. Выхавальнік дзейнічае з цацкай, тлумачыць, як з ёй гуляць, дае характарыстыку мастацкаму вобразу. У руках захопленага дарослага цацка ажывае, становіцца каханай, жаданай для дзіцяці. Выкананая пры гэтым скокі або песня збліжае дзяцей з цацкай, дапамагае выкарыстоўваць яе ў далейшых самастойных гульнях.
Інсцэніроўкі, гульні-драматызацыі, спектаклі лялек - найбольш распаўсюджаныя формы забавак у дзіцячых садках. Дзецям падабаецца самім абгульваць песні, разыгрываць дзеянні казак, знаёмыя літаратурныя сюжэты. Лялечны тэатр ператвараецца для іх у сапраўднае свята. Спектаклі лялек часцей за ўсё падрыхтоўваюцца дарослымі або школьнікамі. Невялікія сцэнкі з лялькамі могуць паказаць для малых хлопцы падрыхтоўчай да школы групы.
Удзельнікамі гульняў-драматызацыі могуць быць дзеці малодшых і старэйшых груп. Узроставай склад выканаўцаў вызначае ступень складанасці рэпертуару. Выхавальнікі, музычны кіраўнік дапамагаюць дзецям асвойваць тую ці іншую ролю, ўзгадняць свае дзеянні з дзеяннямі іншых удзельнікаў. Напрыклад, з дзецьмі малодшай групы добра правесці інсцэніраванне песні А. Філіпенка «Кураняты», з дзецьмі сярэдняй групы - інсцэнаваць песню «На лясной паляне» Б. Краўчанка. Старэйшыя дзеці могуць разыграць нескладаную казку, інсцэнаваць верш.
Музыка ў гульнях-драматызацыі, спектаклях гучыць па ходзе сюжэту, калі персанажы спяваюць, танчаць ці проста слухаюць гульню на скрыпцы, гармоніку, жалейкі, фартэпіяна, арфе і т. в. Музыка ўводзіцца з мэтай стварэння пэўнага настрою, у якасці музычнага афармлення.
Варта памятаць, што музыка ў спектаклях не павiнна гучаць пастаянна і быць толькі упрыгожвальніцтва. Гэта парушае ўспрыманне зместу п'есы, адцягвае ўвагу гледачоў ад асноўнага дзеяння, пазбаўляе музыку яе функцыянальнай значнасці.
Для суправаджэння можна ўключыць у спектакль творы ў выкананні фартэпіяна, акардэона, домры, а таксама ў грамзапіса. Музыка, адпаведная зместу забаў, правільна якая характарызуе персанажаў, ўзбагачае прадстаўлення дзіцяці, дапамагае развіваць яго эстэтычныя пачуцці.
Інсцэніроўка з лялькамі бибабо песні «На лясной паляне», музыка Б. Краўчанка, словы П. Каганова (Музыка ў дзіцячым садзе. М., 1973.- Вып. 3).
Інсцэнуюць песню частка дзяцей старэйшай групы: двое - чацвёра выконваюць куплеты песні, іншыя - кіруюць лялькамі і спяваюць згодна з тэкстам прыпеву. У інсцэніроўцы удзельнічаюць дзеці, якія паказваюць гукі дажджу на металлофонах (яны ўступаюць пасля заканчэння другога куплета песні пасля прыпеву).
Перад пачаткам інсцэніроўкі выхавальнік чытае верш «Раніца» Г. Бойка (пераклад з украінскай О. Высотская).
Ня конік даўганогі
Праскакаў -
Прамень вясёлы на дарозе
Зайграў.
Незабудка раскрывае
Сіні вачэй,
І расінка ў ім зіхаціць,
Як алмаз.
Усе прачнулася - і паляны,
І лясы,
Зазвінелі птушачак ранніх
Галасы.
У грамзапіса можна даць паслухаць галасы птушак.
Танцавальныя і оперныя мініяцюры могуць быць таксама выкарыстаны ў якасці забавак. Гэта невялікія сольна-харавыя або харэаграфічныя тэатралізаваныя сцэнкі: танец Ваўка і Чырвонага Капялюшыка, Бураціна і Мальвіны, опера І. Саца «Залатое яечка», гульнявая сцэнка «Хто вінаваты?» Ю. Чичкова і інш.
У іншых забаўках, такіх, як атракцыёны, спаборніцтвы, музыка носіць эпізадычны характар.
Прынцыпы складання сцэнарыяў забаў
Сцэнар - гэта падрабязная літаратурная распрацоўка таго ці іншага віду відовішча. У сцэнары паслядоўна выкладаюцца ўсе элементы дзеянні, якія раскрываюць тэму, даецца канкрэтнае апісанне выступленняў, прадугледжваюцца метады, якія павышаюць актыўнасць усіх удзельнікаў. Да сцэнары можа быць прыкладзены і сцэнарны план, у якім пералічваюцца толькі асноўныя моманты, якія складаюць сцэнар, і паказваюцца адказныя. Асобна рыхтуецца пералік неабходнага абсталявання і атрыбутаў.
Такім чынам, пры распрацоўцы сцэнарыя перш за ўсё вызначаецца тэма і ідэя забавы, адзначаюцца выхаваўчыя задачы і мэты яго правядзення.
Тэма звычайна задаецца з самага пачатку, а да ідэі, як да агульнага гпавному высновы, трэба падвесці гледачоў усім ходам дзеянні, разгортваючы сюжэтную лінію так, каб яна развівалася ад падзеі да падзеі.
Перад пачаткам якога-небудзь прадстаўлення даецца кароткі аповяд ці невялікае апавяданне пра тое, якая падзея, з'ява будзе цяпер паказана.
Далей разгортваецца асноўнае дзеянне сцэнара, якое падпарадкоўваецца наступным патрабаванням:
1. Кожны эпізод павінен быць звязаны з папярэднім і наступным.
2. Дзеянне развіваецца па нарастаючай лініі ад больш слабых да эмацыйна моцным эпізодах.
3. Кожны эпізод павінен мець ўнутраную логіку пабудовы і заканчвацца перш, чым пачнецца іншы.
Ідэя ўсяго сцэнара найбольш сканцэнтравана ў кульмінацыі. Фінал (заключэнне) павінен стаць праявай актыўнасці ўсіх удзельнікаў забавы.
Планаванне забаў
Разнастайныя віды забаў мяркуюць своечасовае іх планаванне з мэтай лепшай арганізацыі работы з дзецьмі пры правядзенні і падрыхтоўцы забаў, а таксама уліку ўсёй выхаваўча-адукацыйнай работы дзіцячага саду.
Музычны кіраўнік разам з выхавальнікам групы складае спачатку тэматычны план на квартал, затым піша сцэнарныя планы на месяц і пры неабходнасці распрацоўвае больш падрабязныя сцэнары асобных відаў забаў. Калі выкарыстоўваецца гатовая распрацоўка сцэнарыя, варта паказаць крыніца - адкуль узяты сцэнар. Агульны план на квартал сцвярджаецца загадчыкам або старэйшым выхавальнікам дзіцячага саду.
Варта памятаць, што забавы вызначаюцца 1-2 разы на 2 тыдні ў другой палове дня. Пажадана ўсталяваць пэўны дзень для кожнай узроставай групы. Для паказу лялечнага тэатра, масавай кампазіцыі, канцэртаў самадзейнасці можна аб'яднаць 2-3 групы. Гэты момант павінен быць адлюстраваны ў плане. Неабходна пазначыць і месца правядзення забавы, паказаўшы асноўны прынцып яго афармлення (калі гэта патрабуецца паводле задумы).
Паквартальнае планаванне забаў павінна складацца з улікам сезону года і знамянальных падзей і дат гэтага перыяду, з улікам выхаваўча-адукацыйных задач і праходжання праграмнага рэпертуару. Да прыкладу, планаванне забавак на першы квартал навучальнага года (верасень, кастрычнік, лістапад) у падрыхтоўчай да школы групе можа ўключаць у сябе наступныя віды забаў:
1) тэматычны канцэрт «Восеньскія прыкметы» (гучыць інструментальная, вакальная музыка пра прыроду ў выкананні дарослых, дзеці выконваюць вершы, песні пра восень);
2) паказ дыяфільмаў з музычным суправаджэннем (арганізуюць дарослыя);
3) музычную віктарыну (праводзіцца музычным кіраўніком разам з выхавацелямі, выкарыстоўваюцца творы знаёмыя дзецям);
4) «У гасцях у дзяцей бабуля Арына» (вечар жартаў загадак; арганізуюць дарослыя);
5) паказ лялечнага спектакля (арганізатары і выканаўцы - дарослыя);
6) «Наш вясёлы канцэрт» (праграма канцэрту складаецца з дзіцячых музычных і літаратурных твораў па папярэдняй заяўцы дзяцей; арганізатары - выхавальнікі; вядучымі канцэрту могуць быць 2-3 рабят);
7) паказ мультфільма (арганізуюць дарослыя);
8) вясёлыя спаборніцтвы, гульні, атракцыёны (праводзяць з дзецьмі дарослыя, памочнікамі могуць быць дзеці);
9) музычную гульню-драматызацыі (выканаўцы - дзеці); 10) вечар гумару (арганізуюць дарослыя).
Кожны выгляд забавак мае сваё ўтрыманне, свой рэпертуар і адпаведныя выхаваўчыя задачы.
http://nsportal.ru/detskiy-sad/materialy-dlya-roditeley/2012/04/19/konsultatsiya-dlya-roditeley-razvlecheniya-v-detskom

[vesto4ka]

А вось некалькі фотаздымкаў з нашага Кірмашу. Беларускія касцюмы я пашыла сама


http://*********su/6521376.jpg

http://*********su/6507040m.jpg (http://*********su/6507040.htm) http://*********su/6500896m.jpg (http://*********su/6500896.htm)
http://*********su/6546979m.jpg (http://*********su/6546979.htm) http://*********su/6539811m.jpg (http://*********su/6539811.htm)
http://*********su/6531619m.jpg (http://*********su/6531619.htm) http://*********su/6498851m.jpg (http://*********su/6498851.htm)
http://*********su/6501923m.jpg (http://*********su/6501923.htm)

[Ледок]

http://img0.liveinternet.ru/images/attach/c/6/93/269/93269450_2cf4a94c319e.gif

Потрудились на славу! МОЛОДЦЫ!!!

[mar62]

Сама сшила и взрослые и детские костюмы?

[vesto4ka]

http://img0.liveinternet.ru/images/attach/c/6/93/269/93269450_2cf4a94c319e.gif

Потрудились на славу! МОЛОДЦЫ!!!

Дзякуй:tender:

[vesto4ka]

Сама сшила и взрослые и детские костюмы?

Не, толькі дзіцячыя: 10 касцюмаў (нацельная сукенка з фальбонамі, спадніца і павязка на галаву)+ 25 торбачак. Але на жаль, нашыя дзяўчынкі захварэлі, і на свяце былі не ўсе( Дарэчы торбачкі планую выкарыстоўваць і далей. Вельмі зручна складваць туды атрыбуты (званочкі і інш. невялікія муз. інструменты), а потым не марнаваць час на тое, каб раздаць кожнаму дзіцяці. Аб гэтым казала Ірванцова на курсах, і ў гэтым я пераканалася сама пасля Кірмашу.
Дарослыя касцюмы я таксама планую пашыць. Пакуль няма тканіны. Дзіцячыя я шыла напалову са сваёй (сукенкі, торбачкі), а на спадніцы мне ўжо вылучылі грошы з папячыцельскага савета.

[MI-LADI]

Светлана, большое спасибо, за ваш труд! Как все красочно, ярко! Вы такая молодец! И отдельно хочется сказать вялікі дзякуй за беларускую мову!!! Большая просьба к вам, а не можете ли вы поделиться новогодним музыкальным материалом на беларускай мове? С этим всегда проблема...Спасибо!

[vesto4ka]

Светлана, большое спасибо, за ваш труд! Как все красочно, ярко! Вы такая молодец! И отдельно хочется сказать вялікі дзякуй за беларускую мову!!! Большая просьба к вам, а не можете ли вы поделиться новогодним музыкальным материалом на беларускай мове? С этим всегда проблема...Спасибо!
Вось тут можна паглядзець http://scenaryi.by/scenaryi/novy-god/beragy-nos-u-vjaliki-maroz.html
Я пакуль што перакладаю адзін сцэнарый з рускай мовы, пра Лісічку. Знайшла яго тут. Як зраблю, тады абавязкова закіну сюды.

[mar62]

Света, вы такая молодец!! Надеюсь, начальство оценило ваш труд.:ok:

[vesto4ka]

Света, вы такая молодец!! Надеюсь, начальство оценило ваш труд.:ok:
загадчыца і намеснік у мяне цудоўныя, з імі хочацца тварыць. Ну, а што тычыцца грашовых эквівалентаў падзякі, то тут як ва ўсіх:tatice_03:

[MI-LADI]

Вось тут можна паглядзець http://scenaryi.by/scenaryi/novy-god/beragy-nos-u-vjaliki-maroz.html
Я пакуль што перакладаю адзін сцэнарый з рускай мовы, пра Лісічку. Знайшла яго тут. Як зраблю, тады абавязкова закіну сюды.

Святлана, Вялікі дзякуй! Вельмі цікавы сайт! Будзем чакаць ад вас яшчэ матэрыял на беларускай мове!

[vesto4ka]

За аснову ўзяты сцэнарый карыстальніка mara400 "Лисичка-сестричка" . Я пераклала яго на беларускую мову, нешта змяніла, нешта дабавіла, і вось што ў мяне атрымалася. Гульні з Дзедам Марозам будуць іншыя.

Сцэнарый навагодняга свята (для сярэдняй групы)

Гучыць музыка. Дзіця са званочкам у руках абягае вакол ёлкі і запрашае дзяцей.

Музычны кіраўнік
Адчыняй, Новы год, казачныя дзверы,
Хай увойдзе сюды той, хто у казку верыць.

Пад музыку дзеці ўваходзяць у залу, становяцца вакол ёлкі.
“Вясёлая зіма” Я.Жабко ( карагод)
Выходзяць 5 дзяцей

1-е дзіця
3 Новым годам, з Новым годам,
Са святочным карагодам!
3 саначкамі новымі, з гульнямі зімовымі!
2-е дзіця
Хай прыносіць Новы год
Шмат вяселля, шмат прыгод!
3-е дзіця

Ўсім вам добрага здароўя
Хай прыносіць Новы год!
4-е дзіця
Ты пад ёлку завітай,
Дзіва-песню заспявай,
Бо у гэты самы час
Новы год ідзе да нас
5-е дзіця
Ёлка, ёлачка-красуня,
Ты шарамі зіхаціш.
Ля цябе звяркі танцуюць:
Зайчаняты, воўк і мыш.

6-е дзіця
Ёлачка-красуня дзіўная стаіць.
А чаму ж агнямі ёлка не гарыць?
Дзеці сядаюць на месцы
Выхавацель
І праўда! Трэба запаліць агеньчыкі на навагодняй елцы.
Святочныя агеньчыкі,
Гарыце ўсё ярчэй!
Свята навагодняе
Сёння у дзяцей!
Ёлка загараецца.
Выходзяць 3 дзяцей

1-е дзіця
Аганькамі зіхаціць
Сёння наша ёлка,
I бліскучы снег ляжыць
На яе іголках.

2-е дзіця
Ёлка-ёлачка, цябе
Цэлы год чакалі.
Сёння хораша дзятве
У святочнай зале.
3-е дзіця
Колькі цацак і шароў
Апранула сёння!
Запрашае ўсіх сяброў
Танец навагодні.
Яліначка (карагод)

Гучыць музыка. У залу ўваходзяць Снягурка. Таньчыць.
Снягурка
Пра мяне ўсе, пэўна, чулі,
Ў лесе я жыву з дзядулем.
Снегам елкі прыбіраю,
3 дзедам песенькі спяваю.
Я гуляю па сцяжынках,
А вакол мяне сняжынкі
Водзяць белы Карагод
Кожны вечар ў Новы год.
Гэй, сняжыначкі, ляціце,
Карагод свой завядзіце.

Танец сняжынак (дзяўчынкі)
Выхавацель
Хто схаваўся пад карчом
3 доўгім рыжанькім хвастом?
Ёй на месцы не сядзіцца,
Гэта ж хітрая...

Дзеці
Лісіца.!

Пад музыку выбягае лісіца.
Ліса
Ну вось! Як заўсёды! Ніхто мяне, Лісаньку, на свята не заве! І чаму? Я ж такая прыгожая, прывабная! І футра ў мяне блішчыць,зусім як снег на палянцы!
Каб праведаць, дзеткі, вас,
Правяла я доўгі час
Ля люстэрка залатога,
Вельмі добрага, не злога.
Хачу, каб з сённяшняга дня вы звалі мяне на святы! Каб не елачку, а мяне, Лісаньку, прыбіралі! Хачу, каб усе песні мне прысвячалі!
Выхавацель
Але ж мы не ведаем песень пра ліс. Таму і не спяваем!
Ліса (абураецца)
Як гэта?! Чаму?!
Не ведаць песню пра лісу! Добра. Я сама заспяваю. А вы слухайце, і словы запамінайце! (адкашліваецца) Звяртаецца да муз.кір.
Дайце “Ля”! (спрабуе) Ляаааа…. Ляаааа….
Пачынае спяваць на джазавы манер
1. Жыла ў лесе лісанька,
У лесе я раслаааа..
І самая прыгожая
У лесе я былааа!..
2. Любіла вельмі Лісанька
Па сцежачках хадзіць
Бо многа-многа зайчыкаў
Іх можна усіх …… (крычыць) ЛАВІІЦЬ!. (спрабуе схапіць дзяцей)
Выхавацель
Цішэ! Цішэй! Спяваеш ты, канешне, добра. Але на Новы год ты ўсё ж не галоўная!

Ліса (здзіўляецца)
Не я?! А хто?! Хто галоўны на Новы год?
Адказы дзяцей
Дзед Мароз, Снягурка, Елка.
Ліса (сярдзіта)
Мне крыўдна! Я сярдзіта! Я – Ліса! Я – знакаміта! Гэтага я вам не дарую! Я вас правучу! Вось вазьму і ўсе агеньчыкі з елкі ў мяшок схаваю! Будзе ў мяне самая прыгожая елка! (падыходзіць да елкі)
1,2,3 – А ну-ка, міленькія-даражэнькія, хуценька ўсе ў мяшок! (збірае агеньчыкі, тыя гаснуць)
Выхавацель
Ах, ты, гарэзніца - Ліса! Зараз жа вяртай агеньчыкі на елку!
Ліса
Ага!... Лічыце, што ўжо вярнула! (смяецца) Спявае І не падууумаююууу! Самой спатрэбяцца!
Снягурка
Ліса, як прыйдзе Дзед Мароз, табе, канешне, пападзе!
Ліса
Што-што? (прыкідваецца, што не чуе) Я ж хітрая! Я ўсе сцежачкі замяла. Дзед Мароз вас не знойдзе! Я агеньчыкі ўкрала і цябе, Снягурка, таксама ўкраду! Няхай пашукае цябе, твой дзед! (накідвае на Снягурку покрыўку і выводзіць яе з залы)
Выхавацель
Што мы будзем рабіць? Як нам Снягурку ды агеньчыкі вярнуць?
Выхавацель
Трэба Дзеда Мароза паклікаць!
Клічуць
Выхавацель
Не чуе нас Дзед Мароз… Пэўна, далёка ён ад нас!
Музычны кіраўнік
Ну, як агеньчыкі вярнуць я ведаю. Трэба песню прыгожую заспяваць!
Усе дзеці выходзяць


1-я дзяўчынка
Толькі вечар настае,
Ў небе мы з'яўляемся.

2-я дзяўчынка
Заводзім зорны карагод,
3 сябрамі сустракаемся.
.
3-я дзяўчынка
Вялікая Мядзведзіца
Нас вучыць танцаваць

4-я дзяўчынка
I поўня залацістая
Ўсіх будзе чараваць.
5-я дзяўчынка
А неба сіне-чыстае!
А хмаркі серабрыстыя!.

“Зорачка, свяці..” песня
Гучыць чароўная музыка. Агеньчыкі загараюцца. Дзеці садзяцца на свае месцы.
Выхавацель
Вось як добра! Як прыгожа! Ажно настрой падняўся! Так і хочацца патанцаваць! Вясёлыя гномы! Бягіце да елачкі! Пакажыце нам свой танец!
Танец Гномаў (хлопчыкі)
Выхавацель
Якія вясёлыя гномікі! Але ж мы так і не вярнулі Снягурку! Давайце яшчэ раз паклічам Дзеда Мароза!
Клічуць, ніхто не ідзе.
Выхавацель
Дзеці, мы ж з вамі забыліся пра чароўнае заклінанне! Выходзьце сюды хутчэй!

Рытмадэкламацыя “Мароз”




Гучыць музыка, з’яўляецца Дзед Мароз.
Дзед Мароз
3 Новым годам! 3 Новым годам!
Я віншую ўсіх гасцей!
Я віншую ўсіх дзяцей!
Я спяшаўся к вам, сябры,
Не заблытаўся ў бары.

Ай да елка! Якая прыгожая! Уся ў агеньчыках! Але ж я не бачу маю ўнучку – Снягурку… Дзе яна?
Слухае адказы дзяцей
Выхавацель
Дзядуля Мароз, бяда! Ліса прыходзіла сюды! Яна нас перахітрыла і Снягурку ў лес забрала!
Дзед Мароз
Вось хітруха якая! Але ж яна, пэўна, забылася, што Дзед Мароз – чараўнік!
Зараз мы Снягурку вернем!
Стукае посахам
Завіруха, закруці, Лісу хутчэй прынясі!
Шум завеі. У залу забягае Ліса (кружыцца)
Ліса
Аей-аей! Дзед Мароз прабач мяне! Больш мяне не круці! Я Снягурку зараз жа прывяду!
Дзед Мароз
Палічу я, раз-два-тры! Ну-ка, хуценька вярні!
Ліса выбягае з залы. Гучыць музыка, Ліса вяртаецца са Снягуркай.
Дзед Мароз
Ўнучка родная мая,
Ох і хваляваўся ж я!

Ліса
Ох, даруйце ж мне, Ма¬роз,
Снягурачка і дзеці!
Больш не буду дрэннай я,
Ну хоць раз паверце!
Прыгажуня я, лісіца,
Рада з вамі пакружыцца.
Я лагодная цяпер,
Дзед Мароз, ты мне павер!
Не хітрую, не хлушу,
Толькі праўду ўсім кажу.

Дзед Мароз.
А вось мы зараз у дзяцей спытаем, дараваць табе ці не? Дзеці, сёння свята, дык можа даруем ёй? Адказы дзяцей Раз дзеці згодныя, так і быць, мы табе даруем, але ж глядзі, каб без падману. І давай разам з намі весяліць дзетак.
Ліса
А чаму не? Я магу! А ці любіце вы, дзеці, адгадваць загадкі?
Хто прыйшоў у зімні вечар, запаліць на ёлцы свечы?
Хто заводзіць карагод? Ну вядома… (Новы год)

Не звер, а вые.
(Вецер)
Вавёрцы адмарозіў нос.
Завуць мяне, сябры... (Мароз)

Шар пастаўлены на шар,
Нос чырвоны на ўвесь твар,
Рот і вочы – вугалькі.
Адгадайце, хто такі?
(Снегавік)

Дзед Мароз
Бачыш, Ліса, якія дзеткі ў нас разумныя! А ці любіце вы гуляць? (адказы дзяцей) Выходзьце хутчэй у карагод! Ну давайце, не зявайце! Дружна ручкі падстаўляйце! Да каго даткнуся я, замарожу хутка я.
гульня “Замарозкі”
Дзед Мароз:
Я зараз пачну свой танец, у завею абярнуся,
У зачыненыя дзверы да цяпла імкнуся.
Вы мяне, рабяты, не пускайце ў хату,
Ой, не пускайце, ручкі сціскайце!
Выхавацель
Дзеткі, давайце як мага хутчэй шчэпімся за рукі і не пусцім Дзеда Мароза з круга.

Дзед Мароз спрабуе вырвацца з круга.

Дзед Мароз
Ох, стаміўся я. Можа, я пакуль адпачну, а вы мне вершыкі пачытаеце. (Ліса дае стул, Дзед Мароз сядае ў цэнтр карагода)
1-е дзіця
У жарце імклівым,
У рытме гуллівым
Кружацца сняжынкі –
Зімы балерынкі.

2-е дзіця
Змарыліся кружыцца,
На зямлю прыселі
Музыку завеі
Разгадаць хацелі.

3-е дзіця
Ледзь – ледзь адпачылі
І зноў вольны вецер
Заставіў кружыцца
У вольным балеце.

4-е дзіця
Ёлка, ёлачка-красуня,
Ты шарамі зіхаціш.
Ля цябе звяркі танцуюць:
Зайчаняты, воўк і мыш.

5-е дзіця
З Новым годам! З новым шчасцем!
Не спыняе радасць бег…
Хай гучаць у гэтай зале –
Песні, музыка і смех!

6-е дзіця
Па краіне роднай
Ёлачкі гараць.
Будуць дзеці разам
Свята сустракаць.
7-е дзіця
Вось і мы давайце
Станем ў карагод
I вясёлай песняй
Стрэнем Новы год!

“Звон звініць” карагод
Дзеці садзяцца на свае месцы.
Дзед Мароз
Ну што ж, мае маленькія сябры, весела мне было з вамі сёння. І натанцаваўся і наспяваўся я з вамі. Але ж нас з унучкай яшчэ дзеткі чакаюць. А таму мы павінны развітацца!

Снягурка
Сапраўды дзеці, задоўжылася наша гулянне. Але ж вы не сумуйце. Навагоднія святы яшчэ толькі пачынаюцца. Наперадзе у вас яшчэ шмат вясёлага, цікавага і смачнага.

Ліса
Дзед Мароз, а я ж добрая ўжо! Можа ты і меня з сабою возьмеш? Я чароўнае слова ведаю: Калі ласка!

Снягурачка
Дзядуля, давай возьмем, другім дзеткам весялей будзе!
Дзед Мароз
Добра-добра, гарэза! Возьмем цябе з сабою.
Выхавацель
Дзядуля Мароз, а ты нічога не забыў? Можа, прынёс што для нашых дзетак?

Дзед Мароз
Так-так! Вось старая галава! Канешне прынёс! Падарункаў поўны воз! Зараз-зараз!
Дастае мех. Раздае падарункі.
Дзед Мароз
Ну што ж, дзеткі, бывайце! І з Новым Годам вас!

Снягурачка.
Хай будзе дзень і ясны вечар!
Хай свеціць сонейка для вас!
Усмешка добрая пры стрэчы!
І слова добрае у адказ!

Усе. З Новым Годам! З новым шчасцем!
Гучыць музыка, дзеці выходзяць з залы.

[vesto4ka]

Вось тут можна пашукаць музычны матэрыял на беларускай мове http://www.movananova.by/dzetkam/

[Ледок]

Уважаемые коллеги!
В последнем номере журнала "Пралеска" есть нотный материал песен на белорусском языке.

[Nasik.Kotik]

Добры дзень ! Падкажыце, калі ласка дзе можна знайсці казкі , вершы , кансультацыі для бацькоў , гульні на беларускай мове пра энергазберажэнне . Вялікі дзякуй!!!

[vesto4ka]

Добры дзень ! Падкажыце, калі ласка дзе можна знайсці казкі , вершы , кансультацыі для бацькоў , гульні на беларускай мове пра энергазберажэнне . Вялікі дзякуй!!!
Я ўсе кансультацыі перакладаю сама. Ну, і гугл перакладчык дапамагае) А казкі пашукайце тут http://kazki.by

[Nasik.Kotik]

Я ўсе кансультацыі перакладаю сама. Ну, і гугл перакладчык дапамагае) А казкі пашукайце тут http://kazki.by

Вялікі дзякуй!!!

[vesto4ka]

Фальклорнае свята «Ой, Каляда прыйшла!»
Мэта: далучаць дзяцей да народных традыцый, працягваць знаёміць з фальклорным святам Калядкі.
Абсталяванне: стол з вышытай сурвэткай, гліняныя гарлачыкі і міскі з ежай, лаўка, падушачка, дзіцячыя музычныя інструменты, мех, ручнік.
Дзеючыя асобы: Вядучы (муз.кір.), Гаспадыня Шчодра, Калядоўшчык, Мядзведзь, Цыганка, Каза, Ведзьма, Чорт – дарослыя.
Калядоўшчыкі — дзеці.
Вядучы(да дзяцей): Добры вечар! Сёння мы з вамі ў гасцях у народнай казкі. Вось паслухайце яе.
Жыла-была на свеце цётка Шчодра. Добрая яна была гаспадыня, усё ў яе ладзілася. За якую справу ня возьмецца – усё атрымоўваецца! Давайце зазірнем да яе ў хатку.
Пакой стылізаваны пад беларускую хатку. На лаўцы спіць Шчодра – Гаспадыня. Пад сталом – Чорт. Гучыць музыка. Раптам Гаспадыня прасынаецца.

Ой, божа ж мой, божа!
Я ўсё сплю ды сплю,
Так Калядачкі прасплю!
Зараз прыйдуць да мяне госцейкі,
Трэба прыгатавацца.
Садзіцца за стол, пачынае вышываць ручнік, напяваючы «Чаму ж мне не пець».

А я вось ужо апошні узор вышыла на ручніку. Ручнік незвычайны.. Хто яго атрымае, будзе жыць у радасці і шчасці. Я павіншую ім таго, хто першы завітае да нас на Каляды.

Устае, бярэ лыжкі, посуд, прыбірае на стале. Раптам лыжкі падаюць. Іх скідае Чорт, які ўвесь час сядзеў пад сталом.

Шчодра Ой, нешта мае лыжкі пападалі! Мусіць, госці да нас прыйдуць!

Стук у дзверы. Заходзяць калядоўшчыкі з песняй.

Калядоўшчык Добры вечар таму, хто ў гэтым даму! Мы вашага двара не абмінаем, са святым Раством велічаем! Бачым, агні гараць, сталы стаяць пазасціланыя! А на іх пірагі павыпяканыя! І хоць вы адсеяліся даўно, але дазвольце і нам пшанічку пасеяць.
Сее пшаніцу, шчодра сыпле на стол, на падлогу.
Сеем-сеем, пасываем, шчасця, радасці жадаем!
А ці рады вы нам?
Шчодра Я то радая, але хто вы такія?
Калядоўшчык Мы людзі не простыя, з далёкага краю. Мы к лету ідзем, казу вядзем ды шчасце нясем!
Шчодра Дык няхай ваша Козачка паклоніцца нам ды паскача для нашых дзетак.
Козачка выходзіць у цэнтр, кланяецца .
Песня «Го-го-го, каза!»
Го-го-го, каза,
Го-го-го, шэра!
Дзе каза ходзіць,
Там жыта родзіць (тупае нагамі).
Дзе каза рогам,
Там жыта стогам (выстаўляе рожкі).
Дзе каза хвастом,
Там жыта кустом (махае хвастом).


Козачка танцуе. Пасля песні Каза падае.

Шчодра А што ж гэта з вашай Козачкай зрабілася? Можа, яна занядужала?
Калядоўшчык Устань, Козачка, расхадзіся!
Шчодра Не ўстае!
Калядоўшчык Гаспадыня, нясі сала, каб Каза ўстала. (Нясе сала.)
Шчодра Не ўстае! Ідзе шэранькі ваўчок, схопіць цябе за бачок. (Каза ўстае.)
Давай, Каза, папрыгаем
Ды ножкамі падрыгаем!
Гульня з Казой
Падчас гульні Чорт вылазіць з-пад стала, крадзе ручнік і выбягае з залы.
Шчодра Якая разумніца! Ідзі, цяпер пачастую. (Дае качан капусты, Каза кладзе ў мех і дзякуе.)
Калядоўшчык Прыміце ад нас у дар гэту цудоўную Казу. У цяжкую гадзіну яна вам дапаможа.
Шчодра А я вам дарую вось гэты незвычайны ручнік…шукае А дзе ж ён? Дзеці, а вы не бачылі, куды падзеўся ручнік?
Адказы дзяцей
Шчодра Што цяпер рабіць? Як у Чорта ручнік забраць? Бядуе.
Калядоўшчык Не бядуй, цётка Шчодра! З Чортам мы што-небудзь прыдумаем. А пакуль што няхай вас Мядзведзь павесяліць!
Шчодра (мядзведзю)I табе гасцінцаў захацелася? Спачатку паслужы, што ўмееш, пакажы!
Ну-ка, пакажы Мішка, як гаспадыня цеста ў дзяжы месіць? (Мядзведзь садзіцца на падлогу і «таўчэ» кулакамі перад сабой.)
Як дзед табаку нюхае? (Апчхі.)
Як дзеці кашу ядуць? (На галаву лье лыжкай)
Як дзяўчаты перад люстэркам упрыгожваюцца?
Як дзеткі ў дзіцячы садок ідуць? (Ледзьве пераступае.)
Як з сада дадому бягуць? (Бягом бяжыць.)
Шчодра Ну і павесяліў ты нас, парагаталі ад душы — сапраўдны артыст! Можа і танцаваць умееш?
Мядзведзь (усміхаецца, задаецца). Я музыку люблю. У народзе кажуць, што няздатны я да скокаў, касалапы, але гэта няпраўда.
ПЕСНЯ МЯДЗВЕДЗЯ
1. Навучу вас танцаваць,
Трошкі касалапа.
Потым буду зноў спяваць
Ды смактаці лапу.

2. Пятку ставім на насок,
Потым зноў на пятку.
Хто малы, і хто высок,
Пачынай прысядку.

3.Пахістаем галавой,
Лапамі памашам
Ды патупаем нагой,
То адной, а то другой
На Калядах нашых.

Гаспадыня. Дзеці, ці зарабіў Мядзведзь гасцінцаў?
Дзеці. Зарабіў!
Гаспадыня (частуе). Вось табе мёду цэлую калоду.

У гэты час у залу зноў прабіраецца Чорт і спрабуе выкрасць Казу.

Гаспадыня (бярэцца за ўхват). Ах ты, чорт калматы, зараз па гарбу твайму ўпяку.
Мядзведзь ловіць Чорта за хвост, выцягвае хвост на тры метры.
Чорт. Ай! Ой! Ой! Адпусціце, вельмі балюча!
Мядзведзь. Адпушчу, калі ты з намі пагуляеш.
Гульня «Перабежкi».
Хвост Чорта за канец трымае Мядзведзь. Дзеці прабягаюць пад доўгім хвастом Чорта, а ён разам з Мядзведзем імкнецца злавіць іх, апускаючы хвост.
У канцы гульні Чорт уцякае за дзверы.

Гаспадыня. Ну вось, ад нячысціка пазбавіліся. Можа зайграем што-небудзь вясёлае, каб на душы лёгка стала? Гэй музыкі, выходзьце сюды!

Гульня “Аркестр”
Дзеці становяцца ў кола і пад музыку перадаюць адзін аднаму 5-7 музычных інструментаў. Музыка спыняецца. Тыя дзеці, у каго засталіся інструменты, выходзяць у цэнтр і іграюць.

Гаспадыня. Малайцы, дзеці! Сапраўдныя артысты! (Гучыць цыганская музыка, раздаецца стуку дзверы.)
Ой, нехта стукае. Пайду, пагляджу, добрага чалавека ў госці паклічу.

Уваходзіць Цыганка.
Гаспадыня. А што, ці холадна на дварэ?
Цыганка. Ой, холадна! Дазвольце станцаваць, каб сагрэцца.
Цыганскі танец
Цыганка А што гэта за свята без варажбы? (Звяртаецца да гаспадыні.) Давай, залаценькая мая, я табе паваражу. Што было, што ёсць, што яшчэ будзе, скажу. Давай далонь. Пакладзі сюды тры грошыкі — будзе ў цябе тры хлопчыкі Пакладзі сала кусок — будзе грошаў мяшок.
Шчодра Не хачу, каб ты мне варажыла, усё роўна падманеш!
Цыганка Тады я вам, дзецi, зараз паваражу.
(Гадае дзецям — у збаночку ляжаць прадметы).
Нажніцы — будзе цырульнікам, кніжка — пісьменнікам, градуснік — лекарам, ніткі — швачкай, грошы — бухгалтарам, лыжку – поварам, мячык - спартсменам.

Шчодра А я таксама варажыць умею. У народзе існуе звычай: накрываюць стол сенам, а зверху — абрусам. Затым выцягваюць па саломінцы. Хто доўгую выцягне — у таго ўвесь год будзе добрым, а хто выцягне кароткую — таму прыйдзецца папрацаваць. (Гадае дзецям і сама тлумачыць, у каго што.)

Цыганка. Дзеці, а вы хочаце ведаць, ці будзеце ў згодзе ў гэтым годзе? (Так.) Ну тады хадзіце сюды, зараз праверым.
Беларуская народная гульня «Ці быць нам у згодзе ў гэтым годзе»
Дзеці парамі садзяцца на крэсельцы ці стаяць спіна да спіны.
Па сігнале яны паварочваюць галовы адзін да аднаго: калі павярнулі ў адзін бок — жыць будуць у згодзе, калі не — тады не будуць.
Шчодра Усе нашыя дзеткі будуць сябраваць! І ніколі сварыцца не будуць! Ой, неяк цёмна стала, зорачкі не небе выглянулі!
Песня “ Зорачка, свяці”
Гучыць музыка, у залу на мятле ўлятае Ведзьма
Шчодра Ой, Ведзьма прыляцела! Толькі цябе тут не хапала!
Ведзьма. Без мяне думалі абысціся? Без нячыстай сілы?
Шчодра Мы напярэдадні свята жадаем пазбавіцца ад рознай нечысці, ад усяго дрэннага, а тут цябе чорт прынёс на мятле.
Ведзьма. Хіба ж я вам не падабаюся? Я такая прыгажуня! Праўда, дзеткі?
Падгаворвае дзяцей, каб яны адказалі: «Так».
Шчодра А што ты робіш у дзіцячым садзе?
Ведзьма Прыляцела наймацца на работу.
Шчодра Вось добра! Нам якраз прыбіральшчыца патрэбна!
Ведзьма (збянтэжана). Не, я выхавацелем буду! У мяне і маленькі падручнік ёсць. Зусім такі маленькі. (Дастае вялікіх памераў кнігу)
Шчодра А чаму ж ты будзеш дзяцей вучыць?
Ведзьма Ой, мая навука складаная, але вельмі цікавая — «Паскудствазнаўства!». Ну што, дзеці, патрэбны вам такі педагог? (Дзеці адказваюць.) Згаджайцеся, весялей жыць будзе.
Шчодра Ну што ж, зараз мы паглядзім, які з цябе выхавальнік.
Ведзьма Калі ласка. Так, дзеці, першае заданне — тупанне і плясканне. (Па яе загаду дзеці спачатку моцна тупаюць, потым пляскаюць у далоні.)
Другі занятак! Слухайце заданне — хлопчыкі высоўваюць языкі, дзяўчынкі ставяць рогі. (Усе адначасова скачуць на месцы под музыку.)
Ведзьма Наступны занятак вельмі цікавы — практыкаванне для голасу. Зробім маленькі звярынец. Хлопчыкі будуць крычаць, як пеўні. Дзяўчынкі будуць мычаць, як каровы. А ведзьма — як авечка. Хто мацней? (Усе трымаюцца за галаву)
Шчодра Які жах! Што ты тут нарабіла?
Ведзьма Нічога. Усё ў парадку. Паглядзіце, як дзецям добра. Ды з маімі здольнасцямі стану нават загадчыцай.
Шчодра Такія здольнасці нам не патрэбны.
Ведзьма Не патрэбны?! А можна я яшчэ вам што-небудзь пакажу?
Шчодра Зноў паскудствы?
Ведзьма Не, не... Слухайце. А вы ведаеце, ёсць такая прыкмета: хто на Каляды чыхне, той здаровы увесь год пражыве? Паспрабуем? Тры-чатыры: «Апчхі!»
(да гасцей) А вы, госцейкі дарагія, хочаце быць здаровымі? Тады, калі ласка: Апчхі! Будзьце здаровы! (Ведзьма нясе вядзерца з вадой і мятлой)
Шчодра Што гэта ў цябе?
Ведзьма Снегу трошкі растапіла. Хто навагоднім снегам акропіцца, той цэлы год хварэць не будзе. (Бегае па зале, брызгае вадой.)
Я люблю вас і шкадую.
Са мной свята весялей!
Не краду я больш дзяцей,
3 дзеткамі гуляю,
Дзетак забаўляю.
Гульня «Ведзьма і памяло».
Дзеці танчаць парамі пад беларускую музыку. Ведзьма танцуе з мятлой. Калі музыка спыняецца, яна пакідае мятлу, хуценька шукае сабе пару сярод дзяцей, якія тым часам таксама знаходзяць сабе новую пару. Каму не хопіць пары, танцуе з мятлой.
Шчодра А ці не паснулі нашыя госцейкі? Музыкі, зайграйце полечку! А усе дзеткі няхай выходзяць у кола! Патанцуем разам!
Госці і дзеці ўтвараюць круг.
Гаспадыня.
Полька управа — аккуратна (дзеці вядуць карагод управа)
Полька ўлева — далікатна(дзеці вядуць карагод улева).
А цяпер, паны, паненкі,
Мы бяромся за каленкі. (танцуюць на месцы, трымаючыся за каленкі)
Зараз пойдзем усе ўпрысядку (ідуць па крузе “гуськом”)
I ўчэпімся за пяткі. (трымаюцца за пяткі)
На двары трашчыць мароз,
Грэем мы суседу нос. (спыняюцца, “грэюць нос” суседу)
На Калядах мы не тужым,
Крэпка возьмемся за вушы(бяруцца за вушы)
А цяпер пайшлі ў скокі,
Круцімся ў розныя бокі. (адвольныя скокі)
У залу ўбягае мяшок, скача, бегае,усе глядзяць, здзіўляюцца.
Калядоўшчык
Стой, мяшок! Спыніся!
Хто сядзіць там, пакажыся!
Мяшок
Сёння свята ля варот -
Будзе ўсё наадварот (уцякае).
Калядоўшчык
Пакружыся, павярніся,
Каля дзетак супыніся.
З мяшка выглядае Чорт.
Калядоўшчык Дык гэта ж Чорт.
Чорт Вядома, Чорт.
Шчодра Вось зараз я цябе патэльняй (бяжыць да стала). (Да Чорта.) Ты ручнік схаваў?
Чорт Схаваў, схаваў.
Шчодра Пакажы, дзе.
Чорт Не пакажу, не пакажу.
Шчодра Зараз я цябе патэльняй па баках...
Чорт (да дзяцей). Ну пажартаваў я! Аддам ручнік (бяжыць да дзвярэй, выцягвае мех, дастае падушку, коўдру і кладзецца спаць).
Шчодра Вось, нячысцік, падмануў нас.
Калядоўшчык Не хвалюйся, зараз мы яго разбудзім.
(Да дзяцей.) Дзеці, давайце патупаем нагамі ды папляскаем у далоні, Чорт спалохаецца і прачнецца. (Дзеці выконваюць.)
Чорт Адчапіцеся ад мяне! Паспаць не дадуць!
Шчодра Аддавай ручнік!
Чорт А разлічвацца чым будзеце? Давай, баба, грошы! Ды не звінячыя, а шалясцячыя.
(Гаспадыня ганяе Чорта.) Давай, баба, каўбасу; а то хату растрасу!
Шчодра Што ты, якія ў мяне каўбасы? А на цукеркі ты не ласы?
Чорт Так, так, цукеркі я яшчэ больш за каўбасу люблю.
Шчодра Ну дык давай, хвастаты, ручнік. Дзе схаваў?
Чорт Ну добра, так і быць (дастае з меху).
Шчодра віншуе Калядоўшчыка. Дае ручнік і мех з ласункамі.
Калядоўшчык
Дзякуй за пачастункі,
А мы пойдзем далей калядаваць.
Добрых людзей са святам вітаць.
Гаспадыня.
Шчасліва хадзіце,
Здаровы бывайце,
У наступным годзе
Зноў завітайце! Песня “Бывайце здаровы!

[vesto4ka]

Фатаграфіі з нашых Каляд. Прашу прабачэння за якасць здымкаў. Свята насамрэч атрымалася вельмі вясёлым, таму нават наш спецкар падскокваў з фотаапаратам у руках))))


http://*********ru/8393013m.jpg (http://*********ru/8393013.htm)
http://*********ru/8449332m.jpg (http://*********ru/8449332.htm)
http://*********ru/8452404m.jpg (http://*********ru/8452404.htm)
http://*********ru/8451380m.jpg (http://*********ru/8451380.htm)
http://*********ru/8444212m.jpg (http://*********ru/8444212.htm)
http://*********ru/8443188m.jpg (http://*********ru/8443188.htm)
http://*********ru/8431924m.jpg (http://*********ru/8431924.htm)
http://*********ru/8429876m.jpg (http://*********ru/8429876.htm)
http://*********ru/8430900m.jpg (http://*********ru/8430900.htm)